LTS: Sáng 8/6/2019, 998 thí sinh dự thi tuyển sinh vào Trường Trung học phổ thông Chuyên Vĩnh Phúc năm học 2019-2020 tại 2 điểm thi: Trường Trung học phổ thông Chuyên và Trường Trung học cơ sở Liên Bảo, cách 150m.
Thầy giáo Nguyễn Văn Lự chia sẻ phần gợi ý bài giải trong đề thi Ngữ văn.
Toà soạn trân trọng gửi đến cùng độc giả.
 |
| Đề thi môn Ngữ văn trong kỳ thi tuyển sinh trung học phổ thông chuyên Vĩnh Phúc |
A. GỢI Ý BÀI GIẢI
Câu 1 (2 điểm).
| Ý |
Nội dung |
Điểm |
| Câu 1 |
Đọc đoạn văn và thực hiện các yêu cầu: |
2,0 |
| a |
Truyện Chiếc lược ngà, tác giả Nguyễn Quang Sáng (mỗi ý đúng 0,25 đ) |
0,5 |
| b |
Phương thức biểu đạt chính tự sự/ tự sự. |
0,5 |
| c |
Thành phần biệt lập, tên gọithành phần Phụ chú.(mỗi ý đúng 0,25 đ) |
0,5 |
| d |
Người xưng tôi là Bác Ba; Ý nghĩa: làm câu chuyện chân thực, khách quan, hấp dẫn. (mỗi ý đúng 0,25 đ) |
0,5 |
Câu 2 (3 điểm)
a.Về hình thức
- Đảm bảo đúng chủ đề, đúng yêu cầu của đoạn văn nghị luận xã hội: 0,5 điểm
- Diễn đạt dễ hiểu, không mắc lỗi dùng từ, chính tả và ngữ pháp: 0,25 điểm
-Viết đúng câu có thành phần cảm thán, 0,25 điểm. Gạch chân đúng mỗi câu 0,25 điểm. (ý này đáp án chính thức cũng có thể cho 1,0 điểm)
b. Một vài gợi ý về nội dung:
Câu chủ đề: Sự tự tin của con người vô cùng quan trọng có ý nghĩa quyết đinh thành công trong cuộc sống. Viết 1 câu văn có thành phần cảm thán và gạch chân thành phần đó.
- Tự tin là sự tin tưởng khả năng, giá trị và sức mạnh bản thân trong công việc và đời sống.
- Người tự tin làm gì, nghĩ gì, nói gì cũng không lo lắng, hoài nghi và vững vàng trong mọi tình huống.
- Trước biến cố, khó khăn, người tự tin luôn làm chủ suy nghĩ và cảm xúc, luôn tin vào phán đoán và suy tính để hành động ứng phó hiệu quả. Biểu hiện của sự tự tin học tập, nghiên cứu, công việc hay kinh doanh, giao tiếp hay sinh hoạt hàng ngày…
- Nhưng người nhút nhát, lệ thuộc người khác, hoặc luôn hoài nghi, lo sợ sẽ không làm chủ được mình và thường thất bại. Có người lại kiêu căng, tự phụ về khả năng của mình nên rất khó thành công trong cuộc sống.
- Trong xã hội ngày nay, bên cạnh những bạn trẻ tự tin rất đáng trân trọng thì nhiều bạn trẻ lại sống thiếu tự tin, họ rất cần thay đổi.
-Chúng ta hay cố gắng học tập, tu dưỡng để bổ sung tri thức và kỹ năng, có sức khỏe và bản lĩnh để tự tin làm bất cứ việc gì cho lý tưởng sống của mình.
Câu 3 (5,0 điểm)
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần nêu các ý cơ bản sau:
| Nội dung |
Điểm |
|
| Câu 3: Nghị luận văn học:Dựa vào hiểu biết của mình để phân tích đoạn thơ 8 câu làm nổi bật nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đặc sắc của Nguyễn Du |
5.0 |
|
| a.Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận. Có đủ ba phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được ý với nhiều đoạn, kết bài kết luận được vấn đề. |
0,50 |
|
| b. Hiểu đúng vấn đề: bức tranh thiên nhiên đồng điệu tâm trạng buồn khổ, cô đơn và tuyệt vọng của Thúy Kiều ở Lầu Ngưng Bích. |
0,25 |
|
| c. Triển khai vấn đề nghị luận thành luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ lý lẽ và dẫn chứng |
||
| 1. Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, đề tài bài thơ.Nêu vấn đề: tâm trạng buồn khổ, cô đơn và tuyệt vọng của Thúy Kiều ở Lầu Ngưng Bích được miêu tả qua cảnh vật. |
0,50 |
|
| + Giới thiệu vị trí đoạn trích trong cốt truyện + Phân tích đoạn thơ -Trước lầu Ngưng Bích, Thúy Kiều thấy lòng trống trải vô cùng hướng về cảnh vật bằng cái nhìn lặng lẽ: “Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa…ghế ngồi”. - Cửa bể buổi chiều, một cánh buồm nhỏ bé giữa bát ngát rộng lớn, hoang vắng và xa lạ. Hình ảnh thơ ẩn dụ về cuộc sống lẻ loi, bơ vơ sau bao nhiêu tai họa của nàng Kiều. Con thuyền, cánh hoa trôi vô định, quá nhỏ bé cũng lênh đênh không biết đâu là bến bờ, như số phận mong manh cuộc đời nàng không biết ngày mai sẽ ra sao. -Những ngọn cỏ rầu rầu... nội cỏ “rầu rầu” tàn lụi và héo úa. Màu xanh của cây cỏ và màu xanh của bầu trời, chân mây, mặt đất... bị nhòe đi, pha lẫn vào nhau khắc vẽ cảnh vật nhuốm màu buồn chán và hoang vu, không một bóng người làm cho tăng thêm nỗi đau đơn và buồn tủi của Thúy Kiều. - Lắng nghe tiếng động của xung quanh, nhìn theo cơn gió cuốn, nhận ra bốn bề bát ngát, bốn bề sóng nước phá tan cảnh vật rộng lớn. Tiếng kêu “ầm ầm sóng vỗ” chân thực và sống động. Cuộc đời năng vừa xa gia đình chưa lâu mà sóng gió cuộc đời đã đổ ập lên cuộc sống của Kiều. -Tám câu lục bát chia thành 4 cặp, mỗi cặp đều bắt đầu bằng từ “buồn trông” từ xa tới gần, cao tới thấp... kết hợp với nhiều từ láy tượng thanh, tượng hình và rất gợi cảm diễn tả thành công tâm trạng buồn đau, khổ sở và cô đơn của Thúy Kiều. -Nguyễn Du đã dùng điệp từ, từ láy, hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đặc sắc. Bốn bức tranh cảnh vật Lầu Ngưng Bích được miêu tả qua cái nhìn của nhân vật. (Người buồn nhìn cảnh vật cùng buồn. Bị Tú Bà giam lỏng, sau khi bị lừa và xỉ nhục, bắt tiếp khách ở lầu xanh, Kiều đã mất tất cả. Một mình ngồi trông cảnh cửa biển lúc chiều tàn, nàng không tìm thấy hình ảnh nào gần gũi và dễ chịu. 8 câu cuối đoạn trích Kiều buồn tê tái …) |
0,25 2,50 |
|
| -Đánh giá chung -Miêu tả thành công cảnh vật để gợi tả tâm trạng Thúy Kiều, Nguyễn Du thấu hiểu, đồng cảm sâu sắc với tâm tư, số phận bi kịch của con người tài sắc. Nguyễn Du là nhà thơ nhân đạo và nghệ sĩ ngôn từ tài hoa… |
0,50 |
|
| d. Sáng tạo: có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện sâu sắc vấn đề |
0,25 |
|
| e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu |
0,25 |
B. NHẬN XÉT VỀ ĐỀ THI
1. Đề thi Ngữ văn dành cho tất cả thí sinh vào trường Trung học phổ thông Chuyên Vĩnh Phúc 2019-2020 vẫn theo cấu trúc đề ba câu hỏi của năm học 2018-2019. Đề vừa sức và trong chương trình, sự phân hóa trong ý (d)
Nêu ý nghĩa lựa chọn người kể chuyện. Câu 2 viết đoạn văn, viết về sự tự tin của con người trong cuộc sống với yêu cầu phụ là viết câu có thành phần cảm thán cũng không khó.
Dự đoán thí sinh học đều các môn tự nhiên và xã hội, đề thi này nhiều em đạt điểm 6-7.
 Thí sinh Hải Phòng phấn khởi vì đề thi Ngữ Văn vừa sức, có em khoe trúng tủ |
Với học sinh dự định thi vào chuyên các môn xã hội thì đề bài có phần không khó để đạt điểm khá giỏi.
So với đề Ngữ văn trường không chuyên vừa thi 5/6/2019, đề Ngữ văn dành cho tất cả các thí sinh vào Trung học phổ thông chuyên 2019 không khó hơn.
Khác nhau của 2 đề chỉ là có trắc nghiệm và không có trắc nghiệm như đề thi minh họa của Sở Giáo dục Vĩnh Phúc ngày 26/4/2019.
Kết thúc buổi thi, nhiều thí sinh và phụ huynh, kể cả giáo viên, khá bất ngờ về đề thi.
Năm 2018, đề thi Ngữ văn Trung học phổ thông không chuyên, phân tích Cảnh ngày xuân; năm 2019, Trung học phổ thông Chuyên lại hỏi về đoạn trích 8 câu Kiều ở Lầu Ngưng Bích trong Truyện Kiều của Nguyễn Du. Phần nhiều thí sinh đều vui vì đều làm được bài.
Câu 1 (2 điểm) đọc hiểu, tạo cơ hội cho thí sinh giỏi môn tự nhiên tránh bị điểm thấp, khó chiến thắng các bạn học đều các môn.
Câu hỏi dễ với trình độ học sinh khá giỏi nên hầu hết các thí sinh làm đúng cả 4 ý.
Câu 2, nghị luận xã hội, không có gì mới với hàng trăm bài mẫu đủ loại về sự tự tin của con người.
Câu 2 viết đoạn văn cũng không đưa ra giới hạn số câu, chữ nên làm khó cho thi sinh nếu không biết phân chia thời gian hợp lý, dễ sa đà viết dài lê thê.
Đề tài khá cũ và quá rộng “sự tự tin trong cuộc sống” nên thí sinh tha hồ viết theo ý hiểu của mình.
Đoạn văn của đề năm 2019, chỉ còn 1 yêu cầu phụ viết câu có thành phần cảm thán và gạch chân.
Đề Ngữ văn vào 10 dành cho tất cả thí sinh Trung học phổ thông Chuyên Vĩnh Phúc 2019, nhìn chung an toàn, truyền thống, vừa sức sẽ đáp ứng tốt nhiệm vụ tuyển sinh nhưng mâu thuẫn với chủ trương đổi mới cách học và cách dạy.
Văn mẫu và học thuộc sẽ còn nhiều cơ hội với những đề Ngữ văn thế này.