Tổng thống Philippines Benigno Aquino III. |
Tờ Inquirer ngày 10/5 đưa tin, Tổng thống Philippines Benigno Anquino III đang ở thăm Canada hôm Thứ Sáu nói rằng, Manila đã khám phá ra một lựa chọn để ngăn chặn các hoạt động xây dựng cải tạo bất hợp pháp của Trung Quốc ở Biển Đông. Điều này đã khiến Thủ tướng nước chủ nhà Stephen Harper vội vã kêu gọi các bên ở Biển Đông bình tĩnh.
Aquino cho biết ông sẽ triệu tập một cuộc họp để thảo luận về bước đi tiếp theo của phương pháp tiếp cận vấn đề Biển Đông mà hiện tại ông không thể tiết lộ, mà chỉ nêu ra. Ngay sau khi trở về Manila ông sẽ bàn giải pháp này. "Chúng tôi có thể làm những gì? Có, nhưng tôi không thể nói thời điểm này vì sẽ bộc lộ những gì chúng tôi sẽ làm để đối phó với các động thái tiếp theo, đó là hành vi thiếu thận trọng", ông Aquino nói trong cuộc họp báo chung với Harper.
Hình ảnh vệ tinh đã tiết lộ những hoạt động xây dựng cải tạo bất hợp pháp quy mô lớn của Trung Quốc trên 7 bãi đá ngầm ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam, bị Trung Quốc cất quân xâm lược và chiếm đóng bất hợp pháp từ năm 1988, 1995). Thủ tướng Canada nói rằng nước ông không đứng về bên nào trong các bên tranh chấp Biển Đông.
"Những gì tôi có thể nói ở đây là, không nên có hành động khiêu khích đa phương trong lĩnh vực này. Tất cả các bên cần tôn trọng trách nhiệm quốc tế và bất kỳ phán quyết quốc tế nào về vấn đề này", ông Harper cho biết và ca ngợi Tổng thống Philippines đã xử lý vấn đề Biển Đông rất thận trọng và có trách nhiệm. Ông Aquino đã đưa vấn đề Biển Đông ra trong cuộc họp song phương.
Tổng thống Philippines khẳng định rằng: Tòa án Quốc tế về Luật Biển (ITLOS) quyết định sẽ làm rõ vấn đề, và do đó một khi đã làm rõ, tất cả các bên nói rằng họ yêu sách của họ phù hợp với luật pháp và thông lệ quốc tế sẽ phải đưa ra quyết định của mình và làm cho các hoạt động phù hợp với phán quyết này của ITLOS. Bất kỳ phán quyết nào của tòa phải trở thành căn cứ cho sự tương tác của tất cả các bên liên quan.
"Chúng tôi hy vọng rằng các quyền lợi và nghĩa vụ của mọi người được làm rõ để có sự ổn định, đó là một điều kiện tiên quyết cần thiết cho sự thịnh vượng của các bên mà tôi nghĩ rằng tất cả các bên yêu sách trong khu vực đều đang có tham vọng cho người dân của họ", ông Aquino nói.
Liên quan đến báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ nhắc đến việc Trung Quốc đã bồi đắp, xây dựng (bất hợp pháp) các đảo nhân tạo có diện tích lên tới 800 héc ta với 75% hoàn thành chỉ trong 5 tháng qua, Bắc Kinh mở rộng tiền đồn nó chiếm lên tới 400 lần, Lầu Bát Nhất đã lên tiếng phản ứng. Cảnh Nhạn Sinh, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói rằng nước này phát triển sức mạnh quân sự (ở Biển Đông) bảo vệ cái gọi là chủ quyền lãnh thổ của mình trong khu vực.