Thủ tướng Shinzo Abe thăm một căn cứ quân sự Nhật Bản, ảnh: AP. |
Đa Chiều ngày 21/3 đưa tin, đảng Dân chủ Tư do Nhật Bản cầm quyền hôm 20/3 đã cùng với đảng Komei triệu tập hội nghị hiệp thương chính đảng bàn bạc về phạm vi hoạt động của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản đối với quyền tự vệ tập thể. Trong đó Nhật Bản sẽ cho phép quân đội tham gia giúp Mỹ và các đồng minh đối tác khác.
Hai đảng đã đạt được thống nhất, mặc dù chưa nói rõ là sẽ phái quân khi được Quốc hội phê chuẩn, nhưng chính phủ Nhật Bản đã chính thức xây dựng hàng rào pháp lý liên quan đển việc sửa đổi phương châm hợp tác quốc phòng Mỹ - Nhật. Hãng thông tấn Kyodo News ngày 21/3 cho biết, trong hội nghị hôm 20/3 nội dung về Biển Đông trở thành trọng điểm.
Hội nghị xác nhận rằng, đồng minh Mỹ - Nhật nên tập trung lực lượng nhiều hơn nữa vào Biển Đông, nơi Trung Quốc (nhảy vào) tranh chấp chủ quyền với một số nước Đông Nam Á. Hội nghị cũng thống nhất "Phương châm hợp tác quốc phòng Nhật - Mỹ" sẽ được sửa đổi vào cuối tháng 4 và nội dung này sẽ được đưa vào. Đảng cầm quyền Nhật Bản muốn mở rộng phạm vi hợp tác quốc phòng Nhật - Mỹ ra toàn cầu.
Theo tờ The Mainichi của Nhật Bản, mục đích các hoạt động sửa đổi luật pháp lần này là nhằm xác quyết điều kiện đảm bảo an ninh Nhật - Mỹ được vận dụng một cách hiệu quả. Theo các quy định luật pháp về đảm bảo an ninh hiện hành, phạm vi áp dụng điều ước đảm bảo an ninh Nhật Bản là Viễn Đông. Tokyo nhận định rằng khu vực từ Philippines trở lên phía Bắc cũng nằm trong phạm vi áp dụng điều ước đảm bảo an ninh Nhật - Mỹ.
Do đó trước đây giới hạn địa lý này đã hạn chế khả năng can thiệp của quân đội Nhật Bản vào Biển Đông và bây giờ nó đã được bãi bỏ. Điều này có nghĩa là Nhật Bản có thể trực tiếp can thiệp vào Biển Đông để chi viện cho Mỹ. The Mainichi cũng lưu ý, hoạt động tuyên bố chủ quyền (vô lý, phi pháp) của Trung Quốc với hầu như toàn bộ Biển Đông và xây dựng (bất hợp pháp) ở Trường Sa đã khiến Philippines và Việt Nam đặc biệt quan ngại.
Cũng theo báo Nhật, quan hệ Trung Quốc - Philippines, Trung - Việt hiện nay đang rơi vào tình trạng khó khăn chưa từng có. Mỹ nhận định rằng nguy cơ nổ ra xung đột lãnh thổ trong khu vực này rất cao. Để chia sẻ áp lực, Washington đã yêu cầu Tokyo cho quân đội can thiệp trực tiếp vào sự vụ Biển Đông.
Trong khi đó vùng biển này cũng là tuyến hàng hải huyết mạch của nền kinh tế Nhật Bản, quá nửa lượng dầu mỏ nhập khẩu của Nhật đi qua vùng biển này.
Để tránh kích thích Trung Quốc, trước đây Nhật Bản đã tránh đề cập đến Biển Đông trong phương châm hợp tác quốc phòng an ninh Nhật - Mỹ. Nhưng chính quyền Thủ tướng Shinzo Abe đã quyết định thay đổi điều này và nó sẽ được thể hiện rõ trong đợt sửa đổi phương châm hợp tác Nhật - Mỹ sắp tới.