Nhật Bản biên chế tàu sân bay Izumo
Ngày 25 tháng 3, các tờ báo điện tử Trung Quốc, Hồng Kông như Đài truyền hình vệ tinh Phượng Hoàng, tờ “Thời báo Hoàn Cầu”, mạng “Quan sát”, “Thời báo Kinh Hoa”, “Nhật báo Trung Quốc”… đã đăng rất nhiều bài viết về hoạt động bàn giao, biên chế tàu sân bay trực thăng Izumo của Nhật Bản.
 |
| Nhật Bản tổ chức lễ bàn giao tàu sân bay Izumo cho Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (nguồn mạng sina TQ) |
Truyền thông Trung Quốc cho rằng, tàu hộ vệ lớn nhất của Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai - tàu hộ vệ Izumo - hay còn gọi là tàu sân bay trực thăng Izumo đã chính thức đưa vào hoạt động từ thứ Tư ngày 25 tháng 3 năm 2015.
Theo truyền thông Nhật Bản, buổi lễ bàn giao - biên chế con tàu này được tổ chức ở nhà máy đóng tàu của Công ty JMU, thành phố Yokohama, Nhật Bản. Tham dự buổi lễ có Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani. Ông Gen Nakatani chỉ thị: "Cần chăm chỉ huấn luyện, trông đợi tàu Izumo nhanh chóng thích ứng với nhiệm vụ".
Theo bài báo, tàu Izumo là một trong những tàu tuần dương lớn nhất của Nhật Bản trong Chiến tranh thế giới lần thứ nhất, còn tàu sân bay hiện nay được gọi là tàu chiến "Izumo thế hệ thứ hai", số hiệu được Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản đặt cho là 183, lượng giãn nước tiêu chuẩn là 19.500 tấn – lớn hơn cả tàu sân bay hạng nhẹ của Anh, Tây Ban Nha, Italia; dài 248 m (dài hơn 51 m so với tàu sân bay trực thăng hạng nhẹ lớn nhất hiện có lớp Hyuga Nhật Bản), rộng 38 m; có thể chở 9 máy bay trực thăng, có báo Trung Quốc cho là có thể chở 14 máy bay trực thăng.
Theo báo chí Nhật Bản, tàu Izumo đồng thời tiến hành cất hạ cánh 5 trực thăng để tăng cường cảnh giới và giám sát tàu ngầm Trung Quốc. Tờ "Asahi Shimbun" Nhật Bản ngày 25 tháng 3 dẫn lời Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản tuyên bố: "Cho dù công nghệ tàu ngầm Trung Quốc, khó khăn dò tìm tăng lớn, chúng tôi cũng có thể ứng phó có hiệu quả". Nhật Bản quyết định biên chế tàu khu trục trực thăng mới là để kiềm chế Hải quân Trung Quốc - lực lượng đang thúc đẩy hiện đại hóa tàu ngầm.
 |
| Nhật Bản tổ chức lễ bàn giao tàu sân bay Izumo cho Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (nguồn mạng sina TQ) |
Ngày 22 tháng 3, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani cũng bày tỏ không hài lòng với các hoạt động của Trung Quốc như tăng chi tiêu quốc phòng, kêu gọi cảnh giác với các động thái của Quân đội Trung Quốc. Theo ông Gen Nakatani, Trung Quốc lắp hệ thống AIP cho tàu ngầm làm cho tính năng tàu ngầm tăng mạnh. Vì vậy, Nhật Bản rất trông đợi vào năng lực săn ngầm của tàu Izumo.
Tàu hộ vệ Izumo có sàn tàu rộng như tàu sân bay. Hiến pháp Nhật Bản quy định Nhật Bản "không cho phép sở hữu tàu sân bay kiểu tấn công", trong khi đó, Lực lượng Phòng vệ Biển cho biết, tàu Izumo không có chức năng cất hạ cánh máy bay cánh cố định như máy bay chiến đấu, vì vậy không thuộc tàu sân bay. Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản gọi nó là tàu hộ vệ (có báo đưa tin là tàu khu trục), chứ không phải là "tàu sân bay", là để phân biệt với Mỹ và Nhật Bản, tránh sự chỉ trích "(tàu này) có mục đích tấn công".
Tuy nhiên, báo chí Nhật Bản và Trung Quốc cho rằng, đặc điểm lớn nhất và cũng khác biệt lớn nhất (so với lớp Hyuga) của tàu Izumo là đường băng trên tàu nối thẳng từ đầu đến đuôi tàu, có thể cất hạ cánh máy bay chiến đấu cánh cố định. Chuyên gia quân sự Nhật Bản cho biết, máy bay chiến đấu tàng hình F-35B Nhật Bản đã đặt mua có thể trực tiếp cất hạ cánh trên tàu Izumo. Vì vậy, mặc dù vẫn được gọi là tàu hộ vệ, trên thực tế là một tàu sân bay tiêu chuẩn.
Ngoài ra, tàu Izumo có thể chở khoảng 50 xe tải hạng nặng của Lực lượng Phòng vệ Mặt đất, có thể tiếp nhiên liệu cho các tàu chiến khác; thủy thủ đoàn của tàu Izumo là 470 người, ngoài ra có công trình ở lâu dài cho 450 người, có phòng chỉ huy điện tử và các công trình như phòng phẫu thuật, có các chức năng như căn cứ trên biển của máy bay chiến đấu, căn cứ chi viện nhiên liệu và căn cứ cứu nạn trên biển.
 |
| Nhật Bản tổ chức lễ bàn giao tàu sân bay Izumo cho Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (nguồn mạng sina TQ) |
Tàu Izumo bắt đầu chế tạo từ tháng 1 năm 2012, hạ thủy vào tháng 8 năm 2013, sau đó tiến hành lắp ráp thiết bị và chạy thử trên biển. Tổng chi phí chế tạo là 120 tỷ yên (khoảng 6,3 tỷ nhân dân tệ), do Công ty JMU Nhật Bản phụ trách chế tạo. Như vậy, trải qua hơn 1 năm rưỡi lắp ráp thiết bị và chạy thử nhiều lần, tàu này vào ngày 23 tháng 3 vừa qua đã bàn giao cho Bộ Quốc phòng Nhật Bản đưa vào sử dụng.
Hiện nay, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã quyết định triển khai Izumo ở căn cứ Lực lượng Phòng vệ Biển tại thành phố Yokosuka, tỉnh Kanagawa, biên chế cho đội hộ vệ 1, cụm đội hội vệ 1. Tàu này có năng lực tình báo-thông tin mạnh, được sử dụng như là bộ tư lệnh trên biển khi tác chiến phòng vệ đảo nhỏ và khi xảy ra thảm họa quy mô lớn.
Ngoài ra, tàu Izumo còn có hệ thống hạ cánh của máy bay vận tải Osprey do Lực lượng Phòng vệ Mặt đất mới nhập khẩu, tàu Izumo đã tăng thêm lượng vận chuyển nhiên liệu và nước, có chức năng tiếp tế trên biển, có thể tiến hành tác chiến cự ly xa, thời gian dài.
Được biết, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã chế tạo tàu hộ vệ lớp Izumo thứ hai, dự tính cuối năm 2016 bắt đầu đưa vào sử dụng, có tin cho biết, chiếc tàu này được bố trí ở căn cứ Sasebo, tỉnh Nagasaki, Nhật Bản. Sau khi 2 tàu lớp Izumo này được biên chế đầy đủ, sẽ nâng cao năng lực phòng thủ đảo nhỏ của Nhật Bản và có năng lực tác chiến ở cách xa lãnh thổ Nhật Bản.
Izumo cũng là tên của một chiếc tàu chỉ huy Nhật Bản trong thời kỳ chiến tranh xâm lược trung Quốc trước đây. Ngày 24 tháng 7 năm 1945, con tàu này đã bị máy bay trên tàu sân bay Quân đội Mỹ bắn chìm ở thành phố Kure, biển Setonaikai.
 |
| Nhật Bản tổ chức lễ bàn giao tàu sân bay Izumo cho Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (nguồn mạng sina TQ) |
Lo ngại từ chuyên gia Trung Quốc
Đánh giá về tàu sân bay trực thăng Izumo Nhật Bản, một số chuyên gia quân sự Trung Quốc như Doãn Trác, Lý Lỵ, Đỗ Văn Long cũng đưa ra một số quan điểm khác nhau.
Chuyên gia quân sự Trung Quốc Doãn Trác cho rằng, ưu điểm lớn nhất của tàu Izumo trước hết là trọng tải lớn, lượng giãn nước trên 23.000 tấn (so với tàu sân bay trực thăng lớp Hyuga chỉ có 13.000 tấn và đồng thời cất hạ cánh 2 máy bay trực thăng). Ngoài ra, đường băng tàu Izumo khi cải tạo cho phép máy bay chiến đấu F-35 cất cánh.
Doãn Trác cho rằng: "Đặc điểm của lực lượng trên biển Trung Quốc là số lượng tàu ngầm tương đối nhiều. Nhật Bản phát triển lực lượng săn ngầm đương nhiên là nhằm vào Trung Quốc". Trong ý tưởng tác chiến liên hợp Mỹ-Nhật, lực lượng mang tính tấn công chủ yếu do Mỹ đảm nhiệm, lực lượng săn ngầm do Nhật Bản đảm nhiệm. Nhật Bản còn phụ trách hỗ trợ Mỹ phong tỏa các eo biển, vùng biển khu vực xung quanh chuỗi đảo thứ nhất và chuỗi đảo thứ hai. Tàu Izumo sẽ trở thành tàu hạt nhân của hạm đội Nhật Bản, tham gia tác chiến với tư cách là tàu chỉ huy săn ngầm.
Chuyên gia quân sự Trung Quốc Lý Lỵ cho rằng, khác với tàu lớp Hyuga, tàu Izumo đã tăng thêm thiết bị định vị thủy âm dùng để săn ngầm ở mũi tàu, đối phó tàu ngầm thông thường hoạt động ở vùng nước nông, mục tiêu rất rõ ràng. Izumo còn có thể làm tàu chỉ huy tác chiến săn ngầm, dẫn đầu các lực lượng như tàu chiến mặt nước và tàu ngầm của Lực lượng Phòng vệ Biển tác chiến với tàu ngầm của các nước như Trung Quốc, Nga.
 |
| Nhật Bản tổ chức lễ bàn giao tàu sân bay Izumo cho Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (nguồn mạng sina TQ) |
Chuyên gia quân sự Trung Quốc Đỗ Văn Long cho rằng, tàu Izumo sẽ có thể ngăn chặn tàu ngầm Trung Quốc từ trên biển và trên không. Tàu Izumo có năng lực săn ngầm xuất sắc, nếu kết hợp hoạt động với máy bay tuần tra săn ngầm cánh cố định như P-3C sẽ tạo thế ngăn chặn rất mạnh đối với ưu thế số lượng của tàu ngầm Trung Quốc. Tàu Izumo cách tàu sân bay hạng nhẹ chỉ bằng khoảng cách "1 trang giấy".
Trong tác chiến đoạt đảo, tàu Izumo cũng có ưu thế, nó là tàu săn ngầm, cũng là tàu tấn công đổ bộ. Trong tương lai, nếu chở theo máy bay vận tải Osprey hoặc máy bay trực thăng vận tải hạng nặng, trong tác chiến đổ bộ cũng có thể phát huy vai trò rất lớn, tăng ưu thế tác chiến đoạt đảo - Đỗ Văn Long nhận định.
Tàu Izumo sẽ tham gia duyệt binh vào mùa thu năm nay
Tờ "Quan sát" Trung Quốc ngày 25 tháng 3 cho biết, ngay trong ngày tàu sân bay Izumo chính thức đi vào hoạt động, trên trang mạng chính thức của Lực lượng Phòng vệ Biển cũng tiết lộ, mùa thu năm nay Nhật Bản sẽ tổ chức lễ duyệt binh trên biển của Lực lượng Phòng vệ Biển.
Trang tin Lực lượng Phòng vệ Biển cho hay, hoạt động duyệt binh trên biển này nhằm nâng cao tinh thần cho binh sĩ Lực lượng Phòng vệ, phô diễn vũ khí tinh nhuệ của Lực lượng Phòng vệ, đồng thời thể hiện hình tượng thân thiện quốc tế của Lực lượng Phòng vệ, thúc đẩy giao lưu quốc phòng với các nước, tăng cường sự hiểu biết của người dân đối với Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản, người chỉ huy cao nhất (Thủ tướng nội các) Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản sẽ đích thân kiểm duyệt Lực lượng Phòng vệ Biển.
 |
| Nhật Bản tổ chức lễ bàn giao tàu sân bay Izumo cho Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (nguồn mạng sina TQ) |
Hiện nay, Lực lượng Phòng vệ Biển công khai thu thập khẩu hiệu và biểu tượng lễ duyệt binh tàu chiến với người dân Nhật Bản, thời gian thu thập từ ngày 20 tháng 3 đến ngày 20 tháng 4.
Lễ duyệt binh tàu chiến trên biển có nguồn gốc từ thời kỳ chiến tranh Anh-Pháp, nhà vua Anh Edward III đích thân dẫn đầu hạm đội duyệt binh trước khi hạm đội ra khơi tác chiến. Hoạt động chúc mừng trên biển của Nhật Bản bắt đầu vào năm đầu tiên Minh Trị (năm 1868 sau Công nguyên), Nhật hoàng Minh Trị tiến hành lễ duyệt binh ở vùng biển núi Tenpō, Osaka, Nhật Bản. Còn duyệt binh tàu chiến trên biển lần đầu tiên của Nhật Bản tiến hành ở vùng biển lân cận Kobe vào năm 33 Minh Trị, Nhật Bản (năm 1900 sau Công nguyên).
Năm 31 Showa (năm 1956 sau Công nguyên), Nhật Bản lần đầu tiên chính thức xác lập "Ngày kỷ niệm Lực lượng Phòng vệ", năm tiếp theo đưa ra quy định chi tiết lễ duyệt binh tàu chiến trên biển của Lực lượng Phòng vệ. Lễ duyệt binh tàu chiến lần này là lễ duyệt binh tàu chiến trên biển lần thứ 28 của Nhật Bản. Từ năm 2000 đến nay, Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản đã tổ chức 6 lần duyệt binh trên biển, thời gian tập trung vào trung tuần, hạ tuần tháng 10.
Trước đó, Trung Quốc quyết định sẽ tổ chức hoạt động lễ duyệt binh kỷ niệm tròn 70 năm chiến thắng chống Nhật và chống phát xít thế giới vào tháng 9 năm 2015. Có nhiều quan điểm cho rằng, hoạt động duyệt binh này của Trung Quốc là nhằm răn đe Nhật Bản, trong khi đó Trung Quốc luôn đòi chủ quyền đối với nhóm đảo Senkaku hiện do Nhật Bản kiểm soát, đồng thời luôn chỉ trích Nhật Bản về vấn đề lịch sử.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| Nhật Bản tổ chức lễ bàn giao tàu sân bay Izumo cho Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (nguồn mạng sina TQ) |
 |
 |
 |
 |
| Tàu sân bay trực thăng Izumo Nhật Bản (nguồn báo Phượng Hoàng, Hồng Kông) |