LTS: Tiếp tục đọc giùm bạn những kiến thức bổ ích, trong tuần này, Giáo sư Nguyễn Lân Dũng chia sẻ tới độc giả những ghi chép từ cuốn sách "Người lạ làm thay đổi cuộc sống của chúng ta".
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Kio Stark là tác giả cuốn tiểu thuyết Don’t follow me down và cuốn sách tham khảo Don’t go back to school. Cô viết, tư vấn, giảng dạy và nói chuyện nhiều nơi trên thế giới.
Kio Stark đã làm việc trong ngành báo chí, quảng cáo tương tác, nghiên cứu cộng đồng và thiết kế trò chơi.
Cô đã có nhiều bài thuyết trình tại Chương trình Viễn thông Tương tác NYU. Cô hiện sống và làm việc tại Brooklyn, New York.
Cuốn When Strangers Meet được dịch sang tiếng Việt với tên sách là Người lạ làm thay đổi cuộc sống của chúng ta, do Nhà xuất bản Lao động và ThaihaBooks phát hành với bản dịch của Thuỷ Hương.
 |
| Cuốn sách Người lạ làm thay đổi cuộc sống của chúng ta (Ảnh: tác giả cung cấp). |
- Cuộc sống của chúng ta đang càng ngày càng co hẹp lại. Ta lúc nào cũng vội vội, vàng vàng, cắm đầu cắm cổ, đầu óc vẩn vơ, chỉ nghe thấy những giọng nói mình đã quen thuộc và hiếm khi bỏ công ra trải nghiệm điều gì đó hay với ai đó mới mẻ.
Nói chuyện với người lạ sẽ kéo bạn vào những trải nghiệm về tính nhân văn có trong mọi người và tạo ra những mối quan hệ cảm xúc chân thành. Nó sẽ mở rộng chân trời của bạn.
- Khi bạn nói chuyện với người lạ, bạn đã thực hiện một sự ngưng nghỉ bất ngờ và tuyệt đẹp giữa chừng những hoạt động hàng ngày định sẵn của bản thân. Bạn tạo ra những mối liên hệ có ý nghĩa, dù chỉ trong thoáng chốc. Bạn bắt gặp những câu hỏi mà bạn tưởng chừng mình đã biết câu trả lời.
- Hãy bảo vệ và tương tác với người lạ nơi công cộng của tất cả mọi người bằng cách loại bỏ những kẻ gây sự, những kẻ căm ghét đồng loại, những kẻ phá rối.
- Có những mối quan hệ dù trong giây lát lại có thể nên thơ và sâu sắc. Bạn có thêm một cách mới để yêu thêm thế giới này.
- Thật sự hiểu cách phân chia thế giới, sử dụng cảm giác của bạn vào việc lựa chọn ai là người mà bạn sẽ làm quen, nói xin chào với một người lạ, những hành động can đảm này có thể thay đổi hoàn toàn trải nghiệm xúc cảm của bạn về thế giới bên ngoài. Và bạn có thể chuyển hoá cái thế giới đó cùng với bạn.
- Thật là tốt khi thân thiện với mọi người, và thật tốt để biết khi nào thì không nên thân thiện.
- Những cuộc đối thoại với người lạ sẽ giúp thoả mãn một nhu cầu cơ bản, nhu cầu mà bạn nghĩ chỉ có những người bạn quen biết mới có thể mang lại.
|
|
- Thế giới đầy rẫy những hiểm nguy và không ít những mối hiểm nguy này xuất hiện dưới dạng một gương mặt xa lạ.
- Để học cách thực sự nhìn nhận ai đó là người bạn chưa từng gặp là điều khó khăn. Đó không phải là một phản xạ tức thì, mà là một kỹ năng cần phải học.
- Nếu quan hệ thân mật là một điều riêng tư, thì sự thân mật trên đường phố lại là của chung.
Đó là một cái gật đầu chào nhau trên lối đi bộ, một ánh mắt trao nhau hay một vài lời chào hỏi khi bạn ngồi cạnh ai đó trên tàu điện ngầm, một câu chào tạm biệt người cuối cùng rời thang máy trước bạn. Bạn sẽ tìm thấy điều đó ở tất cả những nơi, những người không quen biết nhau qua lại.
- Những câu xã giao chúng ta nói với người trên đường thực sự không mang nhiều ý nghĩa. Những gì chúng ta muốn ám chỉ khi nói những điều đó là: Tôi nhìn thấy bạn đây, xin chào. Chỉ một sự thừa nhận này thôi đã mang tới cảm giác vui sướng và gần gũi, chân thành.
- Những kết nối thoáng qua, những gì mà các học giả gọi là tương tác xã hội tối thiểu, lại mang tới cho chúng ta những cảm nhận thật về sự kết nối, góp phần vào việc lấp đầy thoả mãn xã hội của con người.
- Những hành vi không lời như là tiếp xúc bằng mắt, nghiêng người về phía đối tượng cần khai thác và bắt chước… sẽ tạo ra một sự hoà hợp về thể chất, tạo điều kiện cho tinh thần cởi mở.
- Nhiều lần khi nói chuyện với một người lạ, dường như bạn không chỉ tiếp nhận một tràng những câu chuyện phiếm từ họ, mà còn có được một cái nhìn thật sự vào nội tâm họ. Và phần thú vị chính là sự thoáng thấy đó.
- Nếu một người lạ lắng nghe cảm xúc của bạn, họ có thể trở nên cởi mở hơn. Cởi mở sinh ra cởi mở. Khi bạn trò chuyện với cảm xúc tin cậy, riêng tư, về những niềm tin mạnh mẽ, về những đam mê mới được khai phá, thì một tinh thần có qua có lại rất lớn sẽ nảy sinh.
- Nếu bạn sống ở một nơi nào đó một thời gian, bạn bắt đầu nhận ra những người hàng xóm của mình, và trên lối đi chung sự thân mật mà bạn chia sẻ sẽ là một phần của những gì khiến nơi đó giống như là ở nhà.
- Có hai loại tình huống xã hội khác nhau, loại tương tác mà người hướng nội thích là loại giao tiếp chỉ xảy ra một lần. Ngay từ đầu, bạn tham dự vào cuộc trò chuyện chỉ vì tò mò mà thôi. Bạn thích thú bởi vì nó là một niềm vui tách biệt khỏi những cuộc trò chuyện nhằm xây dựng quan hệ lâu dài. Bạn hoàn toàn làm chủ việc kết thúc cuộc giao tiếp.
|
|
- Khi phỏng vấn mọi người, tôi thường cố tình làm những động tác bắt chước. Tôi chuyển động khi họ chuyển động, tôi nói đúng tốc độ mà họ đã nói. Mọi người cởi mở hơn. Họ nói với tôi những bí mật của họ.
Và rồi, hiển nhiên, dù không muốn, cũng chẳng cố tình, tôi đã chia sẻ cùng họ những cảm xúc mà trước đó tôi không tìm được lời nào để diễn tả, hay những câu chuyện trong đời tôi mà chỉ một vài người bạn thân mới biết. Và rồi họ lại nói với tôi nhiều hơn nữa.
- Chúng ta gắn bó với nơi ở của mình bởi những người mà chúng ta quen biết ở đó. Đó là những nhu cầu sâu xa của con người, được đáp ứng bởi những mối quan hệ thân mật, nhiều khi bao gồm cả những người xa lạ.
- Tại sao con người lại sợ người lạ? Bởi vì ta không dễ dàng hiểu được địa vị hay những ý định của họ. Bởi vì tội phạm và những vụ tấn công thỉnh thoảng lại do những người lạ mặt gây ra.
Thiếu một nhận thức đúng đắn, nỗi sợ hãi của chúng ta chính là một rào cản đáng sợ ngăn cản sự hiện hữu và tinh thần cởi mở cho phép chúng ta kết nối với những người lạ mặt để thay đổi chính chúng ta và thế giới mà chúng ta đang sống.
- Khi con người nói chuyện với người lạ, những tương tác này cho phép và nuôi dưỡng sự bao dung, tôn trọng và thấu hiểu lẫn nhau.
- Khi bạn nói chuyện với một người lạ, khi bạn ngưỡng mộ và tôn trọng sự khác biệt của họ, khi bạn giúp đỡ họ, bạn đang làm cho thế giới quanh bạn trở nên mềm mại hơn, tạo ra không gian cho sự thay đổi.
- Hiện tại hơn 50% dân số toàn cầu đang sống ở đô thị. Các nhà đô thị học đang tích cực nghiên cứu những tác động cần thiết về cấu trúc và xã hội ở các đô thị để khuyến khích sự giao thoa văn hoá và khơi gợi sự tiếp xúc tích cực giữa những người thuộc nhiều nhóm xã hội khác nhau. Khi con người nói chuyện với người lạ, những tương tác này cho phép và nuôi dưỡng sự bao dung, tôn trọng và thấu hiểu lẫn nhau.
- Để trở thành một công dân thế giới - bao dung, cởi mở, không ngừng tò mò và tin rằng chúng ta đều là người một nhà - cần phải có sự thấu cảm. Bạn cần phải có khả năng tưởng tượng bản thân mình, nhìn ngắm và cảm nhận được thế giới từ quan điểm của người khác.
- Ánh mắt là cốt lõi của sự tương tác giữa con người với nhau. Bắt gặp ánh mắt của ai đó có thể là một thông điệp mạnh mẽ về sự cởi mở và hợp tác, hoặc ước vọng hay khiếp sợ. Việc điều khiển thế giới của người lạ bắt đầu bằng việc hiểu những ánh nhìn có ý nghĩa như thế nào.
- Bản thân những câu chào hỏi là một sự công nhận lẫn nhau mang ý nghĩa rằng chúng ta đang cùng ở đây với nhau.
Nếu bạn đang ở một nơi mà mọi người đi lại thong thả, hay bạn đang ở trong khoảnh khắc chờ đợi trên đường - như chờ đèn xanh, đi qua một người đang ngồi nghỉ, ở một chỗ chờ chuyển tiếp - luôn có một cơ hội để chào hỏi, có thể mở ra những điều đẹp đẽ. Mọi người sẽ sẵn lòng tham gia vào câu chuyện hơn nếu họ đang không vội vã.
- Khen ngợi, được đưa ra một cách tôn trọng, là một cách rất tốt để mở đầu một tương tác với người lạ. Hầu hết những người nói chuyện giỏi với người lạ đều là những người thực hành thường xuyên nghệ thuật ngợi khen.
- Một cách khác dễ dàng để bắt đầu một cuộc trò chuyện là đưa ra những bình luận về không gian chung mà bạn đang sống. Bạn cũng có thể nhờ sự giúp đỡ hay thể hiện sự sẵn lòng giúp đỡ.
- Nếu bạn muốn rời khỏi một cuộc trò chuyện bạn sẽ cần một lý do hay là một giải thích thân thiện: Tôi cần phải đi đây, tôi phải xem bạn tôi tới chưa…
- Nói chuyện với người lạ là một kinh nghiệm sống động, kêu gọi tất cả những giác quan và cơ thể của bạn.
- Phải tôn trọng người khác và phải tập trung cẩn thận với tư cách của mình. Nếu bạn là đàn ông, bạn phải đặc biệt tôn trọng khi nói chuyện với phụ nữ. Hãy lịch sự, hãy giữ một khoảng cách đặc biệt một chút.