Tương lai Hạm đội tàu ngầm hạt nhân Nga trong sự kết hợp “8 + 8"

19/03/2012 15:40
Trịnh Tuân (Theo VZ, militaryparitet)
(GDVN) - Lực lượng tàu ngầm của Hải quân Nga, cho đến nay có tất cả 60 tàu ngầm, và sẽ được tăng cường thêm ba tàu ngầm hạt nhân mới trong năm nay.

Đây là tuyên bố mới nhất của Tư lệnh Hải quân, Đô đốc Vladimir Vysotsky trong một cuộc phỏng vấn của RIA Novosti.

Theo ông, 3 tàu ngầm chiến lược sẽ được bàn giao trong năm nay là Yuri Dolgoruky, Alexander Nevsky lớp Borey (Project 955) và Severodvinsk - tàu ngầm hạt nhân đa nhiệm đầu tiên của lớp Yasen (Project 885).

"Nhẽ ra việc đó phải được thực hiện trong năm 2011, nhưng do việc thử nghiệm tên lửa đạn đạo Bulava cho Borey và tên lửa hành trình tầm xa mới cho Yasen mất quá nhiều thời gian cho nên việc bàn giao đã không thể diễn ra đúng kế hoạch" - Đô đốc nói.

Đồng thời, ông nhắc lại rằng vào đầu năm 2012, Hải quân Nga ra quyết định thay thế chương trình tàu ngầm lớp Lada (Project 677) bằng kế hoạch hiện đại hóa các tàu ngầm hiện có.

Theo đó, tàu ngầm diesel - điện lớp Lada dù đã hoàn thành thiết kế từ cuối năm 1990 nhưng sẽ không có chiếc nào được đưa vào phục vụ, bất chấp việc một số tàu cùng loại đang được thử nghiệm trong Hạm đội Baltic.

Tàu ngầm Akula
Tàu ngầm Akula

Ông Vysotsky cũng cho biết, tàu ngầm phi hạt nhân đầu tiên của Nga được trang bị với động cơ đẩy khí độc lập đầu tiên có thể sẽ bắt đầu thử nghiệm vào năm 2014.

Hiện nay, tất cả các tàu ngầm của Nga đều sử dụng năng lượng hạt nhân hoặc năng lượng diesel-điện.

Tương lai của hạm đội tàu ngầm hạt nhân trong sự kết hợp "8+8"

Việc tiếp nhận tàu ngầm chiến lược thế hệ thứ tư Yury Dolgoruky (lớp Borey, Project 955) trang bị tên lửa đạn đạo Bulava được coi như là sự khởi đầu cho một giai đoạn phát triển mới của lực lượng tàu ngầm  Nga.

"Lễ bàn giao chính thức sẽ được tổ chức vào tháng 7 năm nay tại nhà máy Sevmash ở Severodvinsk," - RIA Novosti dẫn lời chỉ huy hạm đội.

Theo kế hoạch, sẽ có tổng cộng 8 tàu ngầm lớp này được xây dựng (theo một số nguồn thông tin khác là 10 tàu).

Theo Tư lệnh hạm đội Thái Bình Dương, tàu ngầm hạt nhân đầu tiên thuộc Project 955 Borey (Gió phương Bắc) Yuri Dolgoruky đã được đưa vào biên chế của Hạm đội tại Vilyuchinsk thuộc bán đảo Kamchatka.

Cơ sở hạ tầng cho các đội tàu ngầm mới đã được chuẩn bị và kiểm tra bởi Bộ trưởng Quốc phòng Anatoly Serdyukov vào đầu năm 2011.

Cho đến nay, nhà máy Sevmash đã hoàn thành việc xây dựng các tàu ngầm Borey được phát triển bởi Cục thiết kế kỹ thuật hải quân trung ương Rubin ở các mức độ khác nhau. Yuri Dolgoruky, Alexander Nevsky sẽ được bàn giao trong năm nay, còn George Monomakh vào năm 201.

"Trên thực tế, nhà máy đóng tàu Sevmash mới chỉ đang tiến hành giai đoạn đóng mới phần đầu tiên của chiếc tàu ngầm" - Tổng cục trưởng Tổng Cục thiết kế kỹ thuật hải quân trung ương Rubin và nhà máy Sevmash Andrew Dyachkov cho biết.

Tàu ngầm Dolphin
Tàu ngầm Dolphin

Vào cuối năm nay, lễ kéo cờ Andrew trên tàu ngầm đa nhiệm Severodvinsk (lớp Yasen, Project 885) sẽ chính thức được tiến hành tại Sevmash.

Sự khác biệt chủ yếu giữa các tàu thuộc Project mới chính là sự đa năng, đa nhiệm. Chúng không chỉ có khả năng tấn công tất cả các tàu chiến của đối phương, mà còn có thể thực hiện nhiệm vụ tuần tra ven biển.

Các tên lửa hành trình tiên tiến là Caliber và Onyx sẽ được đưa vào sử dụng trên các tàu ngầm mới này.

"Năm nay chúng tôi đã hoàn thành các cuộc thử nghiệm đầu tiên với tên lửa chống hạm Caliber. Trên thực tế, đối tượng các cuộc thử nghiệm không phải là tàu ngầm mà các hệ thống tên lửa (" Caliber  và Onyx)," – Dyachkov nói.

Theo ông, việc thử nghiệm sẽ kéo dài đến cuối năm nay. "Tàu ngầm sẽ ra biển gần như cả năm để tiến hành các cuộc thử nghiệm tên lửa, thiết bị điện tử và hệ thống vũ khí," – Dyachkov cho biết.

Đến năm 2020, sẽ có 8 tàu ngầm hạt nhân lớp Yasen, Project 885 được xây dựng.

Theo Trung tâm mua bán vũ khí, cả thế giới có khoảng 450 lớp tàu ngầm khác nhau, 60 trong đó là của Nga.

"Trong số 60 tàu ngầm có khoảng 10 tàu ngầm năng lượng hạt nhân chiến lược, hơn 30 tàu ngầm hạt nhân đa năng, diesel và tàu ngầm cho các mục đích đặc biệt," - một đại diện cao cấp của Bộ Tổng tham mưu Hải quân Nga cho biết.

Theo ông, các tàu ngầm hiện đang phục vụ trong hạm đội Biển Bắc và Hạm đội Thái Bình Dương là Project 667 BDRM và Project 667 BDR (định danh NATO là Delta IV và Delta-III)  sẽ được chuyển giao cho lực lượng hạt nhân chiến lược.

"Tàu ngầm hạt nhân chiến lược lớn nhất thế giới Project 941 Akula (NATO gọi là Typhoon) sẽ vẫn được giữ lại trong biên chế," - Đô đốc nói.

Tàu ngầm Borey
Tàu ngầm Borey

Ông nhắc lại rằng mới đây tàu ngầm Dmitry Donskoy (thuộc lớp Project 941  Akula) đã bắn thử thành công  tên lửa đạn đạo Buluva.

Trước đó, công ty đóng tàu Sevmash đã đề xuất sử dụng tàu ngầm Dmitry Donskoy thuộc dự án Typhoon làm công cụ để thử nghiệm vũ khí của các tàu ngầm khác.

Chỉ riêng việc để 3 tàu ngầm của dự án Typhoon không chìm hay phát nổ cũng ngốn khoảng 300 triệu rúp/năm.

Phần lớn tiền sẽ được chi cho Dmitry Donskoy, vì nó là chiếc duy nhất trong dự án Typhoon còn di chuyển được.

Kết quả là, tàu Dmitry Donskoy được thay đổi hệ thống phóng để thử nghiệm tên lửa Bulava, còn lại chiếc Arkhangelsk (Chúa tể của các thiên thần) và Severstal (Thép phương Bắc) sẽ được đưa đi thanh lý.

Các tàu ngầm hạt nhân đa nhiệm Project 949A (Antaeus, NATO gọi là Oscar-2), 971 (Shchuka-B, NATO gọi là Akula), và các tàu ngầm diesel-điện Project 877 (Paltus, NATO gọi là Kilo hoặc Varshavyanka) cũng đã được giới thiệu với Hải quân Nga.

Tương lai của tàu ngầm với động cơ đẩy khí độc lập

Hiện tại, Hải quân Nga chỉ mới có 1 tàu ngầm lớp Lada duy nhất mang tên Saint Petersburg thuộc biên chế Hạm đội biển Ban Tích đang trong quá trình chạy thử.

Theo lời ông A. Djachkov, trong khi chờ phiên bản nâng cấp xuất hiện, quá trình chạy thử của tàu ngầm Saint Petersburg sẽ tạm thời hoãn lại.

“Rubin đang hoàn tất các thông số kỹ thuật của biến thể nâng cấp dựa trên thông tin thu được trong giai đoạn tàu ngầm Saint Petersburg chạy thử.

Đồ án kỹ thuật của tàu ngầm lớp Lada nâng cấp sẽ hoàn thiện vào năm 2013”, ông A. Djachkov cho biết. Tuy nhiên, kết quả của các cuộc thử nghiệm chưa làm Hải quân hài lòng.

Tàu ngầm Lada
Tàu ngầm Lada

Tư lệnh Hải quân, Đô đốc Vladimir Vysotsky đã thẳng thừng từ chối thông qua các tàu ngầm thuộc dự án này, và nhấn mạnh rằng chúng sẽ được nâng cấp thành một dự án mới với động cơ đẩy khí độc lập.

Các cuộc thử nghiệm đầu tiên của tàu ngầm phi hạt nhân với hệ thống động cơ đẩy khí độc lập cho Hải quân Nga có thể được tiến hành vào năm 2014, Vysotsky cho biết.

Dyachkov khẳng định rằng Rubin đã thành công trong việc tạo ra một hệ thống như vậy. "Chúng tôi đã hoàn tất các bài thử nghiệm. Chúng tôi đã kiểm nghiệm và xác nhận các tính năng kỹ thuật khi sản xuất trực tiếp hydro trên tàu. Đề án này cho phép lưu trữ hydro trên tàu, giống như các tàu của Đức" – Dyachkov cho biết.

Khi này, các tàu ngầm sẽ sử dụng nhiên liệu diesel tiêu chuẩn mà không cần các dịch vụ phức tạp trên bờ.

Tàu ngầm hạt nhân và các nhiệm vụ “đặc biệt”

Số lượng và mục đích sử dụng các tàu ngầm là những bí mật quân sự. Cách đây 3 năm, Hải quân Nga vừa tiếp nhận một tàu ngầm diesel mới B-90 Sarov Project 20120.

Có giả thuyết cho rằng, bức màn bí mật xung quanh tàu ngầm diesel B-90 Sarov có thể liên quan đến các kế hoạch sử dụng tàu như là bệ thử nghiệm vạn năng để thử nghiệm các phản ứng hạt nhân mới.

Ngoài ra, Tàu ngầm hạt nhân Belgorod thuộc lớp Antei (project 949A) sẽ được sử dụng để thực hiện những nhiệm vụ đặc biệt.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn RIA Novosti, Đô đốc Vladimir Vysotsky - Tư lệnh Hải quân Nga tiết lộ, “tàu ngầm nguyên tử Belgorod sẽ được hoàn thiện với tư cách như là một dự án đặc biệt, bởi nó sẽ thực hiện nhiệm vụ đặc biệt”.

Belgorod được kỳ vọng sẽ thay thế vai trò đặc biệt của tàu ngầm nguyên tử Kursk nổi tiếng đã mất. Kursk là chiếc sau cùng trong thuộc project 949A Antei của Nga, được khởi đóng năm 1992, nhưng trong những năm 1990 công việc bị đình trệ.

Sau sự kiện tàu Kursk gặp nạn tháng 8/2000, công việc đóng tàu ngầm nguyên tử Belgorod lại được khôi phục.

Tàu ngầm Kursk
Tàu ngầm Kursk

Chọn lựa khó khăn của Hạm đội Baltic

Trong số bốn hạm đội của Nga, hiện chỉ có hạm đội Biển Bắc và hạm đội Thái Bình Dương được biên chế các tàu ngầm hạt nhận và sẽ tiếp tục được bổ sung thêm cá tàu ngầm mới.

Tất cả các tàu ngầm hạt nhân mới sẽ được đưa vào biên chế trong 2 hạm đội này. Hạm đội Thái Bình Dương sẽ nhận được tàu ngầm lớp Borey đầu tiên.

Hiện nay trong biên chế của Hạm đội các tàu ngầm chiến lược thuộc Project 667 BDR đã trở nên lỗi thời. Tàu ngầm Delfin (Project 667 BDRM), hiện đại hơn, đang phục vụ trong Hạm đội Biển Bắc.

Hạm đội Biển Đen, theo tuyên bố của Đô đốc Alexander Fedotenkova, vào năm 2017 sẽ nhận được 6 tàu ngầm Project 636 (Dự án cải tiến 877), đã được khỏi đóng tại nhà máy đóng tàu Admiralty ở St Petersburg.

Các tàu ngầm này sẽ là nền tảng của lữ đoàn tàu ngầm thuộc Hạm đội Biển Đen. Hiện trong biên chế của hạm đội này chủ yếu là các tàu Alrosa (Project 877).

Hạm đội Baltic đang gặp những khó khăn nhất định với các cuộc thử nghiệm của tàu ngầm St Petersburg. Hiện tại Hạm đội đang có 2 sự lựa chọn - hoặc là tiếp nhận các tàu ngầm Project 636, hoặc là chờ đợi một vài năm tới khi mà các tàu ngầm Project 677 Lada  hoàn thành với hệ thống động cơ đẩy khí độc lập.

Một số tàu ngầm hạt nhân chiến lược chủ yếu  của Nga

Trong số 8 tàu ngầm được đánh giá là tàu ngầm hạt nhân chiến lược hàng đầu thế giới, Nga có tới 3 đại diện.

Akula 941 (NATO gọi là Typhoon)

Tốc độ (trên mặt nước) 12 hải lý

Tốc độ (dưới nước) 25 hải lý

Độ sâu hoạt động 400 m

Lặn sâu tối đa 500 m

Chế độ bơi tự động 180 ngày đêm

Ê kíp 160 người

Lượng dãn nước nổi (trên mặt nước) 28.500 tấn

Lượng dãn nước ngầm (dưới mặt nước) 49.800 tấn

Chiều dài 172,8 m

Chiều rộng 23,3 m

Mướn nước trung bình 11,2 m

2 lò phản ứng hạt nhân ОК-650ВВ (OK-650VV) công suất 190 MW

2 tua-bin công suất 45.000 – 50.000 mã lực

Chân vịt 7 cánh quạt đường kính 5,55 m

2 động cơ Diesel АСДГ (ASDG) công suất 800 kW

Vũ khí

6 ngư lôi 533 mm

22 ngư lôi 53-65К (53-65K) , СЭТ-65 (SET-65), САЭТ-60М (SAET-60M), УСЭТ-80 (USET-80) hoặc tên lửa gắn thủy lôi Водопад (Vodopad)

20 tên lửa đạn đạo Р-39 (R-39)

8 tên lửa Igla

Borey 955

Tốc độ (trên mặt nước) 15 hải lý

Tốc độ (dưới nước) 29 hải lý

Độ sâu hoạt động 400 m

Lặn sâu tối đa 480 m

Chế độ bơi tự động 90 ngày đêm

Ê kíp 107 người

Lượng dãn nước nổi (trên mặt nước) 14.720  tấn

Lượng dãn nước ngầm (dưới mặt nước) 24.000 tấn

Chiều dài 160 m

Chiều rộng 13,5 m

Mướn nước trung bình 10 m

1 lò phản ứng hạt nhân ОК-650В (OK-650V) công suất 190 MW

Vũ khí:

6 ngư lôi TA 533 mm

16 tổ hợp tên lửa đối hạm Д-30 (D-30), tên lửa đạn đạo Р-30 Булава (R-30 Bulava)

Dolphin 667BDRM  (NATO gọi là Delta-IV)

Tốc độ (trên mặt nước) 14 hải lý

Tốc độ (dưới nước) 24 hải lý

Độ sâu hoạt động 400 m

Lặn sâu tối đa 650 m

Chế độ bơi tự động 90 ngày đêm

Ê kíp 140 người

Lượng dãn nước nổi (trên mặt nước) 11.740 tấn

Lượng dãn nước ngầm (dưới mặt nước) 18.200 tấn

Chiều dài 167,4 m

Chiều rộng 11,7 m

Mướn nước trung bình 8,8 m

2 lò phản ứng hạt nhân ВМ-4СГ (VM-4SG) công suất 180 MW

2 tua-bin công suất 60.000 mã lực

2 tua-bin phát điện ТГ-300 (TG-300) công suất 3 MW

2 động cơ Diesel công suất 460 kW

Động cơ diesel dự trữ công suất 325 mã lực

Vũ khí

4 ngư lôi 533 mm

16 tên lửa đạn đạo Р-29РМ.

Trịnh Tuân (Theo VZ, militaryparitet)