Tổng thống Iraq Fuad Masum hôm 11/8 đã đề cử Thủ tướng mới, một động thái được cho là làm phức tạp thêm cuộc đấu tranh quyền lực mạnh mẽ tại quốc gia đang lâm vào tình trạng khủng hoảng này.
Theo CNN, trong buổi họp có sự tham dự của các thành viên chủ chốt của khối người Shiite ở Quốc hội, Tổng thống người Kurd đã đề cử ông Haider al-Abadi thay thế vị trí của Thủ tướng của ông Nouri al-Maliki, người tuyên bố sẽ bám giữ quyền lực của mình và tiếp tục đảm nhiệm cương vị lãnh đạo này một nhiệm kỳ thứ ba.
 |
| Haider al-Abadi, người vừa được Tổng thống Iraq bổ nhiệm làm Thủ tướng mới. |
Tác động của động thái này chưa thể hiện rõ ràng, nhưng có dấu hiệu cho thấy ông Maliki sẽ không ra đi lặng lẽ. Tuy nhiên, hiện chưa rõ liệu ông Maliki có sử dụng vũ lực để duy trì quyền lực hay không
Sau khi đề cử được công bố, ông Maliki cùng những người ủng hộ chủ chốt của ông cho biết họ sẽ tranh luận về quyết định của ông Masum tại tòa án và nói rằng động thái này không có hiệu lực.
Chính xác động thái tiếp theo của ông Maliki vẫn chưa rõ ràng. Nhưng nhiều nhà phân tích đã bày tỏ lo ngại về khả năng xảy ra cuộc tranh giành quyền lực giữa ông Maliki và Masum khi trước đó một ngày, ông Maliki đã huy động quân đội và xe tăng tới một số khu phố trung tâm của thủ đô Baghdad.
"Tình hình ở Iraq đang diễn biến xấu đi chưa từng thấy", Bob Baer - nhà phân tích an ninh quốc gia của đài CNN, cựu đặc vụ CIA nói.
Kirk Sowell, tác giả cuốn "Inside Iraqi Politics", cho rằng sự cai trị 8 năm của ông Maliki sắp kết thúc: "Tôi không loại trừ khả năng ông Maliki sẽ cố gắng sắp xếp một số cuộc đảo chính. Nhưng tôi loại trừ khả năng nó sẽ thành công".
Thủ tướng mới đề cử Abadi là Phó Chủ tịch Quốc hội Iraq, cựu phụ tá của ông al-Maliki. Ông Abadi sẽ có 30 ngày để thành lập chính phủ mới trước khi chính thức nhậm chức.
Ông Abadi nhận được sự hỗ trợ của các thành viên hàng đầu của chính phủ, gồm Bộ trưởng Ngoại giao Iraq và cả một số cường quốc phương Tây.
Ngoại trưởng Anh Philip Hammond và Nikolay Mladenov, đại diện đặc biệt của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc về vấn đề Iraq đã hoan nghênh việc bổ nhiệm ông Abadi làm Thủ tướng mới.
Tổng thống Mỹ Barack Obama và Phó Tổng thống Joe Biden cũng đã gọi cho ông Abadi để chúc mừng. Ông Obama ca ngợi sự bổ nhiệm Thủ tướng mới và gọi đó là bước quan trọng để đoàn kết Iraq, đồng thời đôn đốc nhà lãnh đạo này thành lập nội các mới càng sớm càng tốt.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry cũng đã cổ vũ các đề cử trong một tuyên bố ngay sau đó.