''Ở Mỹ, họ không muốn chúng tôi học!''

Đừng lừa dối ai đã tin bạn, và đừng tin những kẻ đã dối trá với bạn!. (Ảnh: Tác giả cung cấp)

"Đánh thuế người giàu là vì lợi ích của đất nước chúng ta” [1]

Nhân một số người danh tiếng của Mỹ đang nói đến đạo đức “tư bản chủ nghĩa” [2], cộng thêm nhóm kêu gọi vì nước Mỹ, hãy đánh thuế thêm trên người giàu ở Mỹ, thay mặt nhân dân Mỹ và những kẻ nghèo hèn ở mỗi góc của nước Mỹ, xin chân thành cảm tạ tấm lòng tử tế của những con người biết nghĩ về nước Mỹ.  

Nhưng xin thưa, hãy tự hỏi thật lòng rằng: “Ai đang cai trị nước Mỹ [3] và nhân dân Mỹ vậy?” “Nước Mỹ có của nhân dân Mỹ không?”…

Thực tiễn từ khi lập nước đến nay, dẫu Abraham Lincoln có viết và sau đó được khắc vào đá, rằng “Đất nước sẽ còn tồn tại vĩnh viễn khi nó là của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân” [4]…nhưng đó lại phải là “loại nhân dân nào?”

Khi tôi sang Mỹ học vào tháng 5/2014, ai có thể nghĩ rằng, trên mảnh đất tên Chúa, Corpus Christi, Texas đó, những người cựu binh Mỹ lại có thể chia xẻ sự thật sau chiến tranh Việt nam hơn 40 năm rằng ''Ở Mỹ, họ không muốn chúng tôi học!''. 

Nếu có ai đến thăm thư viện nhỏ A&M Corpus Christi đó, tầng 2, sẽ nhìn được một tấm bản dài danh sách những người lính chết trận từ 17-25 tuổi ở Corpus và những vùng phụ cận. Cũng hơn 400 người, và có 3 người thuộc diện mất tích.  

Nhưng những kẻ còn thân xác mà quay về cũng không được học, và cũng không đủ tài chính trợ cấp để học, chưa nói đến sự thật khác nữa là dân Hispanic đã từng bị cấm học bằng tiếng Tây Ban Nha trong suốt nhiều năm, bởi chính sách “chỉ có tiếng Anh Mỹ” (từ cấp 2 trở lên) [5].   

Những chính sách như vậy, dù thời nay, chính phủ Obama lên có thực hiện chương trình hỗ trợ “Đại học dành cho những người dân thiểu số lần đầu đi học” [6].

Nhưng tương tự như lời nguyền, “Họ không muốn chúng tôi học”, việc học và không đủ những hỗ trợ cần thiết cho người dân, đặc biệt là dân vùng khó khăn và da màu, chỉ làm họ đi đến cổng trường đại học được 2 năm rồi rớt “bịch” một cái, bỏ học và tiếp tục mang nợ [7]. 

Đây là chúng ta đang nói về những người đã có đóng góp với nước Mỹ, những khu vực cần sự giúp đỡ của bang và liên bang Mỹ, và Texas là nơi trùm của các trùm về tiền bạc, tài chính, công nghệ và dầu lửa.  

Hôm qua, tôi mới phát hiện ra có tận những 4 tổng thống đã và đang xuất phát từ Texas, mà Eisenhower mới được biết cũng là dân Texas.  

Nhưng điều để nói lên đằng sau ai đang cai trị nước Mỹ, vào năm 1961, ông này đã cảnh báo về cấu trúc: MICC – Military – Industry – Congressional Complex (Hợp tác Phức hợp giữa Quân Sự - Công nghiệp – Quốc hội) [8].  

Nếu cấu trúc quyền lực của những kẻ trùm nó đã là như vậy, thử hỏi nước Mỹ thuộc về ai?

Sự dối trá với người dân, với giáo dục và thế giới đến khi nào? 

Khi nhìn đến mô hình MICC trên đây, tôi hiểu, tại sao Quốc hội Mỹ đã câm như thóc trước những điều trần vô trách nhiệm của những kẻ từ thế giới công nghệ như Mark – Facebook; của những nhà tư bản tài chính đẩy nước Mỹ và cả thế giới vào khủng hoảng suốt hơn 20 năm. Liên tục, và nhất định coi đấy là “lỗi tại thằng khác”.

Biến tài sản và cả thế giới thành trò chơi “trên” dữ liệu cá nhân và dữ liệu lớn, để khai thác và tìm kiếm cho chính lợi ích của mình, bất chấp thế giới và nhân dân, con người sẽ ra sao.

Để nói đến sự thật khác của MICC, là nó được nhân rộng trên toàn thế giới kể từ 1970 đến nay, và thực tế của cấu trúc quyền lực quốc gia và quyền lực đứng sau tất cả các tổ chức quốc tế và dân sự toàn cầu, đó là quyền lực của quân đội và an ninh đứng giật dây!

Khi hiểu rõ điều này, chúng ta sẽ hiểu rõ được câu chuyện, tại sao, vào tháng 9 năm 2015, những mục tiêu về xóa đói nghèo dưới mọi hình thức và giáo dục chất lượng dành cho tất cả [9], những mục tiêu không thể đạt được từ nay đến 2030, nhưng đã được dùng làm “mồi” câu cho cả thế giới lao vào “kết nối toàn cầu”.

Trong khi thế giới đang chưa có bất kỳ luật pháp nào quy định về quản trị dữ liệu nhân loại, quản trị và thực thi quyền con người trên internet và các hệ thống dịch vụ dựa trên mạng internet. 

Tại sao lại như vậy? 

Bởi có những thế lực quân sự - an ninh một số quốc gia lớn mong muốn quản trị toàn thế giới dựa trên học thuyết về Toàn Cầu Mạng – Universal internet-based services! 

Điều mà họ cần là có lý do để thuyết phục tất cả tin vào điều đó: họ dùng đói nghèo và giáo dục như những lý do thiết thực nhất cho tất cả các nước, tất cả các cá nhân đều tham gia vào.

Ấy, nhưng đó chỉ là bánh vẽ, bởi những điều sự thật của hơn 100 năm qua, là đói nghèo có giảm, nhưng không đáng kể [10].

Giáo dục có tăng số lượng, nhưng không có gì để nói đến chất lượng cả [11], nếu chưa nói đến, chúng ta đang quay lại thời kỳ của học thuyết John Dewey 100 năm trước đây về giáo dục con người như một con người, chứ không phải là loại nửa người nửa ngợm! [12]

Hãy quay lại Mỹ, nếu những nhà tỷ phú giàu có của Mỹ tin rằng hãy làm vì nước Mỹ! Xin họ hãy nói rõ, họ vì nước Mỹ của ai?

Của 1%, 20% trên Top thu nhập hay vì 85% dân nghèo và trung lưu, trong đó 100 triệu dân Mỹ đói nghèo trong hơn 20 năm qua là hệ quả của những ai đã và đang làm giàu trên xương máu của nhân dân? 

Khi họ ủng hộ tiền và tiếng nói cho ứng viên đảng nào đó, họ thực sự đại diện cho lợi ích giáo dục của nhân dân, hay đó chỉ là chiêu để “lấy lá phiếu bầu” của cử tri, rồi sau khi xong chương trình, tất cả lại như “một show” diễn [13] mà tổng thống cũng chỉ như một con rối được lên chương trình và giật dây? 

Nếu họ nghĩ đến giáo dục thật sự vì con người Mỹ, tại sao họ không tư duy về cách nào giúp ngay giáo viên Mỹ, những trẻ em và gia đình nghèo ở Mỹ, những cơ sở trường lớp Mỹ, hãy làm trực tiếp tại những bang và địa phương thuộc danh sách nghèo đói nhất ở Mỹ, và chả cần phải ủng hộ cho đảng nào hay ai cả, bởi họ đã có tiền thật sự, thì họ làm điều tốt quá đơn giản.  

Nhưng tại sao, những người giàu có và có vị thế của Mỹ lại luôn bỏ tiền đóng góp cho những cá nhân và tổ chức chính trị, hay ít ra là những tô chức think-tank có uy tín, chứ họ không trực tiếp làm điều gì với từng trường, từng khu vực? Bởi đó là lợi ích đa phương như mô hình MICC nói trên. 

Điều tôi học được, rất đau lòng, nhưng từ chính trường học mới mang tên Veteran Memorial High School ở Corpus.  

Một trường học đầu tiên được xây dựng kể từ những năm 1960, do dân Corpus vay tiền chính phủ để xây, 30 triệu đầu tư và để cho vài nhà thầu thuộc “cánh” nào đó của bang đứng ra xây dựng!

Trường mới đẹp, có nhiều ý nghĩa, tiền của dân đứng ra vay và phải trả trong tương lai, nhưng lại thiếu giáo viên! Hơn thế, tỷ lệ dân số đi học cấp 3 ở Corpus với khoảng 8 trường trung học khác ở trên cùng địa bàn, nó dẫn đến, trường thì to, học sinh thì ít, và giáo viên thì thiếu, dẫu cho 30 triệu đô đã được đổ vào!

Trong khi đó, trường con tôi – Ray, thì lại quá tải học sinh và cũng thiếu giáo viên.

Tình trạng giáo viên thiếu dẫn đến việc phải “chia” số giáo viên theo mô hình: một năm học với giáo viên thường hoặc kém, một năm học với giáo viên thường hay khá…

Cứ như vậy, thì có đến 100 năm hay 100 dự án với hàng tỷ đô đổ vào dân Hispanic đấy, cũng còn rất lâu học sinh mới có chất lượng thực sự được! 

Đấy là một góc nhỏ của sự thật, khi những gì đằng sau sự thật và những tuyên bố được nói ra!

Những gì ở Corpus và Boston hơn 5 năm qua, nhất là Boston trong 4 tháng vừa qua (12/2018-4/2019) khi tôi đến đó làm thiện nguyện ở St. Francis House, nhà dành cho những kẻ ‘đường cùng” (dead-end), rằng khi họ nói với bạn về điều gì tốt đẹp, hãy tự hỏi lại, ai đang nói và đằng sau đó là lợi ích của ai?

Với những ai đó của nước Mỹ, để giải quyết những bế tắc mà Mỹ đã gây ra cho chính họ và thế giới, nếu họ không thể tự thành thật với những “bế tắc” vì sự dối trá của họ với dân Mỹ và người dân trên thế giới, chúng ta luôn cần nhớ đến câu hài hước của người Việt:

“Tiên sư thằng nào…”

Khi dối trá là hệ thống, đạo đức không còn, nhân tính thì mất [14], liệu làm sao tin được nước Mỹ mang lại “giáo dục toàn cầu” (universal education) cho tất cả?  

Hoặc có lẽ nên hỏi cụ thể, với giá nào?

Với giá bao nhiêu phụ nữ và trẻ em được làm thử nghiệm “hacking” trí tuệ [14] để gây dựng nên mô hình “giáo dục toàn cầu” trong hơn 30 năm tích lũy tri thức thế giới, hay của 30 năm kinh nghiệm và kỹ năng lao động của một con người mà chỉ cần copy và paste chưa đầy 1 đêm? [14] 

Với những ai đang tuyên bố vì nước Mỹ, liệu con người, nhân dân, có còn tồn tại đúng nghĩa nữa hay không?

Tài liệu tham khảo:

(*) Truyện cười Trạng Quỳnh, hàm ý thằng nào cũng biết là dối trá, nhưng vẫn phải cùng chịu đựng chung nhau sự dối trá đó, bởi sợ mất mặt hoặc sợ mất uy tín

[1] https://vietnamfinance.vn/my-19-ty-phu-muon-duoc-danh-thue-nhieu-hon-vi-loi-ich-cua-dat-nuoc-20180504224225350.htm

[2] https://hls.harvard.edu/event/cong-joe-kennedy-iii-building-a-moral-capitalism/

[3] https://en.wikipedia.org/wiki/Who_Rules_America%3F

[4] https://www.brainyquote.com/quotes/abraham_lincoln_101395

[5]  https://www.history.com/news/the-brutal-history-of-anti-latino-discrimination-in-america;https://en.wikipedia.org/wiki/Spanish_language_in_the_United_States

[6] https://www2.ed.gov/ope/trio/

[7] https://studentloanhero.com/featured/study-student-loans-weigh-heaviest-black-hispanic/;https://talkpoverty.org/2016/05/02/why-student-loan-debt-harms-low-income-students-the-most/

[8]  https://en.wikipedia.org/wiki/Military%E2%80%93industrial_complex

[9] https://www.un.org/sustainabledevelopment/poverty/;https://www.un.org/sustainabledevelopment/education/;https://undocs.org/A/73/396(UN-extreme poverty and human rights reports); http://sdg.iisd.org/news/unicef-report-urges-investment-in-early-childhood-development/;https://www.reuters.com/article/us-un-peacekeepers-usa/u-n-members-owe-2-billion-in-debt-to-peacekeeping-u-s-owes-a-third-idUSKCN1PB2OD;https://worldinvestmentforum.unctad.org/financing-for-the-sdgs/

[10] Global Inequality, A new approach in the age of globalization, Branko Milannovic; https://www.theguardian.com/business/2018/sep/19/world-bank-reports-slower-progress-on-extreme-poverty;https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2018/09/19/decline-of-global-extreme-poverty-continues-but-has-slowed-world-bank

[11] https://www.globalpartnership.org/content/results-report-2018;https://www.worldbank.org/en/news/immersive-story/2019/01/22/pass-or-fail-how-can-the-world-do-its-homework;https://www.worldbank.org/en/news/immersive-story/2019/01/22/pass-or-fail-how-can-the-world-do-its-homework;

[12] Anti-Intellectualism in American Life, Richard Hofstadter 

[13] The School We deserve: Reflections on Educational Crisis of our Time, Diana Ravitch

[14] http://newasiagloballearning.com/tin-tuc/quyen-duoc-song.htmlhttp://newasiagloballearning.com/tin-tuc/quyen-con-nguoi-trong-the-gioi-internet-va-nen-kinh-te-chia-xe.html;  Thank you for being late, Thomas Friedman;