Cuộc đua tranh giữa các ứng cử viên vào vị trí đại diện cho hai đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ trong cuộc tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2016 đang bước vào những giai đoạn nước rút.
Giai đoạn này đòi hỏi sự chuẩn xác trong phán đoán của những cố vấn chính trị, và sự chính xác trong hành động của các ứng cử viên khi bổ sung chiến lược và điều chính sách lược tranh cử cho phù hợp và có sức thuyết phục cử tri.
Những ngày qua, dư luận người ủng hộ đảng Cộng hòa và cử tri cả nước Mỹ lại bị bất ngờ về ứng cử viên Donald Trump trong việc lựa chọn cựu Thống đốc bang Alaska Sarah Palin đứng liên danh như một việc ghi dấu ấn quan trong, quyết định trên đường đua của mình.
Bà Sarah Palin đã từng là ứng viên phó Tổng thống trong liên danh với Thượng nghĩ sĩ John McCain đại diện cho đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2008 và bị đánh bại bởi liên danh của ứng cử viên đảng Dân chủ Barak Obama.
 |
| Ông Donald Trump và bà Sarah Palin. Ảnh: Salon.com. |
Việc kết nối với bà Palin đã làm cho Donald Trump thêm nổi bật trên chính trường nước Mỹ. Dư luận hướng về ông và khai thác nhiều khía cạnh của sự kết nối Trump – Palin. Tuy nhiên, sau tất cả những vấn đề được khai thác, giới phân tích vẫn ngạc nhiên và đặt câu hỏi: Đâu là điểm mà Donald Trump cần ở bà Palin để ông làm thế mạnh cho mình?
Kép chính kép phụ "nổ" cộng hưởng
Việc lựa chọn người để cùng mình xây dựng nên ê kíp không nên dựa trên tiêu chí đồng thuận mà cần dựa trên tiêu chí bổ khuyết. Có nghĩa là phải dựa trên những yếu điểm, khuyết điểm của bản thân để lựa chọn người có thể giúp mình khắc phục những yếu điểm đó để làm nên một ê kíp mạnh mẽ.
Trong hoạt động chính trị, người ta thường hạn chế tìm người liên danh, liên kết mà dựa trên cơ sở của sự tương đồng, nghĩa là có nhiều điểm giống nhau, ngay cả khi đó là những ưu điểm. Bởi lẽ điều đó thường dẫn tới kiểu hành động “con hát, mẹ khen hay”, và những điểm yếu không được bổ khuyết, thậm chí còn trở nên trầm trọng.
Có thể việc Donald Trump hướng tới bà Sarah Palin để làm nền cho chiến thắng của mình là một sự thiếu sáng suốt của ông và cố vấn chính trị. Trong giai đoạn này không cho phép có sự sai lầm. Bởi vì cho đến giờ này người ta chưa thể tìm ra đâu là sự bổ khuyết của bà Palin cho những điểm yếu mà ông Trump đã bộc lộ ra trong suốt thời gian qua.
Trump cuốn hút người dân Mỹ và gây sốt truyền thông là do khả năng "nổ" và cá tính thích "nổ". Có lẽ điều này ông không cần ai phụ họa thêm nữa. Người mà cố vấn chính trị của Donald Trump cần tìm để giúp ông phải là người có thể khai thác tối đa những gì tích cực trong sự bùng nổ của ông.
Tuy nhiên, bà Palin cũng có sở thích là "nổ" và mấy ngày qua bà cũng thể hiện điều ấy trên truyền thông nước Mỹ. Gần như ngay lập tức bà làm nên đặc trưng cho kết nối Trump – Palin là sự “nổ”. Người ta không được nghe nhiều đến phân tích của bà Palin về tính ưu việt trong chiến lược tranh cử của ứng cử viên Donald Trump.
Phải nói rằng, cố vấn chính trị của Donald Trump đã rất tinh tường khi thấy sự nguy hiểm của Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz nên đã dùng “chiêu bẩn” là việc khai thác nơi sinh của ông này ở ngoài nước Mỹ. Điều đó làm cho ứng cử viên trẻ tuổi này phải lúng túng và có nguy cơ tuột xa lại phía sau.
Tuy nhiên, sự xuất hiện của bà Palin đã làm cho những cố gắng vừa qua của ông Donald Trump giờ đây gần như trở nên công cốc. Còn Ted Cruz như người đang sắp chết đuối thì vớ được cọc. Thậm chí nhờ sự “nổ cộng hưởng” của cặp bài trùng Trump – Palin đã làm cho Cruz nổi bật hơn và ngày càng gần hơn với hình ảnh ứng cử viên Tổng thống của đảng Cộng hòa.
 |
| Donald Trump và đối thủ đáng gờm Ted Cruz. Ảnh: Reuters. |
“Bà Sarah Palin nói rất hợp với Donald Trump, và sẽ thường xuyên mật đàm với ông Trump trong suốt cuộc vận động để được đề cử, đầu tiên là ngày 1/2 . Tuy nhiên bà Palin cũng đã mở rộng cửa cho đối thủ gần nhất của ông Donald Trump, Thượng nghị sĩ Ted Cruz của Texas”, Reuters ngày 19/1 đã bình luận.
Có thể thấy bà Sarah Palin đã góp phần không nhỏ vào thất bại của Thượng nghị sĩ John McCain trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2008, khi liên danh này nếu thắng cử sẽ lập nên kỷ lục vô tiền khoáng hậu và phải rất rất lâu mới có thể lặp lại được. Đó là những cái đầu tiên và những cái nhất được xác lập.
Nếu thắng cử thì ông McCain sẽ vượt qua cố Tổng thống Ronald Reagan, trở thành vị Tổng thống già nhất khi bước vào Nhà Trắng và bà Palin trở thành nữ Phó Tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ.
Chỉ có điều với người Mỹ thì chỉ một cái nhất trong liên danh này đã làm cho họ phải đắn đo, do vậy hai cái kỷ lục mà liên danh McCain – Palin có thể lập nên đã làm cho người Mỹ dứt khoát hơn trong quyết định của mình.
Có thể cảm nhận được giữa ông Donald Trump và bà Sarah Palin không có sự giao thoa mang tính bổ khuyết cho nhau để làm nên chiến thắng cho Donald Trump. Thậm chí ngưới ta còn hình dung ra việc Donald Trump – Sarah Palin lặp lại tình huống của John McCain – Sarah Palin 8 năm về trước.
Gậy ông đập lưng ông
Có thể thấy rằng, trong quá trình vận động tranh cử, cố vấn chính trị của ông Donald Trump đã đánh giá cao hai ứng cử viên nặng ký ngáng đường Trump là Ted Cruz của đảng Cộng hòa và Hillary Clinton của đảng Dân chủ. Vì vậy họ không ngừng cung cấp cho ông Trump những miếng võ mang tính triệt hạ đối thủ.
Dư luận có cảm tưởng rằng Donald Trump có lẽ đã không còn miếng võ nào để đánh Hillary Clinton được nữa, vì qua những gì ông đã thể hiện thì người ta đều cho rằng “đểu như thế là cùng”. Với những gì mà Donald Trump “ném vào mặt” Hillary Clinton người ta thấy rằng giá trị của một người phụ nữ Mỹ danh giá đã không còn trong con người của bà Hillary.
Và có lẽ không ai nghĩ là ông Trump sẽ chọn một người đứng chung với mình là phụ nữ vì hiện tại trên chính trường nước Mỹ, bà Hillary là nhân vật nổi trội nhất, uy tín cao nhất. Người như vậy mà Donald Trump còn “sỉ nhục” thì thử hỏi còn người phụ nữ nào mà ông tin tưởng được nữa? Tuy nhiên, ông lại chọn bà Sarah Palin làm bạn đường đi tới quyền lực.
 |
| Ứng viên Hillary Clinton – người chứng tỏ hiệu ứng “gậy ông đập lưng ông” với Donald Trump khi ông ta chọn bà Sarah Palin đứng liên danh. Ảnh: Reuters. |
Theo cá nhân người viết, việc lựa chọn bà Pailin sẽ gây nên hiệu ứng “gậy ông đập lưng ông” với Donald Trump. Bởi lẽ Palin không thể so với Hillary trong bất cứ khía cạnh nào, từ chuyện gia đình đến việc nắm quyền lực, từ khía cạnh đạo đức đến nghệ thuật làm chính trị, từ người phụ nữ trong vai trò thực hiện thiên chức đến người phụ nữ của cộng đồng xã hội.
Dù bà Palin chỉ đứng sau ông Trump nhưng như vậy không có nghĩa bà Palin được sự du di của cử tri Mỹ. Trump đã làm khác với những gì mà mình đã nói và ông không thể giải thích cho lọt tai việc ông chọn bà Palin. Điều này làm cho đối thủ tiềm tàng Hillary Clinton như được tạo thêm cả thế và lực trong đường đua.
Có lẽ Donald Trump và cố vấn chính trị của ông đã tính sai nước cờ và sử dụng sai “quân cờ” Sarah Palin trong nước đi quyệt định này. Cả Ted Cruz và Hillary Clinton đều được lợi từ nước cờ này của Donald Trump mà họ chưa cần phải tính nước cờ mới, chưa cần phải đi nước cờ tiếp theo.
Donald Trump đang sở hữu nhiều kỷ lục trong cuộc đua tranh hiện nay, nên ông không cần và không nên tìm những người sẽ tạo nên kỷ lục nữa. Người mà ông Donald Trump cần phải tìm là người có vai trò giống như đương kim phó Tổng thống Joe Biden đối với đương kim Tổng thống Barak Obama vậy.
Có thể thấy rằng, trong vai trò của một Phó Tổng thống Mỹ, ông Joe Biden chỉ đứng sau cựu Phó Tổng thống Dick Cheney – người thể hiện mạnh mẽ nhất ảnh hưởng của một Phó Tổng thống Mỹ tới cựu Tổng thống G.Bush.
Ông Joe Biden là sự bổ khuyết tuyệt vời cho ông Obama. Chính sự xuất hiện của ông Joe Biden với kinh nghiệm trong hoạt động đối ngoại đã làm cho người dân Mỹ tự tin hơn trong quyết định bỏ phiếu cho Obama.
Tuy nhiên, việc bà Palin xuất hiện bên ông Donald Trump đã làm cho những người ủng hộ ông chuyển sang trạng thái lưỡng lự và có thể dứt khoát buông ông để dành sự ưu tiên cho ứng cử viên khác.
Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ sẽ còn chứa đựng nhiều bất ngờ nữa, và sự “nổ cộng hưởng” của cặp bài trùng Donald Trump – Sarah Palin sẽ làm cho chính trường Mỹ sôi động hơn nhiều, nhưng có điều sự “nổ” của họ không mang lại nhiều cơ hội chiến thắng cho mình vì họ không phải là sự bổ khuyết cho nhau.
“Một bước đi trong chiến lược cạnh tranh của Trump đối với Cruz ở Iowa, việc xác nhận tham gia của Palin chỉ có ý nghĩa với các chuyên gia chính trị. Bà chỉ phù hợp trong các bữa tiệc trà của đảng viên Cộng hòa”, theo Reuters.