Mới 7h30 sáng 17/6, hội nghị sơ kết ngành ngân hàng 6 tháng đầu năm tại Hà Nội đã đông đủ quan khách. Cả hội trường 11 Lê Hồng Phong rực rỡ dưới ánh đèn vàng, thứ ánh sáng dễ tạo cảm giác sang trọng mà vẫn ấm cúng cho các sự kiện thường tổ chức ở đây, nhưng nay bỗng trở nên ngột ngạt bởi không khí trầm lắng bao trùm suốt nửa tiếng đồng hồ trước giờ khai mạc. Dường như những người tham dự hội nghị đang cố tránh nói tới điều mà dư luận đã bàn tán suốt tuần qua.
Theo kết quả lấy phiếu tín nhiệm 47 chức danh chủ chốt công bố ngày 11/6, Thống đốc Nguyễn Văn Bình đứng đầu danh sách tín nhiệm thấp (nhận 209 phiếu tín nhiệm thấp) và đứng thứ ba từ dưới lên trong danh sách tín nhiệm cao. Số phiếu tín nhiệm cao mà các đại biểu dành cho ông là 88 trong khi Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường 83 và Bộ trưởng Giáo dục 86 phiếu. Phần Quốc hội công bố chỉ bao gồm các con số, cùng với lời nhận xét xúc tích của Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng, trong đó có ý rằng với những lĩnh vực nóng như ngân hàng, giáo dục, y tế… có thể Quốc hội đòi hỏi trách nhiệm cao hơn.
Trong 5 nhiệm vụ Quốc hội giao cho ngành ngân hàng từ kỳ họp cuối năm ngoái, quản lý thị trường vàng được cho là nguyên nhân trực tiếp khiến Thống đốc mất điểm. Tiếp quản thị trường sau thời gian phát triển tự phát, thiếu kiểm soát và gây nhiều rủi ro cho hệ thống ngân hàng cũng như ổn định kinh tế vĩ mô, Ngân hàng Nhà nước gần hai năm qua đã từng bước thiết lập trật tự, nắm độc quyền nhập khẩu, sản xuất và cung ứng vàng miếng, qua đó đẩy lùi nạn đầu cơ, nhập lậu, ổn định tỷ giá cũng như kinh tế vĩ mô. Chủ trương ngăn ngân hàng tham gia lũng đoạn thị trường vàng đưa ra từ nhiệm kỳ Thống đốc trước cũng được Ngân hàng Nhà nước kiên trì triển khai với tinh thần quyết liệt hơn. Đến đầu tháng 5, hơn 80% dư nợ vàng đã được các ngân hàng thương mại tất toán, nguồn mua được chủ yếu từ các phiên đấu thầu.
Tuy nhiên các đại biểu Quốc hội vẫn có lý do để chưa hài lòng với công tác quản lý vàng. Từ lúc bắt đầu đấu thầu vào cuối tháng 3, chênh lệch giữa giá trong nước và thế giới đang ở dưới 3 triệu đồng một lượng đã nới rộng dần lên đến trên 5 triệu đồng, lúc cao điểm gần 7 triệu mỗi lượng.
"Có thể đề tài này hơi tế nhị nhưng chúng tôi có cảm giác vấn đề vàng đang gây hiểu lầm trong xã hội", phát biểu của Tổng giám đốc Tiên Phong Bank - Nguyễn Hưng như tháo ngòi cho những nỗi ấm ức chưa thể nói ra suốt từ đầu giờ hội nghị sơ kết ngành.
Theo ông, Ngân hàng Nhà nước cũng như cả hệ thống ngân hàng năm qua đã làm được rất nhiều việc. Lạm phát kiểm soát ở mức thấp. Lãi suất từ mức không tưởng trên 20% đã hạ xuống còn trên dưới 10%. Thị trường vàng đi vào khuôn khổ, tỷ giá ổn định, tăng trưởng kinh tế được đảm bảo trong điều kiện hết sức khó khăn.
"Suốt một tuần qua chúng tôi thấy rất buồn khi nỗ lực của Ngân hàng Nhà nước, của cả hệ thống chưa được xã hội ghi nhận. Đâu đó trong xã hội vẫn có sự hiểu lầm. Ngay như một số bạn bè hay hỏi han, quan tâm tới công việc của tôi, nhưng nói thật người ta vẫn có cái nhìn lệch lạc về việc làm của chúng ta", ông nói thêm.
Tổng giám đốc BIDV Phan Đức Tú tâm sự ông và ban lãnh đạo ngân hàng cảm thấy chạnh lòng vì sự kiện ngày 11/6, bởi cả hệ thống đã cùng Thống đốc làm nhiều việc cho sự phát triển kinh tế xã hội và đất nước vậy mà chưa nhận được sự đánh giá công bằng.
"Không thể đòi hỏi sự tròn vo trong các cuộc bỏ phiếu tín nhiệm. Nhưng rõ ràng là với cống hiến của ngành ngân hàng chúng ta thì đánh giá này chưa thực sự công bằng", ông Tú nói.
Tổng giám đốc Vietcombank Nguyễn Phước Thanh cho rằng xã hội còn ngộ nhận về trách nhiệm của ngành ngân hàng, cho dù quan niệm ngân hàng ăn trên ngồi chốc đã bớt nặng nề hơn trước. Theo ông, trong các nhiệm vụ Quốc hội, Chính phủ đề ra, ngân hàng là ngành tích cực tham gia nhất và những kết quả đạt được rất khả quan.
"6 tháng qua, xã hội có được vốn là nhờ chúng ta. Lãi suất giảm mạnh không chỉ là nỗ lực mà còn là sự hy sinh quá lớn của ngành ngân hàng. Lãi suất giống như máu của ngân hàng, nếu giảm nhiều ngân hàng sẽ chết vì hết máu. Vậy mà Thống đốc đã vì nền kinh tế để có chỉ đạo mang tính đánh đổi, kéo lãi suất xuống, đưa vốn tới nơi cần tới", ông nói thêm.
Trao đổi với pv ngay sau khi Quốc hội công bố kết quả kiểm phiếu tín nhiệm, Chủ tịch một ngân hàng cổ phần cho rằng dường như Ngân hàng Nhà nước và cá nhân Thống đốc đã phải trả giá đắt khi lựa chọn ưu tiên trong nhiệm vụ quản lý thị trường vàng. Theo ông, trong bối cảnh nhu cầu về vàng còn rất lớn và bất chấp giá cao, Ngân hàng Nhà nước có lý khi chọn mục tiêu ổn định thị trường, tăng cung với giá hợp lý giúp giảm áp lực về cầu, trước khi thực hiện nhiệm vụ kéo sát giá. Cách làm này vẫn đảm bảo tăng cung cho thị trường, đồng thời điều tiết lợi nhuận từ túi các cá nhân đầu cơ vào ngân sách nhà nước.
"Thu hàng nghìn tỷ đồng vào ngân sách mà vẫn đảm bảo thị trường ổn định, nhưng không được ai khen. Trong khi nhiệm vụ kéo sát giá chưa hoàn thành lại là nguyên nhân mất phiếu tín nhiệm. Tôi lo ngại cách đánh giá này có thể dẫn tới những suy nghĩ thủ thế, tròn vo để an toàn thay vì xông xáo ra trận để lĩnh đạn", ông nói.
Một nguồn tin thân cận với các đoàn đại biểu Quốc hội cho biết, ngoài câu chuyện vàng, lợi ích nhóm, tái cơ cấu ngân hàng, Thống đốc ít phiếu tín nhiệm cũng một phần vì cách thuyết trình chưa cầu thị trong những lần xuất hiện ở nghị trường trước đây. Trên diễn đàn Quốc hội, nếu như lãnh đạo các bộ ngành thường nhận trách nhiệm, ghi nhận khi có góp ý thẳng thắn của đại biểu thì Thống đốc lại muốn nói rõ đúng sai nếu có chất vấn chưa hiểu về nghiệp vụ ngân hàng.
"Thái độ cầu thị là một điểm rất quan trọng khi giải trình trước các đại biểu Quốc hội", nguồn tin này bình luận.
Thực tế thì Thống đốc đã dần thay đổi cách xuất hiện của mình trước công chúng. Trong phiên thảo luận kinh tế xã hội cuối tháng 5, ông giải đáp thắc mắc của đại biểu một cách điềm đạm và cầu thị hơn. Ông cho biết mình cảm thấy ấm áp hơn khi Chủ tịch Quốc hội nói Thống đốc không còn cô đơn, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc.
Tại hội nghị sáng 17/6, Thống đốc không phủ nhận nỗi buồn mà cá nhân ông cũng như cả cũng ngành ngân hàng nếm trải sau kết quả bỏ phiếu tín nhiệm. "Giả sử chúng ta không làm gì cả, chúng ta yếu kém, nhận kết quả đánh giá như vậy thì đáng rồi, không còn gì bàn cãi. Nhưng thực tế là chúng ta đã nỗ lực phấn đấu, phát huy hết trí tuệ và đạt được những kết quả mà xã hội thừa nhận, cân đong đo đếm được. Đúng là có nỗi buồn vì chúng ta chưa được hiểu đúng”, ông nói.
Tuy nhiên, ông nhận trách nhiệm về mình cũng như ngành ngân hàng khi làm được mà chưa nói được để tạo sự đồng thuận trong xã hội. Hơn nữa theo ông, kết quả tín nhiệm thấp cũng giúp nhắc nhở ngành ngân hàng cố gắng vượt bậc hơn nữa.
“Chúng ta trân trọng kết quả bỏ phiếu. Kết quả đó nhắc nhở chúng ta phải cố gắng hơn nữa, để xứng đáng với những người đã tín nhiệm và để những người chưa tín nhiệm sẽ tín nhiệm chúng ta. Tôi mong tất cả các đồng chí cùng chia sẻ với ban cán sự đảng, ban lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, không ủ rũ mà càng phải quyết tâm hơn nữa để thực hiện thắng lợi tuyệt đối các mục tiêu đề ra. Có như vậy sự ủng hộ, đồng tình của xã hội với chúng ta sẽ tốt hơn”, ông nói với cán bộ, nhân viên ngành ngân hàng mà như thể đang động viên chính mình.
Theo kết quả lấy phiếu tín nhiệm 47 chức danh chủ chốt công bố ngày 11/6, Thống đốc Nguyễn Văn Bình đứng đầu danh sách tín nhiệm thấp (nhận 209 phiếu tín nhiệm thấp) và đứng thứ ba từ dưới lên trong danh sách tín nhiệm cao. Số phiếu tín nhiệm cao mà các đại biểu dành cho ông là 88 trong khi Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường 83 và Bộ trưởng Giáo dục 86 phiếu. Phần Quốc hội công bố chỉ bao gồm các con số, cùng với lời nhận xét xúc tích của Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng, trong đó có ý rằng với những lĩnh vực nóng như ngân hàng, giáo dục, y tế… có thể Quốc hội đòi hỏi trách nhiệm cao hơn.
Trong 5 nhiệm vụ Quốc hội giao cho ngành ngân hàng từ kỳ họp cuối năm ngoái, quản lý thị trường vàng được cho là nguyên nhân trực tiếp khiến Thống đốc mất điểm. Tiếp quản thị trường sau thời gian phát triển tự phát, thiếu kiểm soát và gây nhiều rủi ro cho hệ thống ngân hàng cũng như ổn định kinh tế vĩ mô, Ngân hàng Nhà nước gần hai năm qua đã từng bước thiết lập trật tự, nắm độc quyền nhập khẩu, sản xuất và cung ứng vàng miếng, qua đó đẩy lùi nạn đầu cơ, nhập lậu, ổn định tỷ giá cũng như kinh tế vĩ mô. Chủ trương ngăn ngân hàng tham gia lũng đoạn thị trường vàng đưa ra từ nhiệm kỳ Thống đốc trước cũng được Ngân hàng Nhà nước kiên trì triển khai với tinh thần quyết liệt hơn. Đến đầu tháng 5, hơn 80% dư nợ vàng đã được các ngân hàng thương mại tất toán, nguồn mua được chủ yếu từ các phiên đấu thầu.
 |
| Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình: "Nỗ lực của chúng ta chưa được ghi nhận một phần vì chúng ta làm được mà không tuyên truyền để xã hội đồng thuận". Ảnh: Nguyễn Đông |
Tuy nhiên các đại biểu Quốc hội vẫn có lý do để chưa hài lòng với công tác quản lý vàng. Từ lúc bắt đầu đấu thầu vào cuối tháng 3, chênh lệch giữa giá trong nước và thế giới đang ở dưới 3 triệu đồng một lượng đã nới rộng dần lên đến trên 5 triệu đồng, lúc cao điểm gần 7 triệu mỗi lượng.
"Phiếu tín nhiệm của Thống đốc Nguyễn Văn Bình thấp là hơi khắt khe"
"Tín nhiệm thấp thì càng phải nhìn vào để cố gắng nhiều hơn"
"Sau bỏ phiếu, QH phải tăng cường giám sát các ĐB tín nhiệm thấp"
Kết quả tín nhiệm Thống đốc: “Bọn tôi buồn lắm. Nhưng biết sao được"
Nếu căn cứ nội dung nghị quyết Quốc hội là phải kéo sát giá trong nước với thế giới thì rõ ràng Ngân hàng Nhà nước chưa hoàn thành nhiệm vụ, lợi ích hợp pháp của người dân vẫn chưa hoàn toàn đảm bảo, cho dù Thống đốc hơn một lần giải thích thu hẹp chênh lệch không giúp bình ổn thị trường, không loại bỏ tác động tiêu cực lên kinh tế vĩ mô, không làm giảm vàng hóa, mà có thể gây tác động ngược. Người ta cũng nghi ngờ động cơ đằng sau quyết định chỉ chọn SJC gia công vàng miếng, neo giá đấu thầu ở mức cao cho dù Ngân hàng Nhà nước khẳng định mục đích là tránh tổn thất cho xã hội và các phiên đấu thầu vừa qua không chỉ hỗ trợ cung cho thị trường mà còn làm lợi cho ngân sách hàng nghìn tỷ đồng."Có thể đề tài này hơi tế nhị nhưng chúng tôi có cảm giác vấn đề vàng đang gây hiểu lầm trong xã hội", phát biểu của Tổng giám đốc Tiên Phong Bank - Nguyễn Hưng như tháo ngòi cho những nỗi ấm ức chưa thể nói ra suốt từ đầu giờ hội nghị sơ kết ngành.
Theo ông, Ngân hàng Nhà nước cũng như cả hệ thống ngân hàng năm qua đã làm được rất nhiều việc. Lạm phát kiểm soát ở mức thấp. Lãi suất từ mức không tưởng trên 20% đã hạ xuống còn trên dưới 10%. Thị trường vàng đi vào khuôn khổ, tỷ giá ổn định, tăng trưởng kinh tế được đảm bảo trong điều kiện hết sức khó khăn.
"Suốt một tuần qua chúng tôi thấy rất buồn khi nỗ lực của Ngân hàng Nhà nước, của cả hệ thống chưa được xã hội ghi nhận. Đâu đó trong xã hội vẫn có sự hiểu lầm. Ngay như một số bạn bè hay hỏi han, quan tâm tới công việc của tôi, nhưng nói thật người ta vẫn có cái nhìn lệch lạc về việc làm của chúng ta", ông nói thêm.
Tổng giám đốc BIDV Phan Đức Tú tâm sự ông và ban lãnh đạo ngân hàng cảm thấy chạnh lòng vì sự kiện ngày 11/6, bởi cả hệ thống đã cùng Thống đốc làm nhiều việc cho sự phát triển kinh tế xã hội và đất nước vậy mà chưa nhận được sự đánh giá công bằng.
"Không thể đòi hỏi sự tròn vo trong các cuộc bỏ phiếu tín nhiệm. Nhưng rõ ràng là với cống hiến của ngành ngân hàng chúng ta thì đánh giá này chưa thực sự công bằng", ông Tú nói.
Tổng giám đốc Vietcombank Nguyễn Phước Thanh cho rằng xã hội còn ngộ nhận về trách nhiệm của ngành ngân hàng, cho dù quan niệm ngân hàng ăn trên ngồi chốc đã bớt nặng nề hơn trước. Theo ông, trong các nhiệm vụ Quốc hội, Chính phủ đề ra, ngân hàng là ngành tích cực tham gia nhất và những kết quả đạt được rất khả quan.
"6 tháng qua, xã hội có được vốn là nhờ chúng ta. Lãi suất giảm mạnh không chỉ là nỗ lực mà còn là sự hy sinh quá lớn của ngành ngân hàng. Lãi suất giống như máu của ngân hàng, nếu giảm nhiều ngân hàng sẽ chết vì hết máu. Vậy mà Thống đốc đã vì nền kinh tế để có chỉ đạo mang tính đánh đổi, kéo lãi suất xuống, đưa vốn tới nơi cần tới", ông nói thêm.
Trao đổi với pv ngay sau khi Quốc hội công bố kết quả kiểm phiếu tín nhiệm, Chủ tịch một ngân hàng cổ phần cho rằng dường như Ngân hàng Nhà nước và cá nhân Thống đốc đã phải trả giá đắt khi lựa chọn ưu tiên trong nhiệm vụ quản lý thị trường vàng. Theo ông, trong bối cảnh nhu cầu về vàng còn rất lớn và bất chấp giá cao, Ngân hàng Nhà nước có lý khi chọn mục tiêu ổn định thị trường, tăng cung với giá hợp lý giúp giảm áp lực về cầu, trước khi thực hiện nhiệm vụ kéo sát giá. Cách làm này vẫn đảm bảo tăng cung cho thị trường, đồng thời điều tiết lợi nhuận từ túi các cá nhân đầu cơ vào ngân sách nhà nước.
"Thu hàng nghìn tỷ đồng vào ngân sách mà vẫn đảm bảo thị trường ổn định, nhưng không được ai khen. Trong khi nhiệm vụ kéo sát giá chưa hoàn thành lại là nguyên nhân mất phiếu tín nhiệm. Tôi lo ngại cách đánh giá này có thể dẫn tới những suy nghĩ thủ thế, tròn vo để an toàn thay vì xông xáo ra trận để lĩnh đạn", ông nói.
Một nguồn tin thân cận với các đoàn đại biểu Quốc hội cho biết, ngoài câu chuyện vàng, lợi ích nhóm, tái cơ cấu ngân hàng, Thống đốc ít phiếu tín nhiệm cũng một phần vì cách thuyết trình chưa cầu thị trong những lần xuất hiện ở nghị trường trước đây. Trên diễn đàn Quốc hội, nếu như lãnh đạo các bộ ngành thường nhận trách nhiệm, ghi nhận khi có góp ý thẳng thắn của đại biểu thì Thống đốc lại muốn nói rõ đúng sai nếu có chất vấn chưa hiểu về nghiệp vụ ngân hàng.
"Thái độ cầu thị là một điểm rất quan trọng khi giải trình trước các đại biểu Quốc hội", nguồn tin này bình luận.
Thực tế thì Thống đốc đã dần thay đổi cách xuất hiện của mình trước công chúng. Trong phiên thảo luận kinh tế xã hội cuối tháng 5, ông giải đáp thắc mắc của đại biểu một cách điềm đạm và cầu thị hơn. Ông cho biết mình cảm thấy ấm áp hơn khi Chủ tịch Quốc hội nói Thống đốc không còn cô đơn, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc.
Tại hội nghị sáng 17/6, Thống đốc không phủ nhận nỗi buồn mà cá nhân ông cũng như cả cũng ngành ngân hàng nếm trải sau kết quả bỏ phiếu tín nhiệm. "Giả sử chúng ta không làm gì cả, chúng ta yếu kém, nhận kết quả đánh giá như vậy thì đáng rồi, không còn gì bàn cãi. Nhưng thực tế là chúng ta đã nỗ lực phấn đấu, phát huy hết trí tuệ và đạt được những kết quả mà xã hội thừa nhận, cân đong đo đếm được. Đúng là có nỗi buồn vì chúng ta chưa được hiểu đúng”, ông nói.
Tuy nhiên, ông nhận trách nhiệm về mình cũng như ngành ngân hàng khi làm được mà chưa nói được để tạo sự đồng thuận trong xã hội. Hơn nữa theo ông, kết quả tín nhiệm thấp cũng giúp nhắc nhở ngành ngân hàng cố gắng vượt bậc hơn nữa.
“Chúng ta trân trọng kết quả bỏ phiếu. Kết quả đó nhắc nhở chúng ta phải cố gắng hơn nữa, để xứng đáng với những người đã tín nhiệm và để những người chưa tín nhiệm sẽ tín nhiệm chúng ta. Tôi mong tất cả các đồng chí cùng chia sẻ với ban cán sự đảng, ban lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, không ủ rũ mà càng phải quyết tâm hơn nữa để thực hiện thắng lợi tuyệt đối các mục tiêu đề ra. Có như vậy sự ủng hộ, đồng tình của xã hội với chúng ta sẽ tốt hơn”, ông nói với cán bộ, nhân viên ngành ngân hàng mà như thể đang động viên chính mình.
Theo Vnexpress