 |
| Hai cựu nguyên thủ Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào đi sau ông Tập Cận BÌnh trong một lần xuất hiện công khai. Ảnh: SCMP. |
South China Morning Post ngày 12/8 bình luận, việc tờ Nhân Dân nhật báo - cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc hôm 10/8 có bài xã luận kêu gọi các quan chức cấp cao đã nghỉ hưu thôi can thiệp vào công việc triều chính, ngừng việc thò tay cản trở các nhà lãnh đạo đương nhiệm mỗi khi ra quyết sách là một thông điệp nhằm vào cựu Chủ tịch Giang Trạch Dân.
Tiếp đó ngày hôm qua, Nhân Dân nhật báo thông qua tài khoản mạng xã hội weibo của mình một bài viết ca ngợi Đặng Tiểu Bình, Trần Vân đã khởi xướng phong trào tất cả quan chức đến tuổi là phải nghỉ hưu, đã nghỉ hưu là không dính lứu gì đến chính sự. Hai ông đã cố gắng xây dựng quy chế và tự mình làm gương cho các lớp kế cận về thói quen từ bỏ quyền lực khi đã rời ghế lãnh đạo.
Mặc dù cả hai bài xã luận không nhắc đích danh những "người già" đã không còn giữ cương vị lãnh đạo quốc gia mà vẫn cố tình thò tay can thiệp triều chính là ai, nhưng bối cảnh xuất hiện 2 bài báo nhằm đúng thời điểm tổ chức hội nghị Bắc Đới Hà hàng năm, nơi các công thần của chế độ đã nghỉ hưu "góp ý" vào kế sách lớn của đất nước.
Một số nhà phân tích cho rằng, những bài báo này là dấu hiệu cho thấy ông Tập Cận Bình muốn nhắc nhở Giang Trạch Dân, người chính thức về hưu hoàn toàn từ năm 2004 hãy đứng ngoài chính trị. Bạc Chí Duyệt, một Giáo sư khoa học chính trị từ đại học Victoria, Wellington cho rằng thông điệp đó quá rõ.
"Rõ ràng Tập Cận Bình đã sử dụng Nhân Dân nhật báo để gửi thông điệp đến Giang Trạch Dân, chớ tìm cách tiếp tục can thiệp vào chính sự", ông Duyệt nói. Warren Sun, Giáo sư nghiên cứu Trung Quốc từ đại học Monash nhận định, hai bài viết là một lời cảnh báo đến những "người già" như Giang Trạch Dân và đồng minh của ông, cựu Phó Chủ tịch nước Tăng Khánh Hồng hãy ngừng cố gắng gây bất ổn cho chính quyền.
"Chúng ta chỉ có thể hy vọng động thái này không chỉ đơn thuần là vì lợi ích của các nhà lãnh đạo hiện nay, mà là sự khởi đầu của một nỗ lực đạt đến một chuẩn mực mới kết thúc sự giao thoa cũ - mới trong chính trị. Và quan trọng hơn, nó sẽ tạo ra một nền văn hóa chính trị lành lạnh ở mọi cấp trong bộ máy quan liêu khổng lồ của Trung Quốc", Warren Sun nói.
Steve Tsang từ đại học Nottingham cho biết, Giang Trạch Dân là người có ảnh hưởng nhất trong số các cựu quan chức cấp cao. Do đó khó tránh khỏi kết luận rằng, thông điệp của Nhân Dân nhật báo nhằm vào ông Dân. Chu Dung Cơ hay Hồ Cẩm Đào có lẽ là quan chức "về hưu gương mẫu" nhất, hai ông đã bàn giao ngay và tất cả quyền lực khi nghỉ hưu, Giang Trạch Dân thì làm ngược lại.
Tuy nhiên Tsang nhấn mạnh, không nên cho rằng thông điệp này là cảnh báo của Tập Cận Bình rằng sẽ truy tố Giang Trạch Dân trong thời gian tới như đã từng làm với Chu Vĩnh Khang, Quách Bá Hùng hay Từ Tài Hậu, tất nhiên là với điều kiện nếu Giang Trạch Dân chấp nhận giới hạn đỏ mà Tập Cận Bình đã vạch ra.