Hay tin Chủ tịch Cuba Fidel Castro qua đời, bà Nguyễn Thị Hương (59 tuổi, ở khối phố 4, phường 1, TP Đông Hà, Quảng Trị) rơi nước mắt, nghẹn lòng.
Bấy lâu, bà Hương xem Chủ tịch Cuba Fidel Castro là người cha đã sinh ra bà lần thứ hai. Những ký ức cách đây 43 năm về trước khi bà được Chủ tịch Fidel Castro cứu sống bà vẫn nhớ như mới xảy ra ngày hôm nay.
Hồi đó, bà Hương là cô gái 17 tuổi bị trọng thương khi đang đào đất để lấp những hố bom lồi lõm trên quốc lộ 1A trước khi đoàn xe chở Chủ tịch Cuba Fidel Castro và Thủ tướng Phạm Văn Đồng vào thăm tuyến lửa Quảng Trị.
 |
| Bà Nguyễn Thị Hương bên đứa cháu ngoại trong căn nhà của mình ở khối phố 4, phường 1, Tp. Đông Hà, Quảng Trị. Ảnh: H.T |
Bà Hương sinh ra và lớn lên ở ngôi làng nhỏ phía Bắc cầu Hiền Lương bên dòng sông Bến Hải (xã Vĩnh Thành, huyện Vĩnh Linh, Quảng Trị).
Bà Hương kể: “Hôm đó, bom nổ làm tui bị thương rất nặng. Nếu không được Chủ tịch Fidel Castro cho dừng xe để kịp thời chở tới bệnh viện và không được tiếp máu kịp thời thì tui đã chết rồi.
Bao năm qua tui luôn tâm niệm ông là người cha đã sinh ra tui lần thứ hai...”.
Hôm đó là ngày 16/9/1973, Chủ tịch Fidel Castro và đoàn đại biểu của Đảng và Chính phủ Cuba cùng Thủ tướng Phạm Văn Đồng sẽ đáp máy bay vào Quảng Bình, rồi đi ô tô theo Quốc lộ 1A vào thăm tuyến lửa Quảng Trị.
Quốc lộ 1A đi qua huyện Vĩnh Linh thời điểm ấy rất nhiều hố bom lồi lõm, nên cấp trên giao nhiệm vụ cho Đoàn Thanh niên xã Vĩnh Thành phối hợp với lực lượng Công an vũ trang Hiền Lương tổ chức san lấp mặt đường cho bằng phẳng trước khi đoàn xe chở Chủ tịch Fidel và Thủ tướng Phạm Văn Đồng đi qua.
Bà Nguyễn Thị Hương khi ấy 17 tuổi, là một trong những người vinh dự thực hiện nhiệm vụ “mở đường” đó.
 |
| Chủ tịch Fidel Castro trong chuyến thăm Quảng Trị năm 1973. Ảnh tư liệu |
Bà Hương cho biết: “Sau hơn nửa ngày miệt mài làm công việc, đến khoảng 14h chiều, khi tui và những người trong tổ công tác đang cuốc đất dưới ruộng để đem lên lấp cho xong những hố bom cuối cùng trước khi đoàn xe chở Chủ tịch Fidel Castro và Thủ tướng Phạm Văn Đồng sắp đi qua thì chạm phải bom bi phát nổ làm nhiều người bị thương, trong đó tui bị thương nặng nhất.
Khi đoàn xe đến thấy người bị thương, Chủ tịch Fidel và Thủ tướng Phạm Văn Đồng yêu cầu dừng xe để đến hỏi thăm và lập tức bố trí xe ô tô chở những người bị thương đi cấp cứu tại bệnh viện A Vĩnh Linh”.
Khi biết bà Hương bị thương rất nặng, đứt 8 đoạn ruột, đứt động mạch mất máu rất nhiều, trong khi bệnh viện tại đây đang thiếu máu dự trữ, một chiếc xe trong đoàn được lệnh quay ra Bệnh viện Đồng Hới (Quảng Bình) để lấy vào 10 chai máu khô.
Chủ tịch Fidel Castro và Thủ tướng Phạm Văn Đồng yêu cầu tập thể y, bác sĩ ở đây phải bằng mọi cách cứu sống bà Hương...
Nhờ sự quan tâm chỉ đạo của Chủ tịch Fidel Castro giàu lòng nhân ái, bà Hương vượt qua nguy hiểm, sức khỏe dần hồi phục.
Một tháng sau khi bị thương, bà Hương càng xúc động hơn khi UBND xã Vĩnh Thành trao quà của Chủ tịch Fidel gửi qua cho bà.
Món quà đó ngoài những lời động viên, khích lệ rất chân tình, còn có các loại thuốc bổ và tấm danh thiếp đề tên Chủ tịch Cuba Fidel Castro.
“Tui không ngờ sau khi sang thăm Việt Nam trở về lại đất nước Cuba, ông vẫn không quên cô gái ở vĩ tuyến 17 đã bị bom bi nổ gây trọng thương như tui.
Chính vì thế, bao năm qua tui luôn xem ông như người cha đã sinh ra tui lần thứ hai với tấm lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc”, bà Hương bồi hồi kể.
Những năm sau này, gia đình bà Hương cũng vinh dự được những đoàn công tác từ Cuba sang Việt Nam đến thăm.
Đặc biệt, năm 1985, một đoàn cán bộ quân đội của Cuba đến thăm bà Hương và gia đình, đồng thời gửi lời của Chủ tịch Fidel mời bà qua Cuba để kiểm tra sức khỏe và an dưỡng.
Bà Hương và gia đình rất cảm động trước sự quan tâm của Chủ tịch Fidel, nhưng rất tiếc là khi đó bà mới sinh cô con gái thứ 3 mới 1 tháng nên bà không thể cùng đoàn đi qua đất nước Cuba thăm người “cha nuôi” đã sinh bà ra lần thứ hai được.
Khoảng năm 1998, Hội Liên hiệp Phụ nữ trước khi sang thăm đất nước Cuba đến chụp hình gia đình bà Hương và bà đã viết thư thăm Chủ tịch Fidel và chúc cho ông mau chóng bình phục sức khoẻ.
Đồng thời, bà gửi biếu ông chút quà đặc sản của huyện Vĩnh Linh quê bà là mấy ký hồ tiêu.
"Năm 2011, Đoàn làm phim Trung ương Đảng Cộng sản Cuba đến Quảng Trị để quay bộ phim tài liệu “Tình yêu của Fidel với Chủ tịch Hồ Chí Minh” đã đến gặp tui quay phim và hỏi lại chuyện cũ.
Tui cũng nói với những người trong đoàn làm phim rằng, Chủ tịch Fidel đã cứu sống tui, với ơn nghĩa sâu nặng đó, tui mãi mãi xem ông như người cha thứ hai của mình.
Cha mẹ tui sinh ra tui lần thứ nhất, còn Chủ tịch Fidel sinh ra tui lần thứ hai...”, bà Hương xúc động nói.
 |
| Bà Nguyễn Thị Hương sau khi cắt rau đang ngồi bó rau lại thành bó cho kịp trước khi người buôn rau đến nhà chị mua đem xuống chợ bán. Ảnh: H.T |
Với bà Nguyễn Thị Hương, hình ảnh Chủ tịch Cuba Fidel Castro gần 43 năm trước mà bà vinh dự được nhìn thấy khi bị thương vẫn như mới hôm qua vậy.
Sau khi được Chủ tịch Fidel “sinh ra lần thứ hai” được 4 năm, cô thôn nữ Nguyễn Thị Hương khi ấy tròn 20 tuổi lập gia đình với người đàn ông ở xã bên vào năm 1977.
Chồng bà công tác ở Đông Hà, sáng đến cơ quan chiều về nhà mấy chục cây số, nên bà và gia đình chuyển vào Đông Hà sinh sống đã hơn chục năm nay.
Đến nơi ở mới không có nghề nghiệp gì, trong khi đồng lương ít ỏi của chồng cũng phải dành dụm để nuôi con, nên ngoài nuôi lợn, gà thì bà Hương canh tác miếng đất nhỏ phía sau vườn nhà để chạy chợ phụ giúp chồng nuôi con và mẹ già.
Đến nay, 3 đứa con gái của vợ chồng bà đã trưởng thành, lập gia đình và bà đã có 6 đứa cháu ngoại. Bây giờ đã 59 tuổi bà Hương vẫn thế, bà vẫn canh tác miếng đất nhỏ phía sau vườn nhà trồng rau để bán và nuôi lợn, gà.
Chỉ có điều, bà ngày càng “có tuổi” nên mỗi khi thời tiết thay đổi, những vết thương cũ tái phát khiến cơ thể đau nhức, ê buốt.