Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Barack Obama. |
The Wall Street Journal ngày 18/11 bình luận, chiến lược ngoại giao quà tặng của ông Tập Cận Bình, Chủ tịch Trung Quốc đang gợi nhớ đến các hoàng đế Trung Hoa và ý tưởng khôi phục vị thế đế quốc phong kiến.
Theo truyền thống, trật tự Đông Á được tổ chức thông qua nghi lễ và quà tặng. Thời phong kiến, các nước chư hầu phải triều cống hoàng đế Trung Quốc hàng năm, "khấu đầu" thể hiện sự tôn trọng và thuần phục, trong khi hoàng đế Trung Hoa sẽ tặng các sứ thần những món quà xa hoa để chứng minh "sức mạnh và lòng nhân từ" của mình.
Một khi hệ thống phân cấp chính trị đã được Bắc Kinh thành lập, các "sứ đoàn" được phép lập các quầy hàng ở kinh đô "thiên triều" và bắt đầu kinh doanh. Kinh doanh là "phần thưởng cho hành vi đúng".
Những gì Mỹ đang lo ngại là cam kết của Trung Quốc gần đây "thưởng tiền" cho các nước láng giềng như một phần của mưu mẹo đẩy Mỹ ra khỏi khu vực Đông Á và khôi phục trật tự cổ xưa, Bắc Kinh lại thành "trung tâm thiên hạ" đóng vai trò bá chủ và có quyền ban tặng.
Túi tiền của Tập Cận Bình đang rủng rỉnh, trong khi chiếc ví của Obama gần như trống rỗng. Trong khi đó cách Trung Quốc chuyển đổi tiền thành ảnh hưởng chính trị ở Đông Á là tài trợ cho các nền kinh tế đang khát vốn để tăng trưởng.
Hãy nhìn lại các khoản tiền Bắc Kinh công bố gần đây: Quỹ Con đường tơ lụa mới 40 tỉ USD để xây dựng hệ thống cảng khẩu, khu công nghiệp cơ sở hạ tầng dọc theo tuyến đường thương mại mới nối châu Á với châu Âu, 20 tỉ USD cam kết vốn vay cho khu vực Đông Nam Á và 8 tỉ USD cam kết cho Myanmar vay.
Cũng ngay từ đầu Trung Quốc tuyên bố sẽ đóng góp 50 tỉ USD cho Ngân hàng Châu Á đặt trụ sở chính tại Thượng Hải được thiết lập bởi 5 nước Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi với số vốn ban đầu 100 tỉ USD.
Trong khi đó, tuần trước ông Obama đề nghị 3 tỉ USD giúp các nước nghèo chống lại tác động của biến đổi khí hậu. Nhưng Washington lại tìm cách vận động hành lang với các đồng minh trong khu vực Đông Á tránh xa ngân hàng mới do Trung Quốc đang dẫn đầu với lý do có thể các nước này không đáp ứng được điều kiện cho vay quá cao.
Không phải quá xa vời để thấy rằng Tập Cận Bình đang muốn vặn ngược kim đồng hồ trở lại những ngày của chế độ triều cống Trung Hoa. Kể từ khi nhậm chức, Tập Cận Bình đã nói về giấc mơ Trung Quốc, phục hưng dân tộc Trung Hoa, tức là trở về vị trí ưu việt của họ trước khi bị các thương nhân và pháo hạm phương Tây đánh đổ.
Các chiến thuật mạnh tay của Tập Cận Bình trong việc khẳng định yêu sách chủ quyền lãnh thổ (vô lý và phi pháp - PV) của Trung Quốc ở Biển Đông và Hoa Đông từ khi ông lên nắm quyền cách đây 2 năm để cố nặn ra cái gọi là lòng tôn kính.
Theo quan điểm và tuyên truyền (xuyên tạc - PV) của Bắc Kinh, các nước như Philippines và Việt Nam đã thử nghiệm "sức chịu đựng" của Trung Quốc ở Biển Đông bằng cách "chiếm các đảo, đá, rặng san hô" thuộc về Trung Quốc và Tập Cận Bình đã thể hiện rằng mình là ông chủ của các vùng lãnh thổ này.
Quay trở lại với thực tại, trong khi khu vực chào đón nguồn tiền từ Trung Quốc, họ vẫn quan ngại về sức mạnh của nước láng giềng này. Càng ngày Trung Quốc càng phô diễn sức mạnh quân sự cứng và hung hãn theo đuổi khẳng định yêu sách chủ quyền (vô lý, phi pháp - PV) của mình trên những hòn đảo.
Quốc đảo Singapore lo ngại rằng sẽ có một ngày sự chi phối của Trung Quốc có thể làm mất đi độc lập của nó. Do đó mặc dù thực tế rằng có những vận may kinh tế đến từ Trung Quốc, Singapore vẫn cần có tàu chiến tàng hình và tàu sân bay Mỹ bảo vệ.