South China Morning Post ngày 13/6 đưa tin, trong bài viết "Con đường tham vấn thân thiện" của Đại sứ Trung Quốc tại Malaysia Huang Huikang đăng trên The Star đã nói rằng, Philippines nên học tập Malaysia giải quyết tranh chấp với Trung Quốc trên Biển Đông một cách "thân thiện" thay vì "đối đầu qua vụ kiện đơn phương".
 |
| Đại sứ Trung Quốc tại Malaysia, Huang Huikang, ảnh: SCMP. |
Ông Huang Huikang cho rằng, quan hệ Trung Quốc - Malaysia đang ở giai đoạn tốt nhất trong lịch sử, trong khi quan hệ Trung Quốc - Philippines lại gặp khó khăn nghiêm trọng.
"Lý do đằng sau sự tương phản này nằm ở sự khác nhau trong lựa chọn của hai bên dể giải quyết tranh chấp với Trung Quốc", ông Đại sứ nói.
Huang Huikang ca ngợi Malaysia xử lý tranh chấp với Bắc Kinh một cách "thân thiện và thích hợp". Tuy nhiên vị Đại sứ này chỉ trích gay gắt, nặng nề Tổng thống Philippines Benigno Aquino III rằng: "Ông đã đánh giá sai tình hình quốc tế, hành động như một con tốt trong chiến lược địa chính trị của một nước bên ngoài khu vực, và đã chọn đối đầu với Trung Quốc.
Ông trở nên nổi tiếng trên thế giới với vụ kiện như một trò hề. Khi nhiệm kỳ của ông ta kết thúc, ngoài những hậu quả nghiêm trọng phá hoại ngầm quan hệ hữu nghị truyền thống Trung Quốc - Philippines, di sản chính trị của ông ta sẽ chỉ có đống hóa đơn mà vụ kiện này mang lại."
South China Morning Post bình luận: "Chính sách hung hăng của Trung Quốc trong việc theo đuổi yêu sách chủ quyền lãnh thổ (bành trướng, vô lý và phi pháp) ở Biển Đông trong những năm gần đây đã nâng mức báo động đối với các quốc gia có yêu sách như Malaysia, Philippines, Việt Nam và Brunei.
Điều này đã đẩy các quốc gia nhỏ hơn vào chỗ phải nắm lấy trục chiến lược Mỹ xoay sang khu vực để chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc, dẫn đến xu thế đối đầu giữa hai siêu cường. Malaysia lựa chọn kênh "ngoại giao yên tĩnh" để giao thiệp với Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất, một thực tế ông Huang Huikang nêu trong bài báo.
Ngược lại Philippines đã đệ đơn kiện Trung Quốc (áp dụng sai, giải thích sai và vi phạm UNCLOS) ở Biển Đông ra Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) năm 2013. Dự kiến Tòa sẽ ra phán quyết về vụ kiện trong thời gian sắp tới."
Đại sứ Trung Quốc bình luận: "So với chiều rộng, chiều sâu và sự ấm áp, thân thiện trong quan hệ giữa Trung Quốc và Malaysia, Philippines nên chăng tự xem lại mình?
Người Trung Quốc vẫn nói, bán anh em xa mua láng giềng gần, những thế lực bên ngoài khu vực có thể đến rồi đi bất cứ khi nào họ muốn, nhưng Trung Quốc và Philippines thì vẫn là láng giềng không thể tách nhau ra.
Trung Quốc phản đối mạnh mẽ các hành động đơn phương của Philippines và nhắc lại lập trường không chấp nhận, không tham gia vụ kiện, đó là điều bất di bất dịch. Chính phủ Philippines nên từ bỏ ảo tưởng và quay trở lại con đường đúng đắn.
Philippines nên dừng tiến trình tố tụng, đừng làm con rối nữa, hãy quay trở lại bàn đàm phán song phương với Trung Quốc", ông Huang Huikang viết.
Có lẽ người viết cũng chẳng còn ngôn từ nào để bình luận thêm về những luận điệu xuyên tạc bản chất vụ kiện, đánh tráo các khái niệm pháp lý hòng lòe bịp dư luận quốc tế của ông Huang Huikang và một số Đại sứ Trung Quốc tại các nước.
Nhưng việc một vị Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa mà lại có những phát biểu xách mé, chiếu trên, trịch thượng với nguyên thủ một quốc gia độc lập, có chủ quyền như Tổng thống Philippines Benigno Aquino III, dù ông sắp rời nhiệm sở, là một điều hiếm gặp trong ngoại giao quốc tế.
Người viết tin rằng đó không phải là ứng xử ngoại giao chừng mực và lịch thiệp, một điều cần thiết tối thiểu cho những người được nhân danh quốc gia, dân tộc trong quan hệ với các nước khác. Càng hành xử kiểu cá lớn nuốt cá bé, cả vú lấp miệng em, dư luận khu vực và quốc tế càng thấy rõ bản chất sự việc. Nó chỉ làm xấu đi hình ảnh của Trung Quốc mà thôi.