“Năm nào số trẻ vào lớp 1 trên địa bàn quận Tân Phú, TP.HCM cũng rất cao do người dân nhập cư rất đông. Năm nay, mới đầu tháng 4 mà con số vào lớp 1 đã hơn 7.500 em trong khi năm trước chỉ có 6.500 học sinh. Chúng tôi đang hồi hộp chờ vì thường những năm trước, khoảng tháng 4 đến cuối tháng 8 sẽ có thêm vài trăm hồ sơ nữa xin nhập học” - ông Tạ Tân, trưởng Phòng GD-ĐT Q.Tân Phú, cho biết.
 |
| Học sinh lớp lá Trường mầm non 4, quận 5. Tháng 9-2013, số trẻ này sẽ vào lớp 1 khiến các trường tiểu học ở quận 5 phải tăng sĩ số từ 35 lên 40 học sinh/lớp - Ảnh: Như Hùng |
Thêm 2 trường mới vẫn không đủ
Theo ông Tân, hiện sĩ số bình quân ở bậc tiểu học của Q.Tân Phú là 48 HS/lớp - khá cao so với sĩ số quy định 35 HS/lớp. Với số học sinh lớp 1 tăng cao như vậy chỉ còn cách giảm số lớp học 2 buổi/ngày, tăng lớp học 1 buổi. Quận cũng đã nỗ lực xây dựng thêm rất nhiều phòng học nhưng vẫn không đủ vì hằng năm dân nhập cư cứ "ào ạt đổ về".
Tương tự, ở quận Bình Tân, số trẻ vào lớp 1 năm nay tăng 5.000 em so với số học sinh lớp 5 sẽ ra trường năm 2013 (9.600 học sinh sẽ vào lớp 1 và 4.600 học sinh lớp 5 sẽ rời trường tiểu học). Như vậy, cần phải có thêm 5.000 chỗ học mới để đáp ứng nhu cầu học tập của con em trên địa bàn.
Ông Trần Hữu Vĩnh, trưởng Phòng GD-ĐT Q.Bình Tân, tính toán: “Chúng tôi đã thành lập và xây dựng mới thêm 2 trường tiểu học nữa để đón “heo vàng” nhưng cũng chỉ giải quyết được 4.000 chỗ với điều kiện các em chỉ học 1 buổi. 1.000 học sinh còn lại sẽ phân bổ về các trường với hai phương án: tăng sĩ số học sinh/lớp hoặc giảm tỉ lệ học sinh học 2 buổi/ngày”.
Đó là chưa kể con số trẻ vào lớp 1 vẫn chưa dừng lại đó, vì cán bộ phụ trách giáo dục tại các phường, xã vẫn phải cập nhật thêm số trẻ từ nay cho đến đầu tháng 9 mới kết sổ.
Tình trạng trên cũng xảy ra với các quận vùng ven khác như Thủ Đức, Gò Vấp, Tân Bình…
Nội thành: áp lực tại các trường lớn
“Tính đến thời điểm này, quận 1 có 2.600 trẻ sẽ vào lớp 1, so với năm trước chỉ tăng nhẹ. Về số chỗ học, chúng tôi không lo nhiều nhưng chỉ lo ở các trường nổi tiếng, phụ huynh “đổ” về nhiều quá. Từ đó, việc giảm sĩ số ở các trường này là rất khó khăn” - một cán bộ Phòng GD-ĐT Q.1 thông tin.
Trong khi đó, bà Võ Ngọc Thu, trưởng Phòng GD-ĐT quận 5, thừa nhận: “Tuy số trẻ vào lớp 1 năm nay ở quận 5 chỉ tăng khoảng 250 em nhưng dự kiến chúng tôi phải tăng sĩ số từ 35 lên 40 học sinh/lớp mới đủ chỗ học”.
Để tránh áp lực tập trung vào một số trường, những năm gần đây quận 5 chỉ giải quyết cho các trường hợp học sinh có hộ khẩu và có cư trú trên địa bàn vào trường nổi tiếng. Trường hợp “chạy hộ khẩu”, học sinh vẫn được xếp chỗ học nhưng là trường khác, ít nổi tiếng hơn.
“Mục đích không đạt được nên tình trạng chạy hộ khẩu vào trường nổi tiếng năm nay đã giảm khá nhiều” - bà Thu khẳng định.
Mặc dù còn 3 tháng nữa mới tới thời điểm tuyển sinh lớp 1 nhưng vào thời điểm này nhiều bậc cha mẹ vẫn lo lắng, đôn đáo lo chuyện xin học cho con.
Anh Lê Văn Vinh, có hộ khẩu thường trú tại phường Dịch Vọng, Q.Cầu Giấy, lo lắng: "Mặc dù theo hộ khẩu thường trú, con tôi trong diện đúng tuyến vào học Trường tiểu học Dịch Vọng A. Nhưng được biết năm nay có thể học sinh trong diện đúng tuyến vào trường này sẽ vượt quá chỉ tiêu nên rất lo con tôi sẽ bị loại ra”.
Tương tự nhiều người mới chuyển tới khu cao tầng tại phường Láng Hạ có con tuổi “heo vàng” cũng đang trong tâm trạng lo lắng vì “đúng tuyến chưa chắc đã được nhập học”.
Năm học trước Trường tiểu học Nam Thành Công là một trong những “điểm nóng nhất” của Hà Nội do một số cao ốc mọc lên khiến học sinh ở phường tăng cơ học. Hai năm học qua trường này đã phải tận dụng diện tích để nới rộng phòng học, nhưng so với quy định sĩ số 35 học sinh/lớp thì chỉ tính riêng học sinh đúng tuyến cũng vượt xa quy định. Có năm 100% lớp 1 Trường tiểu học Nam Thành Công phải tuyển trên dưới 60 học sinh/lớp do áp lực tăng dân số.
Năm nay dự kiến học sinh đúng tuyến vào trường này vượt trội hơn hẳn những năm gần đây nên nhiều trường hợp đúng tuyến vẫn lo ngay ngáy.
Số liệu điều tra sơ bộ toàn thành phố Hà Nội năm nay sẽ có khoảng 125.000 trẻ vào lớp 1, tăng 11.000 so với năm 2012. Theo quy định, trẻ 6 tuổi theo đúng tuyến phải được nhập học. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh vẫn lo lắng khi nhiều điểm nóng sẽ phải phân tuyến lại. Có nghĩa quy định “đúng tuyến” sẽ không theo địa bàn phường mà có thể phân chia nhỏ hơn để giảm tải cho một số trường tiểu học.
Những phụ huynh có con học lớp 2, 3 cũng có chung mối lo “heo vàng” khi được thông báo có thể con họ sẽ không được bán trú trong trường do phải nhường chỗ cho các bé lớp 1.
Áp lực chỉ rơi vào... điểm nóng
Tuy nhiên, theo ông Phạm Xuân Tiến, trưởng phòng tiểu học Sở GD-ĐT Hà Nội, áp lực sẽ chỉ rơi vào một số điểm nóng, còn nhìn trên tổng thể, tăng 11.000 không phải điều đáng ngại với Hà Nội. Vì Hà Nội có 29 quận, huyện, số học sinh gia tăng trải đều sẽ không phải con số quá lớn khiến phụ huynh hoang mang.
Về tinh thần chỉ đạo chung, ông Nguyễn Hữu Độ, giám đốc sở GD-ĐT, cho biết: “Sở GD-ĐT Hà Nội sẽ có văn bản hướng dẫn tuyển sinh đầu cấp, trong đó lưu ý về việc gia tăng học sinh vào lớp 1. Thời điểm hiện tại Sở GD-ĐT chỉ đạo các phòng GD-ĐT phải phối hợp UBND quận, huyện rà soát kỹ trẻ trong độ tuổi và có phương án phân tuyến hợp lý. Nếu làm tốt công tác này thì về cơ bản sẽ giải quyết được áp lực tăng số lượng học sinh”.
Theo lãnh đạo Sở GD-ĐT Hà Nội, bên cạnh những trường có nguy cơ quá tải, vẫn có nhiều trường tiểu học chưa sử dụng hết công suất. Có trường năm học trước chỉ tuyển được trên dưới 50% chỉ tiêu như Trường tiểu học Thịnh Liệt, Q.Hoàng Mai tuyển 52% chỉ tiêu; Trường tiểu học Khương Mai, Q.Thanh Xuân tuyển 57% chỉ tiêu; Trường Hà Huy Tập, Q.Hai Bà Trưng tuyển 58% chỉ tiêu…
Hà Nội vẫn có một số phường chưa có trường tiểu học, nhưng vẫn có thể phân tuyến để đón học sinh vào các trường lân cận.
Trao đổi thêm với Tuổi Trẻ, ông Phạm Xuân Tiến cho biết: Đối với những trường ở nội thành chịu áp lực do có các khu dân cư mới mọc lên trên địa bàn, hướng giải quyết sẽ là điều chỉnh phân tuyến, chia số học sinh trên địa bàn cho các trường lân cận. Bên cạnh đó, các trường có thể dồn các lớp trên trong phạm vi sĩ số cho phép để dành diện tích lớp cho lớp 1.
“Sẽ cố gắng để không có xáo trộn nhiều việc học 2 buổi/ngày của học sinh tiểu học” - ông Tiến khẳng định.
Một số hiệu trưởng các trường tiểu học cho biết không phải tới năm học mới mà nhiều năm qua, trường đã phải linh hoạt trong việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày trong cảnh thiếu diện tích. Ví dụ quy định học sinh được nghỉ 1 buổi/tuần. Nhưng nhà trường không bố trí toàn trường nghỉ vào 1 ngày cố định mà luân phiên nghỉ trong tuần. Cũng theo đó, sẽ có một số lớp học được luân phiên sử dụng để dạy học buổi thứ 2/ngày.
Hiện tại Hà Nội vẫn còn một số lượng đáng kể học sinh tiểu học phải học buổi thứ 2 ở những lớp học đi thuê tại địa điểm bên ngoài trường, nhưng theo các hiệu trưởng, vì nhu cầu của cha mẹ học sinh và yêu cầu đảm bảo chất lượng chương trình nên vẫn phải thực hiện.