 |
| Tổng thống Philippines Aquino. |
Hãng tin Bloomberg hôm nay dẫn lời Tổng thống Philippines Benigno Aquino cho biết, mỗi sáng thức dậy câu hỏi đầu tiên trong đầu ông là "Trung Quốc kiếm được gì từ tất cả điều này?"
Trung Quốc đang săn đuổi điều gì trong tuyên bố của họ ở Biển Đông đang thách thức các quốc gia như Philippines và Việt Nam, đó là "câu hỏi 65 đô la", Tổng thống Aquino nói với Bloomberg từ Manila hôm qua.
Việc tranh chấp với láng giềng làm sao có thể giúp họ tiếp tục cải thiện nền kinh tế của mình, ông Aquino nói. Sự tranh chấp ấy tất yếu sẽ có phản ứng ngược dội lại đến thương mại, du lịch và nhiều khía cạnh khác, Tổng thống Philippines khẳng định.
Ông Aquino cũng nhấn mạnh những khó khăn và Philippines và các nước ASEAN khác phải đối mặt trong việc Trung Quốc thúc đẩy yêu sách lãnh thổ của họ. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Đông Nam Á.
Kể từ khi lên nắm quyền, ông Tập Cận Bình đã ưu tiên thúc đẩy xây dựng Trung Quốc thành một cường quốc về biển, khẳng định "quyền" của nước ông để khai thác dầu khí, đánh cá và tuần tra trên hầu hết Biển Đông. Điều đó xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của Philippines và Việt Nam, nguy cơ xung đột đã hoàn toàn hiện hữu khi Bắc Kinh mở rộng tầm với hải quân của họ.
"Người ta có thể hy vọng rằng mọi người đã học được từ lịch sử, chiến tranh là vô ích. Sự căng thẳng mà chúng tôi cảm thấy đã gia tăng và có thể phát triển thành một cuộc đụng độ mà không ai muốn", Tổng thống Aquino nói.
Hành động của Trung Quốc trên Biển Đông bao gồm kéo giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam đã khiến Philippines và Việt nam xích lại gần nhau hơn. Điều này cũng được thúc đẩy một phần bởi mối nghi ngờ ngày càng tăng về mức độ cam kết của Mỹ chống lại sự bành trướng của Trung Quốc.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Tổng thống Philippines Aquino tại Manila. |
Sự hợp tác chiến lược giữa Philippines và Việt Nam đối phó với sự bành trướng lãnh thổ của Trung Quốc chỉ ra rằng trông chờ ASEAN kết hợp đương đầu với Trung Quốc là không thực tế. Hai bên biết rằng họ cần có sự hỗ trợ của một nước mạnh mẽ hơn, và đó là Mỹ. Benito Lim, giáo sư khoa học chính trị đại học Anteneo de Manila cho biết.
Việt Nam đang xem xét các hành động pháp lý chống lại hoạt động bất hợp pháp của giàn khoan Trung Quốc. Giáo sư Benito Lim đánh giá, Việt Nam đã thực sự rất chân thành giải thích cho Philippines cách mà mình giải quyết vấn đề với Trung Quốc và quan điểm của Việt Nam là gì.
Quan hệ Philippines và Việt Nam đã sâu đậm hơn. "Họ là đối tác rất trung thực. Họ đã rất rõ ràng về ý định của mình trong các vấn đề của mình", Benito Lim nhận xét.
"Trung Quốc nói với chúng tôi rằng trong văn hóa của họ, đưa hàng xóm ra tòa là lựa chọn cuối cùng. Quan điểm của chúng tôi là, dù giải quyết bằng cách này hay cách khác đều tốt hơn nhiều so với tình trạng lấp lửng như bây giờ", Tổng thống Aquino cho biết.
Việt Nam và Philippines nhất trí tăng cường hợp tác quân sự, hàng hải. "Chúng tôi phải đối mặt với những thách thức chung như các quốc gia hàng hải và các đối tác anh em trong ASEAN", ông Aquino phát biểu tại Diễn đàn kinh tế Thế giới Đông Á.
Hồng Thủy