Sự cố chuyến bay số hiệu VN1266 hành trình từ TP.HCM - Vinh bất ngờ báo động bị uy hiếp an toàn bay tiếp tục đặt ra nhiều câu hỏi lớn đối với dư luận và các chuyên gia trong ngành hàng không. Cụ thể theo thông báo của Vietnam Airlines, do áp suất trong khoang máy bay giảm đột ngột máy bay phải hạ độ cao khẩn cấp và xin hạ cánh tại sân bay Nội Bài.
Được biết hiện Cục Hàng không đã thành lập Đoàn điều tra để tìm nguyên nhân sự cố trên, trước mắt tổ bay chuyến bay số hiệu VN1266 bị đình chỉ bay để phục vụ công tác điều tra.
Liên quan sự cố trên, một cựu phi công (xin được giấu tên) đã có bài viết phân tích nguyên nhân dẫn đến sự cố, cũng như góc nhìn của mình về việc Vietnam Airlines đình chỉ tổ bay.
Phi công phải làm 2 việc
Về nguyên lý cách đây khoảng những năm 60 – 70 trở về trước, các máy bay thường là buồng hở, tức là lên cao bao nhiêu thì áp suất bên trong và bên ngoài tương đương nhau vì vậy loại máy bay này không bay được cao hoặc có thể bay được cao cũng không dám bay vì sẽ khiến người ngồi trong máy bay không thể chịu được do không khí loãng, hành khách ngạt thở. Vì vậy máy bay chỉ có thể bay được ở độ cao từ 4,5km trở xuống.
 |
| Máy bay Vietnam Airlines gặp sự cố nghiêm trọng - Ảnh minh họa |
Sau này máy bay đã có cải tiến kỹ thuật khi có buồng nén từ động cơ, nén không khí lại giúp tăng áp suất trong máy bay cao gấp nhiều lần so áp suất bên ngoài máy bay, trong khoang máy bay, khoang người lái và hành khách là buồng kín giữ mật độ và áp suất bình thường như dưới mặt đất. Vì vậy máy bay có thể bay rất cao mà người ngồi trên máy bay vẫn có cảm giác bình thường.
Khi áp suất trong khoang máy bay giảm đột ngột, áp suất bên trong khoang sụt xuống bằng áp suất ngoài trời, người ngồi trên máy bay sẽ có nguy cơ bị ngạt. Vì vậy hệ thống mặt nạ dưỡng khi trên máy bay sẽ tự động được thả xuống trước mặt hành khách và phi công, tiếp viên.
Đây là hệ thống tự động không cần ai điều khiển. Khi mặt nạ dưỡng khí thả xuống trước mặt hành khách đồng thời hệ thống ô xy dự phòng trên máy bay tự động mở ra dẫn ô xy đến mặt nạ dưỡng khí để giúp tất cả mọi người trong máy bay có thể thở.
Việc áp suất trong khoang máy bay đột ngột giảm là sự cố nguy hiểm, uy hiếp an toàn chuyến bay. Nếu không có dưỡng khí, hành khách có nguy cơ bị ngạt thở, ảnh hưởng tính mạng.
Tuy nhiên dù có mặt nạ dưỡng khí nhưng đây chỉ giúp duy trì sự sống, lúc này máy bay cũng phải nhanh chóng giảm độ cao.
Trở lại vấn đề khi áp suất trong khoang máy bay giảm đột ngột, hệ thống mặt nạ dưỡng khí và hệ thống dẫn khí ô xy sẽ tự động bung ra, lúc này phi công phải làm hai việc: Thứ nhất báo về trung tâm điều hành bay, xin hạ độ cao để Đài không lưu báo cho máy bay khác có cùng đường bay ở các độ cao thấp hơn điều chỉnh đường bay nhường đường cho máy bay gặp sự cố.
Thông thường máy bay khi giảm độ cao, sau khi báo với Đài kiểm soát không lưu phải chờ tín hiệu đồng ý. Tuy nhiên với sự cố này, ngay sau khi báo về Đài kiểm soát phi công phải ngay lập tức giảm ga, hạ độ cao máy bay. Máy bay chỉ cần giảm xuống độ cao khoảng 4,5km là an toàn, khi đó máy bay có thể bay với độ cao đó đến sân bay gần nhất để hạ cánh.
Với sự có trên máy bay chỉ cần giảm độ cao nhanh theo một đường chéo.
Máy bay có thể bị “thủng”
Thông tin đăng tải trên báo chí cho biết, Tổng Giám đốc Tổng công ty Hàng không Việt Nam đã quyết định tạm đình chỉ các thành viên tổ bay để phục vụ công tác điều tra. Việc đình chỉ tổ bay là không hợp lý lắm vì nguyên nhân sự cố nằm ở vấn đề kiểm tra kỹ thuật máy bay.
Riêng tổ bay, như báo chí đưa tin có thể đặt nghi vấn phi công báo nhầm tín hiệu sự cố, thay vì báo áp suất trong khoang máy bay giảm đột ngột lại bấm nhầm nút báo bị không tặc tấn công.
Về nguyên tắc, việc thông báo tín hiệu sự cố sai của phi công là điều đáng trách, tuy nhiên khi báo tín hiệu sự cố sai có thể báo lại qua radio. Quan trọng cần tìm ra nguyên nhân dẫn đến áp suất trong khoang bị giảm.
Nguyên nhân có thể do đường ống dẫn khí vào bị bục hoặc bị hở ở một vị trí nào đó làm áp suất trong khoang máy bay giảm xuống hoặc cũng có thể máy bay bị hở, bị thủng.
Để tiến hành tìm hiểu nguyên nhân có nhiều cách, cơ quan quản lý có thể thực thi lại quá trình như máy bay đang bay để kiểm tra hệ thống ống dẫn khí, xem xét khoang máy bay có bị hở… Cái này thuộc lĩnh vực kỹ thuật hàng không, sẽ không khó để tìm ra nguyên nhân.
Vấn đề sau khi tìm ra nguyên nhân sự cố, liệu Vietnam Airlines cũng như Cục Hàng không có công khai minh bạch với dư luận hay không mới là điều quan trọng?.