Mới đây phát biểu tại một hội thảo diễn ra tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư (KH&ĐT) Bùi Quang Vinh chia sẻ ông đang gặp nhiều áp lực vì phong trào đầu tư casino tràn lan, nếu như trước đây chỉ có một tỉnh xin làm, nay đã thành 10 tỉnh.
“Rất nhiều tỉnh xin làm. Tôi mệt mỏi vô cùng", vị tư lệnh ngành Kế hoạch & Đầu tư chia sẻ trước việc ngày càng nhiều địa phương xin làm casino.
Trước việc ngày càng nhiều tỉnh thành xin làm casino dù chưa biết hiệu quả đầu tư đến đâu, trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam chiều ngày 8/3, GS.TSKH Nguyễn Mại - nguyên Thứ trưởng Bộ KH&ĐT cho rằng: “Đây là kiểu đầu tư theo phong trào nguy hại”.
GS Nguyễn Mại cho rằng, hiện tượng đầu tư theo phong trào đã có từ lâu dẫn đến hậu quả thua lỗ dưa thừa sản phẩm. Ví dụ như xi măng, với việc hàng chục tỉnh xin đầu tư dự án nhà máy xi măng đến bây giờ xi măng thừa ra 7 triệu tấn.
 |
| GS Nguyễn Mại: “Đua nhau xin làm casino kiểu đầu tư phong trào nguy hại” |
Ví dụ thứ hai là sắt thép, vừa qua nhiều tờ báo đưa tin là ở mình có công suất đến 22 tấn sắt thép, hàng tồn kho ngày càng nhiều dẫn đến sắt thép ế, công suất không đạt. Tiếp đến là ô tô, công suất của mình gấp 3 gấp 4 lần sản lượng ô tô tiêu thụ hàng năm.
“Tóm lại, cái nguy hiểm lớn nhất từ trước đến nay làm cho lãng phí đầu tư theo phong trào. Tự nhiên thời gian qua lại rộ lên phong trào Casino, phong trào làm khu công nghiệp. Bây giờ nhiều khu công nghiệp quá dẫn đến thừa dẫn đến cả nước có 15 khu kinh tế. Chính phủ vừa rồi phải nghiên cứu để đầu tư trọng điểm, còn các khu kinh tế kia phải giảm tiến độ. Bây giờ lại theo phong trào đầu tư casino” GS Nguyễn Mại cho biết.
Theo GS Nguyễn Mại có 2 nguyên nhân dẫn đến đầu tư theo phong trào thời gian qua. Thứ nhất từ chính lãnh đạo các địa phương, nhìn sang tỉnh kia thấy họ có quy hoạch cảng biển, rồi tự nhận thấy tỉnh mình cũng cần cảng biển nên trình lên xin dự án đầu tư.
Bộ trưởng Bùi Quang Vinh mệt mỏi vì nhiều nơi xin làm casino
Cấp phép cho casino tại Việt Nam, lo ngại hoạt động rửa tiền
GS Nguyễn Mại: "Cho người Việt vào chơi casino là gây họa cho dân tộc"
Chỉ ra hiện tượng đầu tư theo kiểu phong trào mới đây nhất đó là sân bay. Theo GS Nguyễn Mại, chưa ở đâu có mật độ sân bay nhiều như Việt Nam. Tại Hải phòng có 1 sân bay, Quảng Ninh đang xin một sân bay, rồi sân bay Nội Bài (Hà Nội) trước đó. Đi dọc từ Bắc vào Nam, Thanh Hóa có sân bay, Vinh có sân bay, Huế có sân bay, Đà Nẵng có sân bay…rồi đến sân bay Tân Sơn. Như vậy, chỉ vài chục km có một sân bay, trong khi theo công bố chỉ có 3 sân bay có lãi là Hà Nội, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng còn lại các sân bay bị lỗ.
“Xu hướng đầu tư theo phong trào đó cần phải chấm dứt, để chấm dứt xu hướng này cần phải từ 2 nhân tố, từ lãnh đạo địa phương không thể cứ ai làm cái gì mình cũng phải làm theo cái đấy. Đồng thời lãnh đạo, cấp quản lý từ trung ương phải đưa ra quy hoạch đồng bộ, chuẩn mực”, GS Nguyễn Mại đưa ra giải pháp.
Trở lại câu chuyện xin đầu tư casino kiểu phong trào của các địa phương, GS Nguyễn Mại cho rằng với các địa phương nêu biết phát huy lợi thế và tận dụng được lợi thế so sánh của địa phương ấy thì không cần đến Casino cũng có thể phát triển nhanh.
Cụ thể, trước đây vào khoảng năm 1898, 1899, 2000 Vĩnh Phúc nổi lên là tỉnh biết tận dụng được lợi thế tự nhiên gần Hà Nội thu hút nhiều dự án lớn khác nhau như Toyota, Honda... Vĩnh Phúc đã vượt lên từ một tỉnh khi mới tách ra (Vĩnh Phúc trước đây thuộc tỉnh Vĩnh Phú, năm 1996 tỉnh Vĩnh Phú cũ được tác ra thành 2 tỉnh là Phú Thọ và Vĩnh Phúc - PV) chỉ đạt 100 tỷ đồng thu ngân sách/năm. Đến năm 2013 dù tách ra, Vĩnh Phúc vẫn thu ngân sách 16 nghìn tỷ đồng mà không cần Casino.
Một địa phương khác là Bắc Ninh, từ năm 2007 Bắc Ninh cũng đã tận dựng được lợi thế tự nhiên ở gần Hà Nội thu hút được nhiều nhà đầu tư Samsung, Canon, Nokia… xây dựng được nhiều khu công nghiệp. Năm 2013, tỉ trọng xuất khẩu của Bắc Ninh chỉ đứng thứ 2, vượt trên Hà Nội và chỉ đứng sau TP HCM. Khả năng có thể vượt cả TP.HCM về xuất khẩu. Thu ngân sách tăng lên nhanh, tỷ trọng công nghiệp của năm 2013 đạt 73,5% và cho đến bây giờ Bắc Ninh thiếu lao động chứ không thiếu việc làm. Lao động Bắc Ninh thu khoảng 6 triệu đồng/người so với các nơi khác thì chỉ có 3 triệu đồng/người mà không cần dùng đến Casino.
“Có lần tôi xuống Vũng Tàu, tôi từng nói nếu Vũng Tàu biết phát huy 3 lợi thế thì không có nơi nào vượt qua vũng tàu được. Lợi thế thứ nhất là lợi thế về dầu khí, thứ hai về cảng biển và thứ 3 là du lịch quốc tế. Do vậy nếu các các địa phương muốn phát triển nhanh thì phải biết so sánh và tận dụng được lợi thế của từng địa phương như: Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Vũng Tàu…, đâu cần casino vẫn phát triển”, GS Nguyễn Mại nêu quan điểm.
GS Nguyễn Mại cho biết, đầu tư casino đã được thí điểm từ năm 1992, nhưng đến nay những đóng góp của ngành kinh doanh đỏ đen này cho ngân sách không là bao. “Nếu có casino liệu rằng casino có đưa lại lợi ích lớn cho địa phương hay không? Nhiều người vẫn cho rằng casino có 3 lợi thế lớn là thu ngân sách, du lịch, hấp dẫn giới tỉ phú. Theo tôi cách lý giải trên cần xem lại”, GS Nguyễn Mại nói.
Hiện nay cả nước có 4 Casino đang hoạt động (các casino này theo quy định chỉ cho người nước ngoài vào đánh – PV) ở Đồ Sơn, Móng Cái, casino tiếp theo ở Đà nẵng được đầu tư cách đây 3 năm và dự án casino ở Hồ Tràm (Bà Rịa – Vũng Tàu), tuy không nắm được con số thu ngân sách nhưng GS Nguyễn Mại cho rằng chắc chắn nguồn thu từ casino là không lớn.
Thứ hai, lý do xin đầu tư casino để có du lịch quốc tế, GS nguyễn mại cho rằng đây là 2 vấn đề hoàn toàn tách biệt không liên quan đến nhau. Nhiều địa điểm du lịch nổi tiếng ở nhiều nước trên thế giới không có casino như: Hồng Kông, Trung Quốc, Thái Lan. “Thái Lan thu lợi từ du lịch gấp 3, 4 lần Việt Nam nhưng cũng không có casino. Cho nên, nếu có casino tăng du lịch quốc tế là không phải thực chất”, GS Nguyễn Mại nhận xét.
Lý do thứ 3 việc đầu tư casino sẽ hấp dẫn giới nhà giàu, tỷ phú qua đó tăng ngành dịch vụ. Tuy nhiên theo GS Nguyễn Mại trong các casino có khu vực dành cho người đánh nhỏ vài trăm dolar, có khu vực dành người đánh lớn đến hàng triệu dolar. Qua khảo sát cho thấy casino thu hút các tỷ phú đánh triệu đô rất hiếm, đòi hỏi chất lượng phục vụ, điều kiện cao.
Ngược lại về tiêu cực GS Nguyễn Mại cho rằng qua một thống kê số người Việt Nam sang Campuchia du lịch lên tới 870.000 người đó là một con số lớn, nhiều người trong số đó được cho là sang Campuchia để đánh bạc. Như vậy để thấy rằng máu mê cờ bạc của người Việt Nam có sẵn, chúng ta chưa làm cá độ bóng đá nhưng người Việt đã đánh cá độ bóng đá ở ngoài nước, chưa làm casino nhưng người Việt đã ra nước ngoài chơi casino...
“Nếu hiện thực hóa cho phép casino được xây dựng nhiều nơi và cho người Việt vào chơi thì không thể tưởng tượng nổi casino ở Việt Nam sẽ như thế nào”, GS Nguyễn Mại nói.
Vì vậy theo GS Nguyễn Mại các địa phương trước khi xin đầu tư casino cần nghiên cứu khảo sát kỹ cân nhắc giữa lợi và hại.
"Năm 1992 lần đầu tiên mình làm 1 đầu dây 500 Bắc – Nam để kéo điện từ miền bắc vào miền nam. Miền Nam lúc đó khó khăn phát triển kinh tế và do thiếu điện, vì thế phải xây dựng đường dây để kéo điện từ Sông Đà, Phả Lại vào. Vốn đầu tư lúc đó khoảng 300 triệu dolar nhưng lúc đó mình rất khổ, không có vốn để đầu tư. Lúc đó cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt và Tổng Bí thư Đỗ Mười cũng như lãnh đạo Đảng, Nhà nước đặt quyết tâm phải xây dựng được đường dây 500kV. Khi đó có một tỉ phú nước ngoài là chủ một sòng bạc lớn tại Malaysia đã đến xin gặp cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt.
Ông này đưa ra đề nghị ông ta sẽ cho chúng ta vay 100 triệu dolar không lãi dài hạn, nhưng đổi lại phải cho đầu tư casino ở Việt Nam. Tuy nhiên sau khi trao đổi mặc dù thấy số tiền đó rất lớn, gần một nửa tổng số vốn cả dự án nhưng cân nhắc cái lợi cái hại khi cho đầu tư casino và hoạt động đánh bạc công khai. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã gửi lời cảm ơn đến vị tỉ phú nhưng không thể làm casino ở Việt Nam được.
Theo tôi đã là một lãnh đạo của đất nước thì phải hiểu được cái lợi, cái hại và cân nhắc để áp dụng trong thực tiễn. Casino cũng vậy, tôi không phản đối nếu như người nước ngoài vào Việt Nam đánh bạc thì tốt nhưng mà chúng ta không thể quản lý được hết".
GS Nguyễn Mại