Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam có vị trí đặc biệt quan trọng

07/05/2019 07:44
Nhật Minh
(GDVN) - Ngày 6/5, tại Thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Hội nghị còn có sự tham gia của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân, cùng lãnh đạo các bộ, ngành, lãnh đạo các địa phương vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. 

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, vùng kinh tế trọng điểm phía nam có vị trí đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, trước hết là về GDP.

Vùng kinh tế trọng điểm phía nam là vùng công nghiệp trọng yếu lớn nhất cả nước, nhất là liên kết được mạng lưới các khu công nghiệp, các ngành công nghiệp mũi nhọn.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP

Đây là vùng duy nhất của cả nước hội tụ đủ các điều kiện và lợi thế cho phát triển công nghiệp, dịch vụ để có thể tăng trưởng nhanh, hiệu quả, bền vững. Hội nghị cần thảo luận các giải pháp thực hiện trong thời gian tới cũng như đề xuất các cơ chế, chính sách về đầu tư, tài chính để tạo điều kiện thuận lợi cho vùng bứt phá hơn nữa.

Nêu kiến nghị tại Hội nghị, ông Nguyễn Thành Phong - Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng vùng kinh tế trọng điểm phía nam cho rằng, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị định về vùng kinh tế động lực, giúp cho hoạt động vùng ngày càng hiệu quả.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai - ông Đinh Quốc Thái cho rằng, cần ưu tiên quy hoạch đầu tư các công trình hạ tầng mang tính liên kết vùng, đặc biệt là các tuyến cao tốc, hệ thống đường vành đai Thành phố Hồ Chí Minh, hệ thống cảng - logistics.

Một số ý kiến tại Hội nghị cũng tập trung vào việc cần phát triển các tuyến giao thông kết nối vùng như xây dựng tuyến đường sắt chuyên dụng vận chuyển hàng hóa cho cả vùng…

Các địa phương trong vùng cần chọn các chương trình liên kết và ký kết thỏa thuận hợp tác, đóng góp kinh phí để triển khai như dự án xây dựng đường giao thông; cần có cơ chế phân công hợp tác trong vùng, cùng ngồi lại với nhau để thống nhất các dự án nào cần ưu tiên đầu tư trước.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng Chính phủ tổng hợp ý kiến của các đại biểu để soạn thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía nam, làm cơ sở tổ chức thực hiện.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, những lợi thế của vùng chưa được phát huy hết nhằm tạo ra những động lực mới cho tăng trưởng.

Là một vùng kinh tế động lực, nhưng chỉ số PCI, PAPI trong những năm gần đây chưa cao, môi trường đầu tư kinh doanh, năng lực cạnh tranh còn nhiều hạn chế, đang là rào cản, cản trở sự phát triển của vùng. Kết cấu hạ tầng chưa tương xứng, chất lượng phát triển đô thị còn thấp; bị ảnh hưởng lớn bởi biến đổi khí hậu.

Cơ chế, chính sách cho phát triển vùng còn chưa được hoàn thiện, thiếu đột phá. Còn thiếu sự liên kết vùng, vẫn còn tình trạng "mạnh ai nấy làm", dẫn tới không thể liên kết mạnh mẽ được, công tác phối hợp giữa các địa phương trong vùng còn rất hạn chế.

Hình thức cơ chế phối hợp giữa các tỉnh, thành trong vùng kinh tế trọng điểm Nam Bộ vẫn mang nặng tính tự phát và chỉ dừng lại ở mức cam kết các thỏa thuận giữa lãnh đạo các địa phương; công việc triển khai mang tính toàn vùng còn ít.

Sự phát triển lớn mạnh của vùng là do nỗ lực của các tỉnh, thành phố chứ không phải do việc thành lập vùng mà có.

Thủ tướng nêu rõ, muốn vùng kinh tế trọng điểm phía nam phát triển nhanh, bền vững, là đầu tàu kinh tế của cả nước, thì phải thống nhất quan điểm phát triển vùng là phát triển mang tính hữu cơ, liên kết giữa các tỉnh, thành phố trong vùng thành một hệ thống thống nhất, không được mang tính chủ quan, áp đặt, hay là con số cộng của sự phát triển các tỉnh, thành phố thuộc vùng.

Phải có cơ chế điều phối hoạt động của vùng đủ mạnh, không bị ràng buộc, hay chia cắt bởi địa giới hành chính. Vùng kinh tế trọng điểm phía nam phải có cơ chế chính sách hoạt động đặc thù cho toàn vùng để bảo đảm sự phát triển thuận lợi, thực hiện sứ mệnh đầu tàu dẫn dắt các vùng kinh tế khác.

Bên cạnh đó, các tỉnh, thành phố trong vùng phải rà lại, chỉ đạo quyết liệt từng chỉ tiêu, có biện pháp đồng bộ để bố trí đội ngũ cán bộ xứng tầm trong triển khai thực hiện, nhất là những mũi quan trọng.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: VGP
Quang cảnh hội nghị. Ảnh: VGP

Đồng thời, đẩy mạnh sự phối hợp gắn kết giữa các địa phương trong và ngoài vùng trong quá trình xúc tiến đầu tư, huy động và phân bổ nguồn lực, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội; đào tạo, thu hút và tạo việc làm; nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ; xây dựng cơ sở dữ liệu kinh tế-xã hội cho vùng phục vụ cho công tác dự báo và phối hợp bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Thực hiện nghiêm việc đấu giá quyền sử dụng đất, nhất là tại các khu đô thị để tạo nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng, tạo nền tảng thúc đẩy liên kết vùng, phát triển kinh tế-xã hội và tạo thuận lợi nhất cho người dân.

Tạo điều kiện về không gian, nguồn lực, cơ hội cho khu vực tư nhân phát triển thuận lợi hơn; bảo đảm kinh tế tư nhân bình đẳng trước pháp luật, trong cạnh tranh, phân bổ nguồn lực với các thành phần kinh tế khác.

Tôn vinh các dự án và lên án đấu tranh đối với các doanh nghiệp vi phạm đạo đức kinh doanh; tạo cơ hội tiếp cận nguồn lực, cắt giảm chi phí kinh doanh, hạ giá thành sản phẩm... làm cho môi trường thông thoáng, minh bạch, thuận lợi.

Đào tạo nguồn nhân lực bảo đảm chất lượng và cơ cấu ngành hợp lý. Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Tạo cơ hội cho hộ nghèo tiếp cận các chính sách trợ giúp về đất đai, tín dụng, dạy nghề; hỗ trợ, tạo điều kiện cho các hộ nghèo phát triển sản xuất, tăng thu nhập để thoát nghèo bền vững. Thực hiện đồng bộ các giải pháp bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao thu nhập và đời sống của nhân dân.

Nhật Minh