Tờ Lenta của Nga ngày 17/5 đăng tải bài viết cho rằng việc Trung Quốc đưa giàn khoan 981 tới vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam đã đặt Moscow vào một tình huống bất ngờ và khó xử.
Theo đó, ngày 1/5, Trung Quốc đã điều giàn khoan khổng lồ 981 tới vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và các tàu hộ tống giàn khoan này, gồm cả tàu quân sự có vũ khí, đã tấn công các tàu cảnh sát biển Việt Nam khi cố gắng ngăn chặn hành vi xâm phạm chủ quyền nghiêm trọng này. Vụ việc đã thu hút hàng loạt cuộc tuần hành phản đối hành động trên của Trung Quốc trên khắp cả nước Việt Nam.
 |
| Giàn khoan 981 Trung Quốc triển khai trên vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. |
Theo Lenta, Trung Quốc đã chọn thời điểm tiến hành vụ việc không thích hợp. Nó diễn ra ngay trước thềm Hội nghị thượng đỉnh ASEAN tại Myanmar, nơi hành vi xâm phạm chủ quyền Việt Nam trên của Trung Quốc dễ bị lên án tập thể mạnh mẽ.
Ngoài ra, ngày 21/5, Hội nghị về các biện pháp xây dựng lòng tin và tương tác ở châu Á cũng khai mạc tại Trung Quốc, nơi ông Tập Cận Bình dự kiến sẽ có bài phát biểu trình bày về cách thức Trung Quốc sẽ tạo ra một hệ thống an ninh ở châu Á.
Lenta cũng cho rằng hành động của Trung Quốc ở Hoàng Sa cũng đã khiến Moscow rơi vào tình huống khó xử vì Nga coi cả Việt Nam và Trung Quốc đều là đối tác chiến lược của mình trong lĩnh vực quân sự, dầu khí và muốn thúc đẩy quan hệ hợp tác với cả hai bên.
Nếu phải chọn một trong hai bên là đối tác chiến lược của mình, đó sẽ là một việc vô cùng khó khăn đối với Nga, Lenta cho biết thêm.
Lenta cũng cho biết, việc các chuyên gia và blogger Trung Quốc cho rằng cuộc tập trận chung được lên kế hoạch từ trước giữa quân đội Nga và Trung Quốc ở Hoa Đông là bằng chứng về sự hỗ trợ của Moscow đối với Bắc Kinh trong vấn đề Biển Đông là "cực kỳ bất lợi cho Nga".
Bộ Ngoại giao Nga đã kêu gọi các bên kiềm chế và giải quyết bất đồng thông qua thương lượng và bày tỏ quan tâm tới vụ giàn khoan 981.
Tuy nhiên, Lenta cho rằng chính quyền Trung Quốc hiện đang không sẵn sàng thỏa hiệp (xuống thang) và đang cố gắng làm mọi cách để không thu hút sự chú ý của dư luận trong nước đối với hành động của mình ở vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam cũng như phản ứng phản đối của đất nước và nhân dân Việt Nam, một động thái mà họ đã không ngờ tới.
Lenta cũng đặt ra câu hỏi về số phận của giàn khoan 981 trước phản ứng mạnh mẽ trên từ phía Việt Nam. Trung Quốc ban đầu dự định sẽ triển khai 981 ở vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam đến tháng 8. Nhưng theo Lenta, ý định này có thể thay đổi trong phiên họp Quốc hội sắp tới của Trung Quốc.
Nguyễn Hường