ĐB Võ Thị Dung, đoàn TPHCM |
Theo báo cáo của Chính phủ năm 2011 tổng số thu cân đối ngân sách Nhà nước đạt 962.982 tỷ đồng, vượt trên 21% theo dự toán Quốc hội giao. Bên cạnh đó tổng số chi cân đối là 1.034.244 tỷ đồng, gồm cả chi chuyển nguồn từ năm 2011 sang năm 2012.
Bên cạnh những kết quả đạt được Ủy ban tài chính ngân sách QH còn chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế, điển hình như một số địa phương, bộ ngành hạch toán thu, chi chưa đúng chế độ; lập và gửi báo cáo quyết toán không kịp thời; việc thẩm định báo cáo quyết toán còn chậm so với thời gian quy định, chấp hành NSNN còn nhiều sai phạm…
Việc thực hiện kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước đối với niên độ NSNN 2010 đã được hầu hết các đơn vị được kiểm toán triển khai thực hiện khá nghiêm túc, tuy nhiên, kết quả thực hiện chưa cao. Đến 31/12/2012 mới thực hiện 71,62% tổng số kiến nghị xử lý về tài chính.
Sai phạm trong chi đầu tư xây dựng cơ bản chiếm tỷ lệ khá lớn trong tổng số kiến nghị xử lý tài chính, nhưng tỷ lệ thực hiện lại thấp nhất (chỉ đạt 50,9%). Vì vậy Chính phủ cần làm rõ nguyên nhân và có giải pháp thích hợp để xử lý, chống thất thoát, lãng phí.
Thảo luận tại hội trường ngày 25/5, nhiều ý kiến còn tỏ ra băn khoăn lo ngại trước việc thu chi ngân sách từ những con số thu được từ kết quả kiểm toán.
ĐB Đặng Ngọc Quỳnh, đoàn Hưng Yên cho rằng mặc dù báo cáo kiểm toán làm rất tốt, đã chỉ ra những vi phạm cụ thể của một số đơn vị. Thế nhưng ngược lại việc xử lý vi phạm còn chậm, mới chỉ được 71%, số còn lại chưa được xử lý. Ông Quỳnh cũng cho rằng nguồn thu NS năm 2011 tuy tăng cao, nhưng có cả do yếu tố chuyển nguồn, giá cả tăng, tăng giá thuế…nên chưa hẳn đã hài lòng.
Theo ĐB Võ Thị Dung, đoàn TPHCM thì ngân sách là tiền của và công sức đóng góp của nhân dân nhưng việc quản lý chưa hiệu quả, nghiêm minh. Thất thoát lãng phí trong đầu tư xây dựng cơ bản vẫn còn tăng, đầu tư dàn trải vẫn chưa được khắc phục.
Rồi bà Dung đưa ra một số nghịch lý, năm 2011 dù có quy định chặt chẽ việc mua sắm công, nhưng trên thực tế còn nhiều vi phạm. Ngược lại giáo dục và đặc biệt y tế là lĩnh vực cần chăm lo để đảm bảo vấn đề an sinh xã hội, nhưng chi ngân sách lại không đạt kế hoạch đề ra, cụ thể chỉ đạt 80 – 91%.
“Cơ quan sử dụng không đúng ngân sách cần công bố công khai để QH và nhân dân biểu quyết. QH cần phải xem xét kỹ, đồng thời CP cũng cần nói rõ những đơn vị tổ chức, cá nhân nào sai phạm” – ĐB Dung đề nghị.
ĐB Nguyễn Văn Phúc, đoàn Hà Tĩnh đề cập, báo cáo CP nói tập trung kiềm chế lạm phát, nhưng thực tế chi đầu tư phát triển năm 2011 lại tăng 37%. Từ thực tế này ông Phúc đề nghị CP cần giải trình rõ con số tăng 37% nói lên cái gì? Mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô có được phối hợp với chính sách tiền tệ không?.
Lo ngại có yếu tố tham nhũng trong thu chi ngân sách, ĐB Đỗ Mạnh Hùng, đoàn Thái Nguyên nêu 7 cái “không” báo cáo kiểm toán đề cập, như ngân sách không bố trí đúng thời gian, không đủ thủ tục, không đúng đối tượng mục tiêu…Ông Hùng nhấn mạnh: “Trong 7 cái “không” được nêu ra không có cái nào không liên quan đến tham nhũng”.
Cùng với một số bất cập tồn tại khi đầu tư xây dựng cơ bản, chỉ định thầu còn chiếm tỷ lệ cao; việc chỉ định thầu còn hiện tượng lạm dụng không đúng quy định…ĐB Hùng đề nghị khi thảo luận về NSNN cần được truyền hình, phát thanh trực tiếp để nhân dân nắm được để giám sát việc chi tiêu như thế nào, bởi NS là số tiền đóng góp của nhân dân.
Trước những phản ánh của ĐBQH, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cho hay, chương trình mục tiêu quốc gia được đánh giá, làm đi làm lại nhiều lần nên giao dự toán chậm, một số khoản chi không thực hiện được trong năm 2011. Về nợ công, đến cuối năm 2011 vẫn nằm trong giới hạn được phép. Tới đây CP sẽ có báo cáo chi tiết hơn về nợ công. Về xử lý nợ xấu, đã kỷ luật 226 đơn vị cá nhân, số còn lại đang tiếp tục xử lý. CP đã yêu cầu các bộ ngành, địa phương nghiêm túc xử lý những sai phạm theo báo cáo kiểm toán nêu…
Mai Nguyễn