The Japan Times ngày 15/5 đưa tin, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ cố gắng thuyết phục lãnh đạo các nước G-7 tại hội nghị thượng đỉnh ở Mie Prefecture vào cuối tháng này để tạo thành một mặt trận thống nhất chống lại các hành vi bành trướng, phiêu lưu quân sự và hiếu chiến của Trung Quốc trên Biển Đông.
 |
| Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, ảnh: Kyodo / SCMP. |
Một quan chức chính phủ Nhật Bản nói với truyền thông, vấn đề còn lại là liệu các nước G-7 sẽ đạt được mức độ đồng thuận như thế nào về vấn đề này, và bao nhiêu thành viên ASEAN sẽ "theo bước chân G-7" bảo vệ phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) trong vụ kiện của Philippines.
Hội nghị Ngoại trưởng G-7 tại Hiroshima tháng trước đã ra tuyên bố chung kêu gọi, tất cả các bên cần tìm kiếm giải pháp hòa bình giải quyết các tranh chấp hàng hải phù hợp với luật pháp quốc tế. Đồng thời các bên liên quan cần thực hiện đầy đủ bất kỳ phán quyết nào được Tòa án hay cơ quan tài phán quốc tế có liên quan đưa ra.
Chính phủ Nhật Bản tin rằng phán quyết của PCA có thể sẽ được đưa ra trong vài tuần tới, và nhiều khả năng PCA bác bỏ tính hợp pháp của yêu sách đường lưỡi bò Trung Quốc tự vẽ ra, chiếm gần như toàn bộ diện tích Biển Đông.
Tại hội nghị thượng đỉnh G-7 dự kiến tổ chức trong 2 ngày 26 và 27/5, Thủ tướng Shinzo Abe hy vọng sẽ tái khẳng định với các nhà lãnh đạo từ Anh, Canada, Pháp, Đức, Italia và Hoa Kỳ về tầm quan trọng của việc tuân thủ phán quyết của cơ quan tài phán quốc tế.
Một quan chức chính phủ Nhật Bản cho biết, bản chất tuyên bố của hội nghị Ngoại trưởng G-7 về Biển Đông, Hoa Đông và vụ kiện cũng sẽ được phản ánh trong tuyên bố chung của hội nghị thượng đỉnh G-7 sắp tới. Tuy nhiên vẫn còn những vấn đề Thủ tướng Shinzo Abe phải vượt qua để tạo được sự đồng thuận trong khối.
Không giống như Nhật Bản và Hoa Kỳ, các nước châu Âu tập trung ít hơn vào vấn đề Biển Đông trong khi coi trọng quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại với Trung Quốc. Thủ tướng Shinzo Abe cũng hy vọng sẽ nhận được sự ủng hộ từ lãnh đạo các nước châu Á khác, bao gồm các bên có yêu sách trên Biển Đông, những nước được mời tham gia phiên họp chung cùng lãnh đạo G-7.