Hơn hai tuần nay, tin đồn có người trúng 16kg vàng ở bãi vàng Khe Đương (xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng) làm "dậy sóng" núi rừng Khe Đương. Nhiều người dân khắp nơi nghe tin lén lút lên rừng Khe Đương để tìm vận may.
 |
| Nghe tin đồn có người trúng 16kg vàng, nhiều người đổ xô lên Khe Đương lập lán trại mong tìm vận may. |
Anh Kh. (trú thôn Giàn Bí, xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang) cho biết: Khoảng hơn hai tuần trước, cả xã náo loạn bởi tin đồn có người tên Tài trúng 16kg vàng ở bãi vàng Khe Đương. Một đồn mười, mười đồn trăm, cứ thế tin đồn bay xa, sau đó có rất nhiều người các nơi đổ về với hy vọng tìm thấy vàng khiến khu vực này "dậy sóng" vì vàng.
"Họ đồn thế thôi chứ cũng chưa ai chứng minh là người nào đó tên Tài trúng 16kg vàng. Ngay bà con trong xã cũng chẳng biết người tên Tài đó là ai. Chúng tôi cũng nghe tin đồn có trúng vàng nhưng chỉ trúng ít thôi, vàng mô mà trúng 16kg. Họ đồn không có cơ sở...", anh Kh., cho biết.
Theo đại tá Nguyễn Văn Bốn (trưởng Công an huyện Hòa Vang), cho biết trước tình hình đó, Công an huyện đã cử Đồn Công an Hòa Bắc phối hợp với Công an xã, và cơ quan chức năng vào phối hợp tuyên truyền, đẩy đuổi người dân kéo về rừng Khe Đương. Tuy nhiên không thể kiểm soát tình hình vì có rất nhiều đường để tiếp cận bãi vàng Khe Đương nên nếu lực lượng chức năng chốt chặn ở một vài đường lớn thì người dân tỏa ra nhiều đường nhỏ để vào Khe Đương.
“Trên thực tế thì cũng có trúng vàng nhưng nhỏ thôi, làm gì có trúng 16kg vàng như lời đồn thổi”, đại tá Bốn khẳng định.
 |
| Tan nát Khe Đương vì vàng. |
Còn theo ông Lê Đình Thám, phó hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Hòa Vang, khu vực người dân (chủ yếu người dân xã Hòa Liên) vào khai thác tại Khe Đương thuộc tiểu khu 27 và 29, khoảng gần 8 ha. Tại đây, một số lán trại trái phép được dựng lên, một số nhóm đưa máy móc đến để khai thác trái phép. Ngày 11/7, thông tin trúng vàng lan ra, nhiều người lại kéo đến đây nhiều hơn, khiến tình hình rất khó kiểm soát, nhất là tình hình ANTT. Trong khi đó, lực lượng kiểm lâm lại mỏng, khó có thể kiểm soát hết.
Được biết, trước đó vào trung tuần tháng 7, lực lượng Công an huyện Hòa Vang đã phối hợp với Kiểm Lâm Hòa Vang và cơ quan chức năng vào khu vực Khe Đương đẩy đuổi, truy quét. Khi thấy lực lượng chức năng vào truy quét thì dân khai thác vàng bỏ trốn, để lại lán trại, máy móc. Cơ quan chức năng đã phá hủy 6 lán trại, 4 hầm mỏ, 2 máy hơi, 1 máy nổ dùng để tuyển vàng; đẩy đuổi hoàng loạt đối tượng lén lút lên Khe Đương khai thác…Tuy nhiên, khi tình hình tạm lắng xuống thì có người thổi bùng tin trúng 16kg vàng khiến Khe Đương lại "nổi sóng" vàng, tình hình càng phức tạp.
“Công an huyện và cơ quan chức năng vừa đến thực địa tuyên truyền vận động, chốt chặn vừa phối hợp với xã Hòa Liên, nơi đa phần người dân kéo lên Khe Đương khai thác vàng trái phép, tuyên truyền để họ hiểu được bản chất vấn đề nhưng xem ra cũng… khó. Người dân ý thức mới là quan trọng, chứ lực lượng tuy có đẩy đuổi, truy quét mạnh đến mấy cũng không hiệu quả, bởi lực lượng thì mỏng, kinh phí có hạn, khi kéo về thì người dân lại kéo lên, có lập trạm chốt chặn thì dân lại đi đường khác”, đại tá Bốn trăn trở.
 |
| Một hầm vàng sâu hun hút của Cty Trường Sơn để lại ở Khe Đương. Nếu người dân vào khai thác trái phép đối mặt với nguy cơ sạt lở, sập hầm, rất nguy hiểm đến tính mạng. |
Ngày 24/7 vừa qua, Sở Tài nguyên & Môi trường TP Đà Nẵng cũng đã cử đoàn công tác lên nắm tình hình, lên phương án khắc phục, xử lý môi trường. Nhiều người cho rằng, điều bức thiết nhất bây giờ là cần giải quyết cấp bách, căn cơ chứ kiểm tra, truy quét hoài cũng không xuể.
Theo tìm hiểu, Khe Đương cách thành phố Đà Nẵng khoảng 50km, là một vùng núi cao chót vót, đồi dốc nguy hiểm. Để đến được khu vực Khe Đương thì rất vất vả và nguy hiểm. Ngày xưa, khu vực này rất hoang vu, ít người tới. Tuy nhiên, vào khoảng năm 2004-2005, một số người lần mò vào Khe Đương khai thác và có trúng vàng.
Từ đó tin Khe Đương có vàng nhanh chóng lan truyền và nhiều người đổ xô lên Khe Đương khai thác vàng trái phép khiến tình hình ANTT ở đây rất sức phức tạp. Đã có nhiều vụ giết người, chết người bí hiểm ở khu được gọi là “thánh địa vàng” của Đà Nẵng này.
Năm 2009, UBND TP Đà Nẵng cấp phép cho Công ty Trường Sơn (trụ sở tại Hà Nội, có chi nhánh tại Đà Nẵng) vào Khe Đương khai thác vàng để nhằm “bình ổn tình hình và thu lợi về cho nhà nước”. Từ đó, tình trạng người dân khai thác trái phép giảm đi và ANTT được ổn định.
 |
| Lực lượng chức năng tổ chức truy quét, đẩy đuổi, phá hủy lán trại, dụng cụ mà dân làm vàng trái phép để lại Khe Đương. Tuy nhiên, khi lực lượng chức năng rút quân thì dân làm vàng lại tiếp tục lén lút khai thác khiến tình hình ngày càng phức tạp. |
Hoạt động được khoảng 4 năm, đến cuối năm 2013, khi giấy phép hết hiệu lực, UBND TP Đà Nẵng không gia hạn mà yêu cầu Cty Trường Sơn rút lui do công nghệ của Cty này bán thủ công, lạc hậu nên không hiệu quả, đồng thời Cty này không chấp hành một số chủ trương, yêu cầu của TP Đà Nẵng. Từ đó đến nay, Cty Trường Sơn tạm ngưng hoạt động. Tuy nhiên, không hiểu vì sao hơn hai tuần nay lại có tin đồn trúng 16kg vàng ở Khe Đương!?. Theo một người có thâm niên khai thác vàng nhận định, rất có thể do UBND TP Đà Nẵng không tiếp tục cấp phép cho Cty Trường Sơn tiếp tục khai thác vàng tại Khe Đương nên nhiều nhóm đào vàng “kích động” lại thông tin trúng vàng. Mục đích của họ là để có thể vào khai thác vàng chui trở lại rầm rộ hơn.
Hiện tình hình ở Khe Đương vẫn còn rất phức tạp, gây mất ANTT vì có rất nhiều người ở các vùng khác nghe tin đồn vẫn kéo về nên rất dễ xảy ra tình trạng tranh giành "lãnh địa vàng". Kéo theo đó là tình trạng cướp giật, ma túy...như một số điểm khai thác vàng trái phép khác diễn ra. Đặc biệt, tại Khe Đương, có rất nhiều hầm lớn, độ sâu lớn của Cty Trường Sơn để lại, không được gia cố mà người dân chui vào đó khai thác, nếu lỡ trời mưa hoặc sập hầm thì hậu quả khó lường.
Theo khuyến cáo của cơ quan chức năng, người dân không nên nghe theo tin đồn nhảm mà đổ xô vào rừng Khe Đương khai thác vàng. Đừng vì một lời đồn không có cơ sở mà đánh đổi cả tính mạng.