 |
| Đại tướng Võ Nguyên Giáp |
Sáng nay, 7/5, sau khi nhận được tin báo Trung tướng Phạm Hồng Cư - nguyên Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam vừa ra viện, chúng tôi liền đến thăm và chúc mừng ông nhân ngày kỷ niệm 59 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.
Vừa vào nhà, chúng tôi chưa kịp hỏi han về tình hình sức khoẻ của ông thì tiếng chuông điện thoại reo. Đó là cuộc gọi từ Đại tá Nguyễn Huyên – Trợ lý Văn phòng Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Sau khi nghe điện thoại xong, Trung tướng Phạm Hồng Cư cười rất tươi thông báo tin tức:
“Anh Huyên (Đại tá Nguyễn Huyên) vừa gọi điện cho tôi nói: Sáng nay, văn phòng đại tướng Võ Nguyên Giáp đã vào viện thăm sức khoẻ và chúc mừng Đại tướng nhân ngày kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ. Sức khoẻ của Đại tướng rất tốt. Nghe Văn phòng chúc mừng, Đại tướng đã bắt tay từng người rất chặt. Đại tướng tỏ ra rất vui”.
Cuộc nói chuyện của chúng tôi với Trung tướng Phạm Hồng Cư bắt đầu với tin vui như vậy. Khi nghe mong muốn của chúng tôi là được nghe những chia sẻ về những kỷ niệm sâu sắc nhất trong Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, ông nhắc lại lời nói của tướng Lê Trọng Tấn (khi đó là Đại đoàn trưởng 312) về quyết định sáng suốt về chuyển phương án đánh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp: “Nếu không có quyết định chuyển phương châm ngày đó thì phần lớn chúng tôi không có mặt trong kháng chiến chống Mỹ”.
 |
| Trung tướng Phạm Hồng Cư - nguyên Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam (Ảnh: Dân Việt) |
“Và tất cả các cựu chiến binh chúng tôi ngày nay đều đồng tình với ý kiến này của Đại tướng Lê Trọng Tấn. Với tôi, đó là câu chuyện không bao giờ cũ về Điện Biên Phủ”, Trung tướng Phạm Hồng Cư xúc động nói.
Ông kể lại: “Ngày nổ súng được quyết định là ngày 25/2, giờ G là 17h. Sau hoãn 24 tiếng nên ngày N là ngày 26/2/2954. Từ khi phổ biến nhiệm vụ chiến đấu, suốt 11 ngày đêm theo dõi tình hình địch – ta, Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn trăn trở suy nghĩ đến mức đầu đau nhức, bác sỹ phải buộc trên trán Đại tướng 1 năm lá ngải cứu. Đến sáng ngày N, Đại tướng Võ Nguyên Giáp quyết định triệu tập cuộc họp Đảng uỷ Mặt trận. Trong khi chờ cuộc họp, Đại tướng Võ Nguyên Giáp chỉ thị cho đồng chí Hoàng Minh Phương – Trưởng đoàn phiên dịch, chuẩn bị cho Đại tướng gặp đồng chí Vi Quốc Thanh – Trường đoàn cố vấn quân sự của Trung Quốc. Thấy nắm ngải cứu trên trán Đại tướng Võ Nguyên Giáp, đồng chí Vi Quốc Thanh ân cần hỏi thăm sức khoẻ và nói: “Trận đánh sắp bắt đầu. Đề nghị Võ Tổng cho biết tình hình tới lúc này ra sao?”. Đại tướng Võ Nguyên Giáp nói: “Đây cũng là vấn đề tôi muốn trao đổi ý kiến với đồng chí. Qua theo dõi tình hình, tôi cho rằng địch không còn ở trong trạng thái lâm thời phòng ngự nữa mà đã trở thành một tập đoàn cứ điểm phòng ngự kiên cố. Vì vậy, không thể đánh theo kế hoạch đã định. Về phía ta có 3 khó khăn lớn của bộ đội.
Thứ nhất, từ trước đến nay, bộ đội chủ lực ta chỉ mới tiêu diệt được cao nhất là một tiểu đoàn địch trong công sự vững chắc, nay tập đoàn cứ điểm có tới 12 tiểu đoàn và có tới 49 cứ điểm.
Thứ hai, từ trước đến nay chưa có tác chiến hiệp đồng binh chủng bộ binh với pháo binh trên quy mô lớn mà cũng chưa qua diễn tập, vừa qua đã có trung đoàn trưởng xin trả bớt pháo vì không biết phối hợp thế nào.
 |
| Hàng chục khẩu pháo đã được rút trở ra sau khi phương án tấn công thay đổi. (Ảnh tư liệu) |
Thứ ba, từ trước đến nay bộ đội ta quen đánh đêm, trên những địa hình dễ ẩn náu, nay đánh liên tục ngày đêm trên địa hình bằng phẳng, kẻ định lại có ưu thế về máy bay, pháo binh, xe tăng. Tất cả những khó khăn này ta chưa bàn đến cách giải quyết.Nếu đanh theo kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh là thất bại”.
Đồng chí Vi Quốc Thanh hỏi lại: “Vậy nên xử trí như thế nào?”. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đáp: “Ý định của tôi là lệnh hoãn cuộc tiến công ngay chiều nay, thu quân về vị trí tập kết, chuẩn bị lại theo phương châm “đánh chắc, thắng chắc”. Đồng chí Vi Quốc Thanh nói: “Tôi đồng ý với Võ Tổng. Tôi sẽ làm việc với các chuyên gia”.
Tại cuộc họp sau đó, dù không ít kiến cho rằng khi chuyển phương châm như vậy thì sẽ gặp nhiều khó khăn hơn trong tác chiến. Tuy nhiên, sau khi đã suy nghĩ rất kỹ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã kết luận:
“Để đảm bảo nguyên tắc cao nhất là “đánh chắc, thắng chắc”, cần chuyển phương châm diệt địch từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang “đánh chắc, thắng chắc”. Nay quyết định hoãn cuộc tiến công. Ra lệnh cho bộ đội trên toàn tuyến lui về địa điểm tập kết và kéo pháo ra. Công tác chính trị đảm bảo triệt để chấp hành mệnh lệnh lui quân như mệnh lệnh chiến đấu. Hậu cần chuyển sang chuẩn bị theo phương châm mới”.
Theo Trung tướng Phạm Hồng Cư, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã thực hiện một quyết định khó khăn nhất trong cuộc đời chỉ huy của ông. Và kết quả của chiến dịch đã cho thấy tầm nhìn chiến lược của Đại tướng Võ Nguyên Giáp như thế nào.
Tuệ Minh