Người tiêu dùng mập mờ nguồn gốc sữa bột
Câu chuyện về nguồn gốc sữa bột, sữa công thức trẻ em tạo ra những tranh luận trái chiều trong những ngày qua.
Mặc dù, hầu hết người đi mua sữa đều chọn được cho mình sản phẩm phù hợp, tuy nhiên khi được hỏi về xuất xứ nguyên liệu, công nghệ, quy trình và “đường đi” của sản phẩm đến tay người tiêu dùng, đa số người được hỏi đều thừa nhận họ không biết và không quan tâm.
 |
| Thay vì quan tâm đến thương hiệu sữa nội sữa ngoại người tiêu dùng nên yêu cầu nhà sản xuất minh bạch thông tin từ khâu chăn nuôi (ảnh T.Trang). |
Một bộ phận người tiêu dùng cũng cho rằng, việc kiểm định chất lượng, xác minh nguồn gốc sản phẩm là trách nhiệm của cơ quan quản lý trước khi cấp giấy phép cho sản phẩm lưu hành ra thị trường. Người tiêu dùng chỉ quan tâm đến việc sản phẩm có phù hợp với con trẻ không? Do ai sản xuất, trong nước hay nước ngoài?...
Cũng chính vì điều này mà khi có sự cố về chất lượng về sản phẩm xảy ra, họ phụ thuộc hoàn toàn vào kết quả kiểm định của cơ quan chức năng và thay đổi thương hiệu sữa khác mặc dù cũng không chắc chắn rằng sữa mới có tốt hơn sữa cũ không.
Trong khi đó, số liệu nghiên cứu thị trường mới đây của Công ty Ipsos tại hai thành phố Hà Nội và TP.HCM cho thấy: 80% các bà mẹ cảm thấy không hoàn toàn tự tin khi chọn mua sữa bột cho con trong lần đầu tiên; 75% các bà mẹ cho rằng thông tin trên bao bì là không hoàn toàn đầy đủ để NTD có thể tự đánh giá được chất lượng sản phẩm sữa bột; 78% các bà mẹ cảm thấy tự tin trong quyết định chọn mua sữa bột cho con nếu có công nghệ truy suất nguồn gốc.
|
|
Phân tích số liệu trên cũng như nói về phản ứng của người tiêu dùng, trao đổi với phóng viên, Bác sĩ Nguyễn Văn Tiến - Trung tâm Giáo dục Truyền thông dinh dưỡng (Viện Dinh dưỡng) cho rằng: Đây là điều bình thường.
Việc có đến 80% các bà mẹ không tự tin khi chọn mua sữa bột cho con trong lần đầu tiên cho thấy, thông tin trên bao bì sản phẩm không đủ để giúp họ biết rõ về nguồn gốc sản phẩm. Bản thân người tiêu dùng cũng đã và đang bỏ qua những câu hỏi về nguồn gốc mà lẽ ra họ phải được biết trước khi mua sản phẩm.
Theo Bác sĩ Nguyễn Văn Tiến, thông tin trên nhãn mác sản phẩm sữa bột trên thị trường hiện nay đều na ná nhau gồm thành phần sữa, cách pha chế, cách bảo quản, giới thiệu sữa sản xuất theo công nghệ nào, phát triển của viện nghiên cứu nào… và được đưa ra một phía từ nhà sản xuất.
Trong khi người tiêu dùng chưa có thói quen chủ động trong việc tìm hiểu thông tin, truy ngược lại quy trình và đưa ra yêu cầu minh bạch thông tin tới nhà nhà suất. Vì thế, việc người tiêu dùng mập mờ thông tin là điều dễ hiểu.
Truy suất nguồn gốc, có cần thiết?
Liên quan đến vấn đề chất lượng sữa bột, một chuyên gia đang làm việc tại trang trại chăn nuôn bò sữa lớn ở Nghệ An cho rằng, những tiêu chí mà người tiêu dùng đặt lên hàng đầu về cách chọn sữa cho con như thương hiệu, sữa nội hay sữa ngoại hoặc có giúp con họ phát triển không… chỉ là phần nổi.
Theo vị chuyên gia này, nguyên liệu sữa chất lượng hay không phụ thuộc rất lớn và quá trình chăm nuôi bò sữa. Nếu quy trình này được thực hiện kỹ lưỡng sẽ cho ra nguồn sữa nguyên liệu chất lượng rất cao, giảm thiểu các nguy cơ ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hóa cũng như sự phát triển sức khỏe tự nhiên của trẻ nhỏ. Đó chính là thông tin mà các bà mẹ mua sữa cho con cần biết.
Vì vậy, thay vì quá chú trọng vào thương hiệu, thành phần dinh dưỡng… trước hết người tiêu dùng nên yêu cầu nhà sản xuất sữa minh bạch thông tin từ khâu chăn nuôi. Chẳng hạn: Nguyên liệu sữa được sản xuất từ những trang trại như thế nào? Đồng cỏ để làm thức ăn nuôi bò được chăm bón hữu cơ hay bằng các chất hóa học và thuốc trừ sâu. Thức ăn chăn nuôi có các chế phẩm hormone tăng trưởng hay thuốc kháng sinh không? Bò bị bệnh có bị lấy sữa… Những thông tin này càng công khai, minh bạch thì sự lựa chọn của người tiêu dùng càng dễ dàng.
Tại thị trường Việt Nam, khái niệm “Truy xuất nguồn gốc sản phẩm” vẫn được xem là khá mới mẻ tuy nhiên, đây vốn là xu hướng xuất hiện từ lâu trên thị trường thế giới trong ngành thực phẩm nói chung và ngành sữa nói riêng.
Theo đó, người tiêu dùng sẽ yên tâm hơn nếu có khả năng biết được chắc chắn sản phẩm mình sử dụng có xuất xứ từ đâu. Các nhà bán lẻ cũng yên tâm hơn và cảm thấy dễ kiểm soát các rủi ro phát sinh hơn nếu theo dõi và xác minh được toàn bộ đường đi của sản phẩm.
Bác sĩ Nguyễn Văn Tiến cho rằng, không chỉ sữa mà tất cả các sản phẩm dùng trong sinh hoạt gia đình liên quan đến sức khỏe, người tiêu dùng cũng phải nắm được nguồn gốc.
“Các thông tin quảng cáo về sản phẩm trên các phương tiện thông tin đại chúng, đặc biệt là quảng cáo trên truyền hình hiện nay đôi khi hơi quá so với thực tế sản phẩm… Để không bị lạc “mê hồn trận” nhãn mác, thương hiệu, công thức, quy chuẩn… không có cách nào khác là người tiêu dùng phải tự trang bị cho mình kiến thức nền bằng cách mạnh dạn đối thoại với nhà sản xuất để làm rõ những điều mình cần biết. Đó là sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng”, Bác sĩ Nguyễn Văn Tiến khuyến cáo.