Dưới đây là một số câu hỏi đáng chú ý của người dân trồng vải trong chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời tuần này:
- Thưa Bộ trưởng hôm trước tôi có nghe đài và được biết 5 quả vải ở bên Nhật Bản được bán với giá mấy trăm nghìn đồng. Vậy mà cả 1kg vải của chúng tôi bán ra ở đây chỉ có 7.000-8.000 đồng/kg. Bộ trưởng xem có cách nào giữ được vải tươi cho chúng tôi để mang sang Nhật Bản bán được không? Vì chúng tôi chăm bón cả 1 vụ vải mấy tháng trời vất vả mà cứ đến mùa lại lỗ phải bán đổ bán tháo?
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân: Cách đây 3 năm, Bộ KHCN đã hỗ trợ cho vùng vải thiều Lục Ngạn, xây dựng chỉ dẫn địa lý, nhờ đó giá bán đã cao hơn và bà con đã bớt phải bán đổ, bán tháo quả vải khi vào mùa chín rộ. Tuy nhiên, đấy vẫn chỉ là giải pháp ngắn hạn, về lâu dài chúng tôi vẫn mong muốn phải có công nghệ bảo quản chế biến.
Năm ngoái chúng tôi đã hợp tác với Nhật Bản nhập công nghệ về tế bào sống, công nghệ này đảm bảo những sản phẩm được bảo quản, sau thời gian rất dài vẫn giữ được phẩm chất tươi nguyên như khi vừa được thu hái, vừa được sản xuất.
Vì vậy chúng tôi đã đầu tư, hiện nay đã kết thúc giai đoạn 1 là chúng tôi đã nhập khẩu công nghệ từ Nhật Bản, làm chủ công nghệ và thí nghiệm thành công với quả vải, tôm sú và cá ngừ.
 |
| Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân. |
Đối với quả vải, chúng tôi đang đàm phán với phía Nhật Bản, bởi vì một loại quả của chúng ta muốn vào được thị trường của một nước phát triển phải qua rất nhiều công đoạn, phải được họ chấp nhận.
Hiện nay chúng ta phải thí điểm đưa cho họ một sản phẩm mẫu, sau khi họ chấp nhận, thấy rằng có khả năng tiêu thụ lúc đó chúng ta mới có thể ký được hợp đồng. Nhưng ngay cả khi họ đã chấp nhận, việc đưa sản phẩm quả vải vào một nước có tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm rất cao như Nhật Bản hoặc Châu Âu cũng là vấn đề không dễ dàng gì.
Chắc chắn là người nông dân ở khu vực trồng vải sẽ phải có tổ chức sản xuất lại, gieo trồng, chăm bón cây vải theo một quy trình, trước mắt là VietGAP, về lâu dài là tiêu chuẩn GLOBAL (quốc tế). Và khi đó quả vải mới có chất lượng đồng nhất, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Vì thế chúng tôi hy vọng năm tới sẽ xuất khẩu vải sang Nhật Bản.
 |
| Nông dân trồng vải đang rất kỳ vọng vào Bộ KH&CN. |
Năm nay, container đầu tiên với 10 tấn vải thiều Lục Ngạn tuần tới sẽ lên đường sang Nhật Bản, và nếu được chấp nhận thì năm sau chúng tôi sẽ giúp bà con nông dân tiêu thụ vải ở thị trường Nhật Bản.
- Trong chương trình “Dân hỏi - Bộ trưởng trả lời” lần trước, Bộ trưởng có nói đã đầu tư nhiều triệu USD vào đề án bảo quản sau thu hoạch cho các sản phẩm nông nghiệp. Xin hỏi Bộ trưởng đề án đấy đã đi đến đâu, đã ở đâu?
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân: Tôi xin đính chính chính là đề án đó không phải nhiều triệu USD mà là chưa tới 1 triệu USD, bao gồm cả công đoạn nhận chuyển giao công nghệ từ Nhật Bản, đào tạo cán bộ và tiến hành các thí nghiệm ban đầu để làm chủ công nghệ. Đến giai đoạn 2, giai đoạn 3 chúng ta sẽ nhận chuyển giao công nghệ toàn bộ và hy vọng trong những năm tới sẽ có nhiều doanh nghiệp Việt Nam đầu tư công nghệ này, giúp cho bà con nông dân.
- Tôi nghe nói chính quyền ở quê tôi cũng đang làm đề án mua công nghệ chế biến sau thu hoạch bảo quản quả vải. Vậy đề án Trung ương có chồng chéo lên đề án địa phương không? Có ai quy hoạch không? Có lãng phí không? Và liệu có xảy ra tình trạng "no dồn đói góp" không?
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân: Chắn chắn là không có tình trạng đó, bởi vì tập đoàn ABI của Nhật Bản đã thỏa thuận Bộ Khoa học Công nghệ là đầu mối duy nhất để nhận chuyển giao công nghệ, từ đây chúng tôi sẽ hợp tác với các doanh nghiệp, chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp, vì thế mà bất kể địa phương nào muốn sử dụng công nghệ này thì đều phải hợp tác với Bộ Khoa học Công nghệ.
Và như thế sẽ không có tình trạng địa phương và trung ương cùng đầu tư thì bà con yên tâm là sẽ không có chuyện lãng phí.
- Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!