Tờ Newsweek Mỹ ngày 5/1 cho rằng, gần đây, Hải quân Trung Quốc lại được bàn giao thêm một tàu trinh sát công nghệ cao mới. Từ năm 1999 đến nay ít nhất đã có 4 tàu trinh sát đi vào hoạt động.
 |
| Tàu trinh sát điện tử Hải Vương Tinh số hiệu 852 Type 815 Hạm đội Nam Hải, Hải quân Trung Quốc |
Tàu trinh sát Hải Vương Tinh Type 815 là thành viên mới nhất của Hải quân Trung Quốc, đã trang bị thiết bị nghe lén điện tử nhạy cảm, sẽ giúp cho Trung Quốc tiếp tục nâng cao năng lực thu thập tình báo đối với các đối thủ, đặc biệt là Hải quân Mỹ.
Hiện nay, năng lực của Hải quân Trung Quốc trên phương diện này đã gây ấn tượng sâu sắc.
Tàu trinh sát Hải Vương Tình cùng với 2 tàu khác đã được Hải quân Trung Quốc tổ chức lễ biên chế ở một căn cứ thuộc đảo Hải Nam, phía bắc Biển Đông vào ngày 26/12/2015, phục vụ cho Hạm đội Nam Hải.
2 ngày sau khi biên chế, báo chí nhà nước Trung Quốc tuyên bố tàu trinh sát Hải Vương Tinh đi vào hoạt động. Tàu Hải Vương Tinh “có thể tiến hành trinh sát không gián đoạn và nắm chắc các động thái triển khai của các loại mục tiêu trong phạm vi nhất định, trong mọi điều kiện thời tiết”.
Giống như tàu trinh sát cùng loại trước đó, tàu Hải Vương Tinh có chiều dài khoảng 400 thước Anh (khoảng 120 m). Trong các năm 1999, 2009 và 2015, lần lượt có 3 tàu trinh sát cùng loại đi vào hoạt động. Ngoài ra, ít nhất còn có một tàu trinh sát Type 815 đang chế tạo.
 |
| Tàu trinh sát điện tử Hải Vương Tinh số hiệu 852 Type 815 Hạm đội Nam Hải, Hải quân Trung Quốc |
Trên tàu Hải Vương Tinh được lắp vài kết cấu hình cầu cỡ lớn, bên trong rõ ràng đã trang bị anten để chặn tín hiệu vô tuyến điện và radar đối phương.
Sau khi chặn tín hiệu, các nhân viên phân tích tình báo trên biển và trên bộ của Trung Quốc sẽ có thể phá giải những tín hiệu này để xác định năng lực tàu chiến, máy bay và các phần cứng quân sự của các nước khác.
Đối với một nước lớn toàn cầu có tham vọng, đây là một công việc rất quan trọng. Những năm gần đây, biên đội tàu trinh sát của Trung Quốc ngày càng được tăng cường, khu vực triển khai cũng rộng lớn hơn.
Trung Quốc đặc biệt chú ý tới Nhật Bản – đối thủ gần nhất về địa lý, cùng với Mỹ - kẻ thù tiềm tàng mạnh nhất.
Vào trung tuần tháng 11/2015, một máy bay trinh sát P-3C của Lực lượng Phòng vệ Trên không Nhật Bản đã phát hiện một tàu trinh sát Type 815 đang lặng lẽ áp sát nhóm đảo Senkaku.
 |
| Tàu trinh sát điện tử Thiên Vương Tinh số hiệu 853 Type 815, Hạm đội Nam Hải, Hải quân Trung Quốc |
Những năm gần đây, Trung Quốc tăng cường điều tàu công vụ xâm nhập vùng biển nhóm đảo Senkaku giàu tài nguyên khoáng sản và đều bị tàu tuần tra của Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản ngăn chặn. Điều đó đã khiến cho vùng biển này nhiều lần xuất hiện tình hình căng thẳng.
Điều có ý nghĩa khiêu khích hơn là, tháng 7/2014, Trung Quốc điều một tàu trinh sát Type 815 tới vùng biển Hawaii. Khi đó, hơn 50 tàu của các nước đang tiến hành diễn tập quân sự Vành đai Thái Bình Dương 2 năm 1 lần ở vùng biển này. Đây cũng là cuộc diễn tập hải quân có quy mô lớn nhất toàn cầu.
Lầu Năm Góc đã mời 4 tàu của Hải quân Trung Quốc tham gia một hoạt động nhỏ trong cuộc diễn tập này, nhưng hoàn toàn không mời tàu trinh sát Type 815.
Các nhà lập kế hoạch diễn tập của Hải quân Mỹ có ý định sắp xếp cho các tàu của Trung Quốc ở “khu vực xung quanh” của cuộc diễn tập, nhằm đề phòng họ trực tiếp quan sát chiến thuật và các thiết bị trên tàu của Mỹ và đồng minh.
Đây là cách “chung sống hữu nghị” của Mỹ với Trung Quốc trong tình hình không để lộ bí mật quân sự của mình. Nhưng tàu trinh sát Type 815 không mời mà đến, nó đã không bị ràng buộc bởi bất cứ quy tắc và kỷ luật nào, đã xâm nhập vùng biển diễn tập chủ yếu để thu thập tin tức tình báo có lợi.
Mặc dù vậy, mỗi nước đều có quyền hoạt động ở vùng biển quốc tế, thậm chí tiếp cận khu vực diễn tập và “vùng đặc quyền kinh tế” của nước khác.
Do không thể xua đuổi tàu trinh sát Trung Quốc, Quân đội Mỹ chỉ có thể tiến hành giám sát nó, giống như tàu trinh sát Trung Quốc giám sát tàu Mỹ.
 |
| Tàu trinh sát điện tử Thiên Vương Tinh số hiệu 853 Type 815, Hạm đội Nam Hải, Hải quân Trung Quốc |
Năm 2009, vài tàu cá kéo lưới Trung Quốc đã tiến hành bám theo tàu khảo sát USNS Impeccable của Mỹ khi tàu này hoạt động trong khu vực Trung Quốc tuyên bố là “vùng đặc quyền kinh tế” của họ trên Biển Đông.
Lực lượng tàu đánh cá Trung Quốc rõ ràng thực hiện mệnh lệnh của Chính phủ Trung Quốc, nhiều lần áp sát cự ly gần phía trước tàu USNS Impeccable để chặn đường.
Sau đó, Hải quân Mỹ điều thêm một tàu khu trục được vũ trang đầy đủ đến hộ tống tàu khảo sát USNS Impeccable, đề phòng nó tiếp tục bị gây phiền phức.
 |
| Tàu khảo sát USNS Impeccable Hải quân Mỹ |
Trong vài năm sau khi xảy ra sự kiện tàu khảo sát USNS Impeccable, Trung Quốc còn điều tàu trinh sát Type 815 đến vùng đặc quyền kinh tế của Mỹ và Nhật Bản.
Hiện nay, cùng với biên chế nhiều tàu trinh sát Type 815 hơn, nhiệm vụ trinh sát của Hải quân Trung Quốc có thể sẽ được tăng cường, có tính xâm phạm hơn, hơn nữa phần lớn có thể khiến cho Chính phủ Mỹ tức giận hơn.