Từ Trung tâm Thủ đô xuôi theo quốc lộ 1A cũ về tỉnh Hà Nam, Phố Chợ Đỗ Xá là một con đường nhỏ nằm cạnh chợ Đỗ Xá. Nơi đây được nhiều người biết đến là nơi sản xuất hàng mã đã có từ lâu đời và sản phẩm được xuất đi nhiều nơi.
Đặc biệt, người dân nơi đây rất khéo tay trong việc đan lát các con ngựa mã với đủ các kích cỡ và màu sắc khác nhau. Bên cạnh việc sản xuất xương “ngựa mã” người dân nơi đây còn tạo ra những con “ngựa mã” hoàn chỉnh. “Ngựa mã” ở Phố Chợ thôn Đỗ Xá đáp ứng được nhu cầu của những người mua khó tính nhất.
Theo bà Nguyễn Thị Thịnh, 50 tuổi, thôn Đỗ Xá (Vạn Điểm, Thường Tín) cho biết: “Nghề làm hàng mã của tôi do chính các cụ trong nhà truyền lại. Hiện tại thì gia đình còn có 2 người làm chính và có các con phụ mỗi khi vào mùa”.
Cũng theo bà Thịnh, vật liệu như tre, giấy màu… để làm hàng mã của cả thôn đều được nhập từ các xã bên. Từ những vật liệu thô, mọi người thực hiện các thao tác tiếp theo như: Chẻ tre, cắt giấy trang trí, gián giấy màu…
Công việc làm hàng mã của người dân Phố Chợ thường xuyên trong cả năm và đặc biệt sôi động nhất vào những ngày giáp Tết cổ truyền. Hiện tại, hàng mã nói chung và “ngựa mã” nói riêng của người Phố Chợ được xuất đi nhiều vùng lân cận và các tỉnh như: Nam Định, Hà Nam, Hưng Yên, Hà Nội…
 |
| Nghề làm hàng mã của Phố Chợ, thôn Đỗ Xá (Vạn Điểm, Thường Tín) đã có từ lâu đời. Theo phương thức cha truyền con nối, nơi đây vẫn giữ được nét riêng của một làng làm hàng mã lâu đời. |
 |
| Theo nghi lễ nhà Phật, “ngựa mã” là một trong những đồ hàng mã không thể thiếu trong những ngày làm lễ dịp gáp Tết Nguyên đán cổ truyền. |
 |
| Người dân ở Phố Chợ Đỗ Xá hối hả đan những con “ngựa mã” để phục vụ nhu cầu mua đồ lễ cao của người dân. |
 |
| Không chỉ ngoài đường, trong mỗi sân nhà, người dân cũng đang tất bật làm những công việc chẻ tre để đan ngựa. |
 |
| Đan xương con “ngựa mã” có kích thước lớn do người mua đặt trước. |
 |
| Xương “ngựa mã” của người Phố Chợ làm có 2 phần: thân ngựa và 2 chân trước được tách rời nhau để tiện cho việc vận chuyển. |
 |
| Mỗi công đoạn, đan xương, dán giấy, trang trí... đều được làm cẩn thận và tỉ mỉ. |
 |
Trong gia đình bà Nguyễn Thị Thịnh, thôn Đỗ Xá, việc cắt giấy dán và trang trí thường do bà làm.
|
 |
Những công đoạn gián giấy đơn giản là do người con trai bà Thịnh phụ giúp.
|
 |
Ở Phố Chợ Đỗ Xá, “ngựa mã” có năm loại màu khác nhau: xanh, đỏ, tím, vàng, trắng… người mua có thể chọn loại màu phù hợp.
|
 |
Kích thước của “ngựa mã” thì có nhiều loại và tùy thuộc vào nhu cầu của khách hàng.
|
 |
Giá mỗi con “ngựa mã” cỡ trung bình thường từ 50 – 70 nghìn đồng/con.
|
 |
Thời điểm gần Tết, mỗi nhà ở Phố Chợ đều chật kín mặt hàng “ngựa mã”.
|
 |
| Xương ngựa cũng đang được tận dụng phơi khô tại cácnơi chống của thôn. |
 |
| Năm 2014 là năm Đoan Ngọ, thị trường tiêu thụ “ngựa mã” càng lớn hơn” – Bà Nguyễn Thị Thịnh, thôn Đỗ Xá chia sẻ. |
TRẦN KHÁNG
