Dự thảo Quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo có những nội dung đáng chú ý.
2 nhóm ưu tiên cộng điểm
* Nhóm ưu tiên 1:
Thứ nhất, công dân Việt Nam là người dân tộc thiểu số có hộ khẩu thường trú (trong thời gian học trung học phổ thông hoặc trung cấp) trên 18 tháng tại Khu vực 1;
Thứ 2, công nhân trực tiếp sản xuất đã làm việc liên tục 5 năm trở lên, trong đó có ít nhất 2 năm là chiến sĩ thi đua được cấp tỉnh trở lên công nhận và cấp bằng khen;
Quân nhân; sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ trong Công an nhân dân đã xuất ngũ, được công nhận hoàn thành nghĩa vụ phục vụ tại ngũ theo quy định.
 |
| Thêm nhiều đối tượng thí sinh được ưu tiên cộng điểm trong kì tuyển sinh đại học năm 2020. (Ảnh minh hoạ: tbck.vn) |
Thứ 3, thương binh, bệnh binh, người có “Giấy chứng nhận người được hưởng chính sách như thương binh”;
Quân nhân; sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ trong Công an nhân dân tại ngũ được cử đi học có thời gian phục vụ từ 12 tháng trở lên tại Khu vực 1;
Quân nhân; sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ trong Công an nhân dân tại ngũ được cử đi học có thời gian phục vụ từ 18 tháng trở lên;
Quân nhân; sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ trong Công an nhân dân đã xuất ngũ, được công nhận hoàn thành nghĩa vụ phục vụ tại ngũ theo quy định;
Thứ tư, con liệt sĩ; Con thương binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; Con bệnh binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
Con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học có tỷ lệ suy giảm khả năng lao động 81% trở lên;
Con của người được cấp “Giấy chứng nhận người hưởng chính sách như thương binh” mà người được cấp “Giấy chứng nhận người hưởng chính sách như thương binh“ bị suy giảm khả năng lao động 81% trở lên;
Con của Anh hùng lực lượng vũ trang, con của Anh hùng lao động;
Con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị dị dạng, dị tật do hậu quả của chất độc hóa học đang hưởng trợ cấp hằng tháng;
Con của người có công với cách mạng quy định tại điểm a, b, d khoản 1 Điều 2 Pháp lệnh số 26/2005/PL-UBTVQH11 ngày 29 tháng 6 năm 2005 được sửa đổi, bổ sung theo Pháp lệnh số 04/2012/UBTVQH13 ngày 16 tháng 7 năm 2012 về việc ưu đãi người có công với cách mạng.
* Nhóm ưu tiên 2:
Thứ 5, thanh niên xung phong tập trung được cử đi học;
Quân nhân; sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ trong Công an nhân dân tại ngũ được cử đi học có thời gian phục vụ dưới 12 tháng ở Khu vực 1 và dưới 18 tháng không ở Khu vực 1;
Chỉ huy trưởng, Chỉ huy phó ban chỉ huy quân sự xã, phường, thị trấn;
Thôn đội trưởng, Trung đội trưởng Dân quân tự vệ nòng cốt, Dân quân tự vệ đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ nòng cốt từ 12 tháng trở lên, dự thi vào ngành Quân sự cơ sở.
 Quy định mới và những bất cập trong Dự thảo Quy chế tuyển sinh 2020 |
Thứ 6, công dân Việt Nam là người dân tộc thiểu số có hộ khẩu thường trú ở ngoài khu vực đã quy định thuộc đối tượng 01;
Con thương binh, con bệnh binh, con của người được hưởng chính sách như thương binh bị suy giảm khả năng lao động dưới 81%;
Con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ suy giảm khả năng lao động dưới 81%;
Con của người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù, đày;
Con của người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế có giấy chứng nhận được hưởng chế độ ưu tiên theo quy định tại Nghị định số 31/2013/NĐ-CP ngày 09 tháng 4 năm 2013 của Chính phủ quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng;
Con của người có công giúp đỡ cách mạng;
Thứ 7, người khuyết tật nặng có giấy xác nhận khuyết tật của cơ quan có thẩm quyền cấp theo quy định tại Thông tư liên tịch số 37/2012/TTLT-BLĐTBXH-BYT-BTC-BGDĐT ngày 28 tháng 12 năm 2012 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế, Bộ Tài chính và Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về việc xác định mức độ khuyết tật do Hội đồng xác định mức độ khuyết tật thực hiện;
Người lao động ưu tú thuộc tất cả các thành phần kinh tế được từ cấp tỉnh, Bộ trở lên công nhận danh hiệu thợ giỏi, nghệ nhân, được cấp bằng hoặc huy hiệu Lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hoặc Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh;
Giáo viên đã giảng dạy đủ 3 năm trở lên thi vào các ngành sư phạm;
Y tá, dược tá, hộ lý, kỹ thuật viên, y sĩ, dược sĩ trung cấp đã công tác đủ 3 năm trở lên thi vào các ngành y, dược.
Ưu điểm và một số bất cập của Dự thảo
Dự thảo cộng điểm ưu tiên cho thí sinh xét tuyển, thi tuyển vào đại học có nhiều nội dung thể hiện đạo lí “Uống nước nhớ nguồn” và mang tính nhân văn.
 Bốn điểm mới trong tuyển sinh của Đại học Kinh tế Đà Nẵng |
Đó là, cộng điểm ưu tiên cho thí sinh là con thương binh, liệt sĩ, người có công với cách mạng; thí sinh là người dân tộc thiểu số, người khuyết tật.
Nhưng, Dự thảo còn một số bất cập là ưu tiên cho quá nhiều đối tượng dẫn đến không công bằng với các thí sinh khác.
Chúng tôi có một vài ý kiến như sau:
Thứ nhất, nên ưu tiên cho thí sinh là người dân tộc thiểu số sống ở Khu vực 1 – khu vực đặc biệt khó khăn (bỏ ý trên 18 tháng).
Thứ hai, nên bỏ ưu tiên nội dung “Công nhân trực tiếp sản xuất đã làm việc liên tục 5 năm trở lên, trong đó có ít nhất 2 năm là chiến sĩ thi đua được cấp tỉnh trở lên công nhận và cấp bằng khen”, vì đây là trách nhiệm, nghĩa vụ, bổn phận của người lao động.
Thứ ba, nên bỏ ưu tiên nội dung “Thanh niên xung phong tập trung được cử đi học” vì quy định này có thể gây tranh cãi vì thiếu thuyết phục.
Thứ tư, cần nghiên cứu thêm ưu tiên những trường hợp “Chỉ huy trưởng, Chỉ huy phó ban chỉ huy quân sự xã, phường, thị trấn;
Thôn đội trưởng, Trung đội trưởng Dân quân tự vệ nòng cốt, Dân quân tự vệ đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ nòng cốt từ 12 tháng trở lên, dự thi vào ngành Quân sự cơ sở”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi từ một Phường đội phó, phường An Đôn, Thị xã Quảng Trị (tỉnh Quảng Trị) thì một số đối tượng này được miễn tham gia nghĩa vụ quân sự, tức là cũng đã được ưu tiên trước đó.
Thứ năm, nên bỏ ưu tiên những trường hợp “Người lao động ưu tú thuộc tất cả các thành phần kinh tế được từ cấp tỉnh, Bộ trở lên công nhận danh hiệu thợ giỏi, nghệ nhân, được cấp bằng hoặc huy hiệu Lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hoặc Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh;
Giáo viên đã giảng dạy đủ 3 năm trở lên thi vào các ngành sư phạm;
Y tá, dược tá, hộ lý, kỹ thuật viên, y sĩ, dược sĩ trung cấp đã công tác đủ 3 năm trở lên thi vào các ngành y, dược.”
Những nội dung này thiếu thuyết phục về mặt thực tiễn mà bất cứ ai cũng có thể nhận ra. Việc các đối tượng này dự thi là nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, thì sao phải ưu tiên cộng điểm?
Có những thí sinh chỉ cần thêm 0,25 điểm là đã thay đổi “số phận”. Cho nên, theo chúng tôi, nếu ưu tiên cộng điểm cho những đối tượng này là thiếu khả thi.
Tài liệu tham khảo:
//moet.gov.vn/van-ban/vbdt/Pages/chi-tiet-van-ban.aspx?ItemID=1453