 |
| Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trước buổi hội kiến hôm qua 5/11. Ảnh: AP. |
Đài VOA Hoa Kỳ ngày 5/11 đưa tin, trong khi tiếp và hội đàm với Tổng bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình ngày hôm qua tại Hà Nội, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã kêu gọi Trung Quốc không quân sự hóa ở Biển Đông, duy trì hòa bình ổn định trong khu vực. Hai bên cam kết quản lý và giải quyết các tranh chấp trên biển, không để ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh và ổn định của quan hệ song phương.
Trong khi đó hãng Tân Hoa Xã dẫn lời ông Tập Cận Bình nói rằng, ông hy vọng chuyến thăm chính thức Việt Nam lần này có thể giúp nâng quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện giữa Trung Quốc và Việt Nam lên một tầm cao mới. Theo hãng thông tân Reuters, khi hội kiến với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói rằng hai bên cần quản lý tốt bất đồng, sử dụng các kênh tham vấn để duy trì, giữ gìn ổn định trên biển.
Đáp lại, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh rằng hai bên cần chân thành, thẳng thắn trao đổi với nhau về việc phi quân sự hóa Biển Đông, đảm bảo an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông. Reuters cho rằng, việc Trung Quốc thúc đẩy hoạt động bồi lấp, xây dựng và quân sự hóa nhân tạo (bất hợp pháp) ở Trường Sa (Khánh Hòa, Việt Nam) là nguyên nhân chính thúc đẩy căng thẳng gia tăng và đặt Việt Nam vào thế khó trong bối cảnh Trung Quốc, Hoa Kỳ cạnh tranh ngày càng quyết liệt trên Biển Đông.
Reuters nhận xét, chuyến thăm chính thức Việt Nam lần này của ông Tập Cận Bình là "kịp thời", nhằm xây dựng lại mối quan hệ song phương trở nên không chắc chắn sau khủng hoảng giàn khoan 981. Trong cuộc khủng hoảng này, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng đã công khai nói rõ lập trường và phản ứng mạnh mẽ của Việt Nam về vấn đề Biển Đông và được dư luận hết sức đồng tình, ủng hộ.
Trong một động thái được coi là nhằm thúc đẩy quan hệ Trung Quốc - Việt Nam, ông Tập Cận Bình sẽ có bài phát biểu trước Quốc hội Việt Nam hôm nay. South China Morning Post ngày 5/11 dẫn lời một quan chức Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội nhận xét, dự kiến ông Tập Cận Bình sẽ sử dụng bài phát biểu của mình để giải thích lập trường của Trung Quốc trong mối quan hệ với Việt Nam.
"Điều quan trọng nhất là ông ấy sẽ nói chuyện trực tiếp với các thành viên của Quốc hội, giải thích thông điệp của mình đến các cử tri Việt Nam mà họ là đại diện", quan chức này cho biết. Trương Minh Lượng, một chuyên gia về các vấn đề Đông Nam Á từ Đại học Kỵ Nam, Trung Quốc nói rằng cả Trung Quốc và Việt Nam đều không có nhượng bộ nào đáng kể trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ, nhưng cả hai đều nhận ra tầm quan trọng của việc cải thiện quan hệ.
Tung X.Bui, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu APEC thuộc Đại học Hawaii nói với VOA, quan hệ tốt với Trung Quốc là lợi ích của Việt Nam, đó là thực tế không nên quên. Theo ông, Trung Quốc và Việt Nam vẫn là láng giềng dù muốn hay không. Thực tế không thể bỏ qua là hai nước có mối quan hệ chặt chẽ về chính trị và kinh tế. Đài Tiếng nói Hoa Kỳ cũng dẫn lời một Đại biểu Quốc hội Việt Nam nhận xét, việc ông Tập Cận Bình phát biểu trước Quốc hội Việt Nam sáng nay là sự kiện quan trọng.
"Các nhà lãnh đạo của một nước lớn như Trung Quốc đến nói chuyện với chúng tôi, vì vậy phải có những thông điệp rất quan trọng về mối quan hệ song phương. Tôi nghĩ rằng vấn đề Biển Đông là một trong những chủ đề Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ đề cập trong bài phát biểu của mình", VOA dẫn lời Đại biểu Quốc hội Vu Xuan Hong cho biết.