Tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư sáng nay (15/6), Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ làm rõ thêm các thông tin về kế hoạch và hiệu quả giải ngân vốn đầu tư đã chỉ rõ, giải ngân cả năm 2016 và 5 tháng đầu năm 2017 tuy có cao hơn cùng kỳ năm trước, nhưng thẳng thắn mà nói là còn chậm, không phân bổ hết dự toán.
“Chúng ta có tiền mà không tiêu hết được. Đây là một trong những nguyên nhân khiến tăng trưởng kinh tế không đạt kế hoạch, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn.
Dù là nguyên nhân khách quan hay chủ quan, xảy ra ở đâu, địa phương hay bộ ngành nào thì chúng tôi cũng nhận thức đây là trách nhiệm của Chính phủ.
Chính phủ nhận trách nhiệm với Quốc hội và hứa sẽ làm tốt hơn trong thời gian tới”, ông Huệ thẳng thắn cho biết.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ báo cáo trước Quốc hội sáng 15/6. ảnh: Trung tâm thông tin Quốc hội. |
Về nguyên nhân dẫn tới tình trạng này, Phó Thủ tướng cho biết có cả “khách quan” và “chủ quan”, nhưng hầu hết là do “chủ quan”.
Đề cập đến nguyên nhân khách quan, Phó Thủ tướng nhận định: Do Luật đầu tư công mới cơ hiệu lực, nên việc triển khai còn lúng túng vì điều này chưa có tiền lệ.
Nhu cầu đầu tư công rất lớn nên ngay cả kế hoạch đầu tư 2 triệu tỷ đã được Quốc hội phê duyệt cũng phải cắt giảm 200.000 tỷ.
Việc cắt giảm này khiến các bộ, ngành, địa phương mất rất nhiều thời gian căn chỉnh và cắt giảm nên tiến độ giải ngân cũng bị chậm.
“Pháp luật đầu tư công có tiến bộ lớn nhằm tránh thất thoát, tránh đầu tư dàn trải, nhưng cũng còn nhiều quy định mang tính thủ tục làm chậm giải ngân như các đại biểu nêu”, ông Huệ nói.
Đại biểu Quốc hội muốn Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhận trách nhiệm |
Đề cập tới nguyên nhân chủ quan, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết: “Thẳng thắn mà nói là đang chậm trong việc rà soát phát hiện để sửa đổi kịp thời những văn bản bất hợp lý trong đầu tư công, trong đó có cả những văn bản phải trình Quốc hội sửa đổi.
Nhiều bộ, ngành, địa phương chưa kiên quyết rà soát cắt giảm đầu tư công, đảm bảo thu hồi nợ đọng xây dựng cơ bản để ưu tiên cho các dự án cấp bách, dự án đối tác công tư, dự án có vốn đối ứng ODA, sau đó mới bố trí cho các công trình mới”.
Ông Huệ nhận định, các bộ, ngành phải “giằng xé” rất nhiều giữa các lựa chọn cắt giảm đầu tư.
Có tình trạng là việc nào cũng muốn nên cắt giảm nguồn vốn rất khó khăn theo các yêu cầu của Nghị quyết mà Quốc hội, Chính phủ ban hành và khả năng nguồn vốn cho phép.
Đồng thời, ông Huệ chỉ rõ việc phân cấp ủy quyền chưa quyết liệt: “Vẫn còn tình trạng thích ôm việc ở các bộ, ngành, thấy việc gì cũng to, cũng quan trọng nên chưa phân cấp đủ cho các địa phương. Cái đó chúng tôi thấy rất thấm thía!
Việc phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương vẫn còn yếu kém. Chúng tôi cho rằng không thể biện minh hay chối cãi về vấn đề này”.
Ngoài ra, có tình trạng một bộ phận cán bộ yếu kém năng lực, có tình trạng nhũng nhiễu nhưng chưa được các “tư lệnh ngành”, lãnh đạo địa phương xử lý nghiêm theo yêu cầu chuyên đề giải ngân đầu tư công mà Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo, Chính phủ đã ra Nghị quyết.
Về các biện pháp khắc phục việc chậm trễ trong việc giải ngân vốn đầu tư công, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho hay sẽ tiếp tục rà soát, xây dựng và hoàn thiện thể chế. Đồng thời tăng cường phân cấp, nâng cao kỷ luật, kỷ cương, đạo đức công vụ, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng cũng như kịp thời thanh toán những khối lượng công việc đã hoàn thành.
Để tiếp tục đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công hiệu quả thì Chính phủ đã có nhiều cuộc họp, chỉ đạo quyết liệt và Thủ tướng quyết định tiếp tục duy trì tổ công tác đặc biệt giao cho một Phó Thủ tướng phụ trách để đôn đốc công tác giải ngân.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng nhấn mạnh vào một số giải pháp:
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát, sửa đổi các Nghị định, Thông tư về Luật đầu tư công, đấu thầu, xây dựng.
Tăng cường phân cấp triệt để mạnh mẽ hơn nữa cho cấp dưới và cho địa phương.
Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu của công chức và đạo đức công vụ.
Đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, sớm kiện toàn sắp xếp nâng cao năng lực của các ban quản lý dự án.
Rà soát đánh giá toàn diện các văn bản pháp luật về đầu tư công để báo cáo với Quốc hội sửa đổi kịp thời, phù hợp với tình hình phát triển.
Ông Huệ nhấn mạnh: “Thủ tướng đã chỉ đạo phải tăng cường kỷ cương, thanh tra, kiểm toán nhằm xử lý nghiêm cán bộ tham mưu dù ở cấp nào để xảy ra thất thoát trong quá trình giải ngân vốn đầu tư công. Mong Quốc hội giám sát chặt chẽ vấn đề này”.