Báo VnExpress ngày 6/3/2023 đưa tin, Đại học Bách khoa Hà Nội và Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh cho học sinh từ lớp 10 tham dự kỳ thi riêng, kết quả được bảo lưu trong hai năm để xét tuyển đại học. [1]
Đại diện các trường đại học lý giải, quy định này được đưa ra dựa trên việc Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép học sinh lớp 10, 11 dự thi quốc gia, quốc tế cùng lớp 12. Thực tế cũng cho thấy, nhiều học sinh lớp dưới có năng lực tốt và đạt giải cao.
Là giáo viên bậc trung học phổ thông, tôi có lời khuyên, học sinh lớp 10 chưa nên tham gia các kì thi đánh giá năng lực để xét tuyển đại học vì những lí do sau đây.
 |
Ảnh minh họa, nguồn: P.L/ giaoduc.net.vn |
Thứ nhất, học sinh lớp 10 vừa trải qua kì thi tuyển sinh 9 lên 10 rất áp lực. Các em chủ yếu học lệch 3 môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ (đa phần thi môn Tiếng Anh) cho kì thi này.
Đến năm lớp 10, học sinh không còn học lệch nữa và được lựa chọn một số môn học bên cạnh các môn học bắt buộc: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, Lịch sử.
Giả sử, học sinh chọn tổ hợp môn Vật lí, Tin học, Công nghệ, Giáo dục kinh tế và pháp luật, liệu các em có đủ kiến thức về lĩnh vực Hóa học, Sinh học để thi đánh giá năng lực?
Chẳng hạn, bài thi đánh giá tư duy của Đại học Bách khoa Hà Nội gồm ba phần Toán học, Đọc hiểu và Giải quyết vấn đề. Còn bài thi đánh giá năng lực của Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh gồm 6 môn độc lập, gồm Toán học, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Ngữ văn, Tiếng Anh.
Thứ hai, học sinh lớp 10 học Chương trình giáo dục phổ thông 2018, còn lớp 11, 12 học Chương trình 2006 - hai chương trình này cơ bản khác nhau.
Cùng với đó, học sinh lớp 10 chưa được học nhiều kiến thức của lớp 11, 12. Chẳng hạn, phần Toán học của kỳ thi đánh giá tư duy tập trung vào kiến thức lớp 11 và 12. Riêng với lớp 10, chỉ có một lượng kiến thức nhỏ phần đại số rơi vào chương trình ở khối lớp này. [1]
Hay môn Ngữ văn, hiện tại đề kiểm tra lớp 10 ra ngữ liệu ngoài chương trình sách giáo khoa. Còn lớp 11, 12, cơ bản đề kiểm tra vẫn phải ra ngữ liệu trong sách giáo khoa.
Mỗi chương trình sẽ có một cách kiểm tra đánh giá khác nhau. Vậy nên, nếu học sinh lớp 10 năm nay thi đánh giá năng lực sẽ gặp không ít khó khăn.
Thứ ba, một số ý kiến cho rằng, học sinh lớp 10 tham gia kì thi đánh giá năng lực cũng chỉ là một cuộc thử sức, nếu đỗ thì tốt còn không đỗ thì các em cũng có thêm kinh nghiệm.
Tuy vậy, quan điểm cá nhân tôi cho rằng, học sinh hoàn toàn có thể lượng sức mình thông qua những lần kiểm tra thường xuyên, kiểm tra định kì ở trên lớp.
Nếu học sinh muốn thử sức với cấu trúc đề thi đánh giá năng lực của các trường đại học, các em nên xem đề tham khảo trên mạng Internet, dĩ nhiên cần sự trợ giúp, tư vấn của thầy cô giáo bộ môn.
Một số học sinh giỏi, học trước chương trình vẫn thi đạt điểm cao, nhưng cũng khó tránh khỏi tâm lí chủ quan trong suốt thời gian học trung học phổ thông. Ngược lại, những em thi hỏng, ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến tâm lí, chưa kể hoang phí thời gian, công sức, tiền bạc.
Thứ tư, học sinh lớp 10 tham gia kì thi đánh giá năng lực buộc các em phải đi học thêm, luyện thi quanh năm suốt tháng dẫn đến nhiều hệ lụy.
Với Chương trình mới, học sinh học 2 buổi/ngày, nếu đi học thêm thì các em còn đâu thời gian để vui chơi giải trí, học những môn năng khiếu yêu thích, hay luyện tập thể dục thể thao.
Thứ năm, không tham gia kì thi đánh giá năng lực thì học sinh vẫn có rất nhiều cơ hội vào đại học bằng nhiều phương thức khác nhau.
Hiện nay, bên cạnh kì thi đánh giá năng lực của các trường đại học, thí sinh có thể chọn cho mình một số phương thức phù hợp như: xét bằng kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông, xét tuyển bằng học bạ, xét tuyển thẳng, xét tuyển ưu tiên...
Ngoài ra, theo lộ trình, năm 2025 là năm đầu tiên Bộ Giáo dục và Đào tạo áp dụng đổi mới phương thức thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã đề nghị các trường đại học cân nhắc định hướng tuyển sinh cho năm 2025 trở đi, vậy nên các em học sinh cần bình tĩnh để cùng bắt nhịp chung cho các kì thi thời gian tới.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://vnexpress.net/hoc-sinh-lop-10-duoc-thi-xet-tuyen-dai-hoc-4577073.html
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
