"Nhật và ASEAN không thống nhất sẽ càng khiến Trung Quốc bành trướng"

Giáo sư Fujisaki.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ 10 nước thành viên ASEAN trong lập trường đối với việc Trung Quốc đơn phương áp đặt khu nhận diện phòng không (ADIZ) ở Hoa Đông, AFP ngày 12/12 đưa tin. "Điều quan trọng là Nhật Bản và các nước ASEAN cùng nhau thể hiện một thông điệp chính trị về tự do hàng không và tự do hàng hải trên các vùng biển", Ichiro Fujisaki, một giáo sư từ đại học Sophia ở Tokyo và là cựu Đại sứ Nhật Bản tại Mỹ nhận xét. "Nếu các nhà lãnh đạo Nhật Bản và ASEAN không thống nhất được vấn đề này nó sẽ khuyến khích các phe phái bành trướng ở Trung Quốc có những hành động hung hăng hơn", cựu Đại sứ cho biết.

Các nhà lãnh đạo ASEAN và Nhật Bản trong hội nghị thượng đỉnh Đông Á tại Brunei.

Hội nghị thượng đỉnh Nhật Bản - ASEAN được tổ chức tại Tokyo đánh dấu kỷ niệm 40 năm thiết lập mối quan hệ song phương trong bối cảnh Nhật Bản tái tham gia khu vực sau nhiều năm, cũng đồng thời đúng lúc Trung Quốc vừa áp đặt ADIZ ở Hoa Đông. Tokyo, Seoul và Washington đều cho biết họ sẽ bỏ qua ADIZ Hoa Đông và phái máy bay quân sự đi qua đây thách thức tuyên bố của Bắc Kinh trong khi một số nhà quan sát cho rằng sắp tới Trung Quốc sẽ áp đặt một ADIZ tương tự ở Biển Đông. Giới phân tích cũng nhận định, chiến lược của Trung Quốc đối với ASEAN là "chia để trị" và "đàm phán song phương" đối với vấn đề tranh chấp đa phương ở Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam). "Hỗ trợ cho ASEAN trong bối cảnh các thành viên có quan điểm hơi khác nhau trong hệ thống chính trị cũng như quan hệ với Trung Quốc là điều quan trọng đối với Nhật Bản", giáo sư Fujisaki nói.