Bộ Y tế đã phê duyệt Đề án triển khai ứng dụng công nghệ thông tin nhằm kiểm soát, quản lý đơn thuốc điện tử.
Đề án hướng tới mục tiêu ứng dụng công nghệ thông tin để kiểm soát kê đơn thuốc điện tử đảm bảo việc sử dụng thuốc an toàn, hợp lý, hiệu quả và từng bước quản lý việc kê đơn và bán thuốc theo đơn; giúp cơ quan quản lý, cơ sở khám chữa bệnh quản trị tốt hơn việc kê đơn của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh đồng thời góp phần hiện đại hóa ngành y tế, tiến tới hội nhập quốc tế.
 |
| Nhà thuốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh. |
Đánh giá về thực trạng hoạt động kê đơn thuốc trong và ngoài nước, Bộ Y tế cho biết, tại Việt Nam, các cơ sở khám chữa bệnh và người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh đang kê đơn thuốc bằng cách sử dụng phần mềm máy tính của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc kê đơn thuốc trực tiếp bằng tay trên giấy (đơn thuốc hoặc sổ y bạ).
Tại các bệnh viện, 100% bác sĩ đã kê đơn thuốc bằng máy tính trên phần mềm quản trị bệnh viện. Đơn thuốc được gửi tới các khoa, phòng, nhà thuốc bệnh viện và gửi tới Bảo hiểm xã hội thực hiện việc thanh quyết toán.
Việc kê đơn thuốc trên máy tính được áp dụng cho cả người bệnh nội trú và ngoại trú.
Tuy nhiên, đơn thuốc của mỗi bệnh viện có một định dạng chuẩn dữ liệu khác nhau và không đồng nhất khối dữ liệu, khó liên thông ra ngoài cơ sở khám chữa bệnh.
Các đơn thuốc không có mã định danh chứng thực của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh và mã định danh của cơ sở khám chữa bệnh nên bác sĩ vẫn phải in đơn từ máy tính và ký trực tiếp cho bệnh nhân.
Bộ Y tế cũng cho biết, theo quy định của việc thực hiện Bệnh án điện tử, người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phải thuê bao chữ ký điện tử của nhà cung cấp, tuy nhiên các chữ ký điện tử dưới định dạng này không truy xuất được thông tin về người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh hay cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Ví dụ như, số chứng chỉ hành nghề, phạm vi hoạt động chuyên môn hay thời gian làm việc, địa điểm đăng ký làm việc…
Trong khi đó, phần lớn cơ sở khám chữa bệnh tư nhân (phòng khám đa khoa, chuyên khoa) vẫn áp dụng việc kê đơn thuốc bằng cách viết trực tiếp vào sổ y bạ và khó để kiểm soát đơn thuốc mà bệnh nhân của bác sĩ nào kê tại đâu cũng như bác sĩ có đủ thẩm quyền kê đơn thuốc không?
 |
| Cục Dược đã có nhiều nỗ lực đảm bảo kiểm soát tốt chất lượng thuốc chữa bệnh. |
Phần mềm Dược Quốc gia hiện đang triển khai nhằm quản trị các hoạt động xuất, nhập, tồn của thuốc, tuy nhiên chưa kiểm soát toàn diện việc bán thuốc theo đơn, cụ thể chưa kiểm soát được việc tái mua với đơn thuốc đã mua hoặc đã hết hạn.
Việc quản trị đơn thuốc điện tử kèm mã định danh điện tử của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh và cơ sở hành nghề khám bệnh, chữa bệnh và cơ sở hành nghề khám bệnh, chữa bệnh là điều cần thiết.
Tuy nhiên, đây là việc làm mới nên cũng cần có quy định điều kiện thực hiện và chế tài áp dụng kèm theo để đảm bảo việc áp dụng được đồng loạt thống nhất nhằm mang lại hiệu quả cao.
Bộ Y tế cũng nêu kinh nghiệm tham khảo từ các nước, qua tìm hiểu thực tế việc quản trị đơn thuốc và người hành nghề, cơ sở khám chữa bệnh ở một số nước như: Mỹ, Châu Âu, Singapore... Chính phủ quản lý người hành nghề và cơ sở khám chữa bệnh thông qua mã định danh điện tử.
Cơ quan quản lý chính phủ (Bộ y tế) cung cấp mã số cho người và cơ sở hành nghề để tạo thông tin cơ bản nhằm khởi tạo mã định danh điện tử. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý cũng ban hành các chuẩn định dạng cho mã định danh điện tử, cho mẫu thông tin đơn thuốc cũng như các cổng kết nối liên thông để gửi nhận đơn thuốc, mã định danh từ tất cả các phần mềm khác nhau gửi về.
Trên cơ sở đó, các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ công nghệ thông tin làm căn cứ để xây dựng phần mềm đảm bảo đạt chuẩn đó đồng thời đáp ứng liên thông.
Phần mềm kho đơn thuốc của cơ quan quản lý Nhà nước sẽ lưu các đơn thuốc do cơ sở khám, chữa bệnh gửi lên để quản trị cũng như truy xuất khi cần.
Việc cơ quan quản lý ban hành các chuẩn về phần mềm ứng dụng cho người hành nghề và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đồng thời quản lý khối dữ liệu gốc (kho đơn thuốc) đảm bảo tính minh bạch và công tác quản lý, không liên quan tới việc cung ứng các phần mềm.
Chính phủ không thực hiện phần kinh doanh phần mềm kê đơn hay cung cấp mã định danh điện tử. Chính phủ chỉ quy định các chuẩn và các định dạng và cổng liên thông. Các doanh nghiệp tự khởi tạo phần mềm và chủ động trong việc kinh doanh của mình miễn sao đạt các chuẩn ban hành.
Từ thực tế nêu trên và trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm việc quản trị đơn thuốc và hành nghề, cơ sở khám chữa bệnh ở một số nước, Cục Quản lý khám chữa bệnh đã đề xuất Đề án “Triển khai ứng dụng công nghệ thông tin nhằm kiểm soát, quản lý kê đơn thuốc điện tử” (gọi tắt là Hệ thống đơn thuốc điện tử).
Cùng với việc đưa ra các nội dung công việc cùng các giải pháp về chuyên môn, công nghệ thông tin và tài chính, Đề án cũng nêu rõ, để thực hiện Hệ thống đơn thuốc điện tử trên phạm vi toàn quốc cần một lộ trình dự kiến trong thời gian 1 năm.
Giai đoạn thử nghiệm (3 tháng) áp dụng tại một số địa phương sau đó sẽ được triển khai áp dụng đồng thời ở các cơ sở khám chữa bệnh, chữa bệnh nhà nước và tư nhân trên phạm vi toàn quốc.
Bộ Y tế nhấn mạnh: “Cùng với xu thế phát triển của thời đại 4.0, để đáp ứng kịp thời nhu cầu đổi mới trong quản lý và hội nhập quốc tế, việc đưa ứng dụng Hệ thống đơn thuốc điện tử vào thực tế cuộc sống là điều cần thiết cấp bách. Việc triển khai đề án này sẽ đóng góp phần không nhỏ vào công tác sử dụng thuốc hợp lý, an toàn nhằm chăm sóc sức khỏe người dân”.