 |
| Tổng thống Nga Vladimir Putin. |
Telegraph ngày 15/4 bình luận, lật đổ từ bên trong thay vì tấn công từ bên ngoài đang nổi lên như một chiến thuật ưa thích của Tổng thống Nga Vladimir Putin đối với cuộc khủng hoảng Ukraine.
Bất chấp những chỉ trích, lo ngại của NATO về 40 ngàn quân Nga áp sát biên giới Ukraine, đến nay không có chiếc xe tăng nào của Moscow cán qua biên giới nước láng giềng, cũng không có đơn vị bộ binh nào cơ động sang vành đai công nghiệp Đông Ukraine nhưng điện Kremlin lại đang kiểm soát cả chuỗi đô thị ở khu vực này của Ukraine.
Nguy cơ một cuộc chiến tranh toàn diện vẫn có thể xảy ra, nhưng Putin đã lựa chọn một chiến thuật tinh tế hơn ép người hàng xóm của mình quay trở lại quỹ đạo. Giai đoạn của một trong những hoạt động này bắt đầu từ 10 ngày trước khi đội quân mặt nạ có vũ trang bắt đầu chiếm giữ trụ sở chính quyền ở Kharkiv, Luhansk và Donetsk.
Tiếp đó, Thứ Bảy và Chủ Nhật vừa qua chiến dịch này đột ngột leo thang, chỉ trong 24 giờ các tay súng đã chiếm các đồn cảnh sát và trụ sở cơ quan công quyền khác của 6 thị trấn trong toàn khu vực Donetsk.
Ngoại trưởng Anh William Hague đã so sánh lực lượng vũ trang "lạ" ở Đông Ukraine hành xử y như những gì lực lượng Nga đã làm ở Crimea. Ông cho rằng điều này thể hiện một kế hoạch tổng thể, có tính toán trước nhằm xâm phạm độc lập chủ quyền của Ukraine từ Moscow.
 |
| Đội quân mặt nạ đang tỏ ra nguy hiểm hơn cả 40 ngàn quân áp sát biên giới Ukraine? |
Liệu Đông Ukraine lặp lại bài học Crimea để kế thúc như một phần của Nga hay ông Putin có trò chơi tinh tế hơn? Không ai nghi ngờ rằng ông đã đạt được mục tiêu đầu tiên của mình, cụ thể là đẩy chính quyền mới tại Kiev vào tình thế tiến thoái lưỡng nan.
Nếu giới lãnh đạo Kiev tăng thách thức và triển khai quân đội để giành lại các tòa nhà bị chiếm đóng ở Đông Ukraine dẫn đến một số người Nga bị giết hại, ông Putin sẽ có lý do để tiến hành một cuộc chiến tranh toàn diện.
Mặt khác, nếu giới chức Ukraine bỏ qua các hành động quá khích của những người biểu tình ở Đông Ukraine và chấp nhận để họ kiểm soát khu vực này như đang diễn ra tại Slaviansk, Kiev sẽ mất dần quyền kiểm soát Đông Ukraine.
Lúc này bản đồ có thể vẫn như cũ, nhưng biên giới Nga - Ukraine sẽ bị nhấn chìm vì điện Kremlin tiến hành sáp nhập một khu vực rộng lớn.
Về lý thuyết, chính quyền Kiev đã đưa ra quyết định. Hôm Chủ Nhật, quyền Tổng thống Ukraine, Oleksandr Turchynov ra tối hậu thư cho những tay súng đang chiếm giữ trụ sở chính quyền ở Đông Ukraine phải đầu hàng nếu không sẽ phải đối mặt với một cuộc tấn công "chống khủng bố" tổng lực. Thời hạn trôi qua và không có dấu hiệu nào cho thấy có 1 cuộc tấn công.
 |
| Quyền Tổng thống Ukraine Oleksandr Turchynov 2 lần ra tối hậu thư rồi không làm gì cả, Kiev thực sự đang rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan. |
Điều này cho thấy Turchynov và giới chức Kiev đang phải vật lộn với tình trạng khó xử của họ, không nằm ngoài dự liệu của Putin. Ông đã khiến đối thủ của mình phải hiểu rằng, Ukraine có thể thoát khỏi tình trạng tiến thoái lưỡng nan đau đớn chỉ bằng cách làm chính xác những gì Putin nói.
Nga đã công khai mục tiêu của mình đối với cuộc khủng hoảng Ukraine: Kiev phải tiến hành cải cách hiến pháp, tăng quyền tự chủ cho vùng Đông Nam. Ngoài ra, Ukraine không được phép trở thành thành viên của NATO và Liên minh châu Âu. Tóm lại, Kiev vẫn phải ngoan ngoãn nằm trong quỹ đạo của Moscow.
Mặc dù đang chiếm thế thượng phong, Telegraph cho rằng Putin đang chơi trò chơi mạo hiểm đầy rủi ro. Nếu giới chức Kiev quyết định phản ứng bằng vũ lực, giành lại một thị trấn, giết chết khoảng một chục tay súng đeo mặt nạ thì Putin sẽ phải đối mặt với áp lực tiến hành chiến tranh cho dù đó có phải là một phần kế hoạch ban đầu của Kremlin hay không.
Hơn nữa, người dân Đông Ukraine có thể cũng không cư xử theo cách mà Putin mong muốn như những gì đã diễn ra ở Crimea. Các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy số người ủng hộ sáp nhập Nga ở Đông Ukraine chỉ là thiểu số. Nếu Nga cố tình sáp nhập, cư dân Đông Ukraine có thể phát động một cuộc chiến tranh du kích kéo dài vô tận ngay cả khi ông Putin đã đạt được 1 chiến thắng quân sự.
Vậy rốt cuộc đâu là mục tiêu dài hạn chính xác của Putin trong cuộc khủng hoảng Ukraine? Trong bài phát biểu chào mừng "sự trở lại" của bán đảo Crimea hồi tháng trước, Putin tố cáo sự gian ác của việc giải quyết hậu quả Chiến tranh Lạnh. Ông hứa hẹn sẽ đảo ngược những bất công và khôi phục sự vĩ đại của Nga.