Ngày 30/3, tại Tòa nhà Quốc hội, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội phối hợp với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Ủy ban quốc gia về thanh niên Việt Nam tổ chức Diễn đàn chính sách quốc gia về đào tạo nghề cho thanh niên.
Diễn đàn có sự tham gia của Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh; Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Nguyễn Anh Tuấn, cùng các lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; đại diện lãnh đạo các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; lãnh đạo các tỉnh, thành đoàn, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, Trung tâm giới thiệu việc làm thanh niên; các nhà khoa học, chuyên gia, đại biểu Quốc hội trẻ, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp, gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu cùng các đoàn viên thanh niên đạt nhiều thành tích cao trong lĩnh vực học tập, rèn luyện, lao động, công tác, khởi nghiệp sáng tạo trên cả nước.
 |
Các đại biểu, lãnh đạo Đảng, Nhà nước Quốc hội tham dự diễn đàn. Ảnh: Nhật Tân |
Dịch Covid-19 và Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 là "thử thách kép" đối với thị trường lao động toàn cầu.
Phát biểu khai mạc, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam Nguyễn Anh Tuấn cho biết, thời gian gần đây, thế giới đang phải đối mặt với nhiều thách thức, bất ổn khó lường, khó dự báo ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình hoạch định chính sách và phát triển chung trên toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam Nguyễn Anh Tuấn lý giải các thách thức đó đến từ nhiều nguyên nhân, song không thể không nói đến tác động mạnh mẽ của đại dịch COVID-19 và Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Có thể coi đây là "thử thách kép" đối với thị trường lao động toàn cầu: vừa gây đứt gãy thị trường lao động trẻ, vừa đẩy nhanh quá trình chuyển đổi việc làm và đào tạo nghề nhằm thích ứng với những điều chỉnh mang tính cấu trúc của nền kinh tế toàn cầu.
 |
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: Nhật Tân |
Theo Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF), đến năm 2025, có 85 triệu việc làm trên toàn cầu sẽ bị xóa bỏ, nhưng đồng thời có 97 triệu việc làm mới được tạo ra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam cho biết.
Theo đó, để đáp ứng yêu cầu của thế giới việc làm mới, ước tính khoảng 50% lao động cần được đào tạo lại và đào tạo nâng cao về kỹ năng, tay nghề.
"Việt Nam là nước có dân số trẻ, số người trong độ tuổi lao động chiếm gần 60% dân số, trong đó lực lượng thanh niên đóng vai trò nòng cốt. Qua nhiều giai đoạn lịch sử khác nhau, thanh niên luôn là lực lượng nhạy bén trong điều chỉnh, đổi mới chính mình, thích ứng, thích nghi nhanh chóng để phát triển nhanh và bền vững hơn", Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam Nguyễn Anh Tuấn nhấn mạnh.
Tìm những giải pháp hóa giải "thử thách kép" trong đào tạo nghề cho thanh niên
Phát biểu tại diễn đàn Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định:
"Trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước, thanh niên luôn nêu cao truyền thống yêu nước, chí khí anh hùng, bất khuất, hăng hái tiên phong, cống hiến to lớn vào sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn đặt niềm tin sâu sắc vào lực lượng thanh niên đề cao vai trò, vị trí của thanh niên.
Nhận thức vấn đề quan trọng đó trong những năm qua Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều chủ trương chính sách để thanh niên trở thành lực lượng hùng hậu, trung thành kế tục sự nghiệp cách mạng vinh quang của Đảng và dân tộc."
Quốc hội đã thông qua Luật Thanh niên, Luật Giáo dục nghề nghiệp,.. Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược Phát triển thanh niên giai đoạn 2021 - 2030, Chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021 - 2030 tầm nhìn đến năm 2045 và nhiều chương trình đề án tạo cơ chế, chính sách đào tạo bồi dưỡng phát huy sức trẻ, trí tuệ, sức sáng tạo của thanh niên trong phát triển kinh tế xã hội từng bước phổ cập nghề cho thanh niên.
Giai đoạn 2016 -2020 tuyển sinh học nghề cả nước đạt trên 11 triệu người trong đó có hơn 22,3% theo học trung cấp, cao đẳng chủ yếu là đối tượng thanh niên. Lao động qua đào tạo nghề, tham gia vào hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân và đảm nhận các vị trí công tác, công việc hết sức phức tạp mà trước đây do chuyên gia nước ngoài thực hiện.
Đào tạo nghề cho thanh niên nông thôn được chú trọng, giai đoạn 2011 - 2020 cả nước có gần 4,6 triệu lao động nông thôn được hỗ trợ học nghề theo chính sách trong đó có khoảng 57,3% là thanh niên. Chất lượng đào tạo nghề từng bước được nâng lên, đáp ứng ngày càng tốt nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp và thị trường lao động.
Tuy nhiên thực tiễn đặt ra nhiều vấn đề cần quan tâm, giải quyết. Tỉ lệ thanh niên có kỹ năng nghề chỉ chiếm khoảng 19% so với tỉ lệ bình quân chung của cả nước là 24,1 %. Lao động trong thanh niên chưa qua đào tạo nghề còn cao, nhất là thanh niên nông thôn chưa tiếp cận được nhiều thông tin đào tạo nghề, cơ hội tìm việc làm sau đào tạo nghề còn hạn chế.
Cơ cấu đào tạo còn bất hợp lý về trình độ, ngành nghề, vùng miền, tâm lý thanh niên; Dự báo về nhu cầu lao động thanh niên chưa thực sự sát với nhu cầu thị trường lao động và doanh nghiệp. Đào tạo nghề nghiệp cho thanh niên yếu thế, người dân tộc thiểu số, phụ nữ chưa được quan tâm đúng mức.
Bên cạnh đó do tác động của nặng nề của dịch Covid-19 dẫn đến nhiều thanh niên mất việc làm hoặc phải chuyển đổi nghề nghiệp. Số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động năm 2021 khoảng 1,4 triệu người trong đó tỉ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 3,22 % tăng 0,54% so với cuối năm 2020.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các Bộ ngành, Trung ương, địa phương nghiên cứu sâu hơn nữa và có những giải pháp hiệu quả chuyển các ý tưởng lời nói thành hành động, kết quả hiệu quả cụ thể để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động thúc đẩy phát triển kinh tế, năng lực cạnh tranh quốc gia.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội yêu cầu Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Quốc hội, Bộ Lao động Thương binh - Xã hội, Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam tiếp tục phối hợp chặt chẽ, triển khai thực hiện thật tốt và giám sát thực hiện về đào tạo nghề cho thanh niên; đồng thời nghiên cứu đề xuất kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ ban hành các giải pháp kịp thời, tháo gỡ khó khăn, những chính sách đột phá để đẩy mạnh đào tạo nghề cho thanh niên, gắn với chương trình phục hồi và phát triển kinh tế của đất nước.
"Đề nghị các bạn thanh niên không ngừng nỗ lực rèn luyện, học tập, công tác phát huy sức trẻ, nhiệt huyết, thanh xuân hun đúc lý tưởng, thực hiện thành công ước mơ hoài bão trong mọi lĩnh vực, mọi ngành nghề, ngày càng thấm nhuần sâu sắc lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại "đâu cần thanh niên có việc gì khó có thanh niên", Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội nhấn mạnh.
