Thời gian vừa qua, một số cơ quan thông tấn đã đăng tải thông tin về việc MSB mua 500 tỷ đồng trái phiếu của Công ty Cổ phần Dịch vụ Hỗ trợ và Phát triển đầu tư - IOC.
Liên quan đến sự việc này, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Hàng Hải Việt Nam (MSB) khẳng định, việc mua bán trái phiếu giữa IOC và MSB cũng như việc giải quyết tranh chấp của các bên tại cơ quan tòa án đã được thực hiện theo đúng trình tự và quy định của pháp luật.
Cụ thể: Ngày 01/9/2011, MSB ký Hợp đồng mua 500 trái phiếu với tổng trị giá là 500.000.000.000 đồng (Năm trăm tỷ đồng) do Công ty IOC phát hành.
Đến hạn thanh toán, Công ty IOC không trả được nợ nên MSB đã khởi kiện Công ty IOC ra Tòa án có thẩm quyền theo quy định.
Vụ án được giải quyết bằng Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 08/2016/QĐST-KDTM ngày 28/9/2016 của Tòa án Thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam.
Theo đó, Công ty IOC phải thanh toán nợ cho MSB số tiền 687.885.000.000 đồng (Sáu trăm tám mươi bảy tỷ, tám trăm tám mươi lăm triệu đồng) và lãi phát sinh kể từ thời điểm thi hành án.
Do Công ty IOC không thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo Quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật nên MSB đã làm đơn yêu cầu thi hành án và được Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam thụ lý giải quyết theo Quyết định thi hành án số 19/QĐ-CCTHA ngày 07/10/2016.
Kết quả xác minh của Cơ quan thi hành án cho thấy toàn bộ khu du lịch Sunrise Hội An Beach Resort của Công ty IOC không được sử dụng để bảo đảm cho bất kỳ nghĩa vụ nào cũng như không có tranh chấp với bất kỳ tổ chức, cá nhân nào nên đủ điều kiện để xử lý thi hành án.
Vì vậy, ngày 30/01/2018, Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Hội An đã ra Quyết định số 04/QĐ-CCTHADS về việc cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản của Công ty IOC liên quan đến khu du lịch này để thi hành án.
Ngày 02/8/2018, Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam đã ra Quyết định số 18/QĐ/CTHADS về việc rút hồ sơ thi hành án từ Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Hội An để giải quyết theo quy định.
Sau khi rút hồ sơ và kế thừa kết quả thi hành án, Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam tiến hành các biện pháp xác minh chi tiết về tài sản kê biên và phối hợp tổ chức họp với Ban Chỉ đạo Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam để có phương án kê biên, cưỡng chế tài sản.
Ngày 12/12/2018, Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam đã tổ chức kê biên đối với toàn bộ tài sản của Công ty IOC tại Khu du lịch Sunrise Hội An Beach Resort theo Quyết định cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản của Công ty IOC số 04/QĐ-CCTHADS ngày 30/01/2018 của Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Hội An.
Sau khi kê biên, toàn bộ tài sản được Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam giao cho Công ty IOC tiếp tục quản lý, sử dụng.
 |
Ngày 27/9/2019, Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam ra Thông báo số 793/TB/THADS công bố kết quả thẩm định giá lại tài sản kê biên của Công ty IOC là 872.063.811.000 đồng để làm cơ sở xác định giá khởi điểm bán đấu giá.
Ngày 28/02/2020, Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam đã phát hành Thông báo về việc bán đấu giá tài sản kê biên của Công ty IOC số 186/TB-CTHADS để bán đấu giá tài sản thu hồi khoản nợ cho MSB.
Trong quá trình tổ chức Thi hành án, Công ty IOC nhiều lần có Đơn đề nghị Toà án nhân dân Tối cao, Viện kiểm sát nhân dân Tối cao xem xét lại Quyết định số 08 của Toà án nhân dân Thành phố Hội An theo thủ tục giám đốc thẩm và quá trình tổ chức thi hành án của Cục Thi hành án Quảng Nam nhưng đều nhận được văn bản trả lời là không có căn cứ (Thông báo số 346/TB-TA ngày 26/9/2019 của Toà án nhân dân Tối cao thông bào cho IOC: Không có căn cứ kháng nghị Giám đốc thẩm; Công văn số 6209/VKSTC-V11 ngày 27/12/2019 của VKSND Tối cao trả lời: Không có cơ sở kết luận quá trình tổ chức thi hành án của Cục Thi hành án Quảng Nam có vi phạm như nội dung Đơn khiếu nại của Công ty IOC).
Ngày 2/3/2020, Toà án nhân dân tỉnh Quảng Nam ra Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2020/QĐ-BPKCTT buộc Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam tạm hoãn việc bán đấu giá tài sản bị kê biên thi hành án liên quan đến 12 căn Villas.
Quyết định này đang bị MSB, Cơ quan thi hành án và các cơ quan chức năng khác đề nghị, xem xét về tính hợp pháp của văn bản do có hậu quả gây thiệt hại cho đương sự cũng như thiệt hại Nhà nước theo quy định của pháp luật.
Ngày 04/3/2020, Tổng Cục Thi hành án dân sự ra văn bản số 663/TCTHADS-NV1 về việc hướng dẫn thi hành án của Công ty IOC.
Trong văn bản nêu rõ: Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam không có cơ sở hoãn thi hành án và cần tiếp tục tổ chức thi hành án theo quy định.
Một số điểm MSB làm rõ về việc mua trái phiếu do Công ty IOC phát hành
Công ty IOC có đầy đủ điều kiện để phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật
Công ty IOC có đầy đủ điều kiện để phát hành trái phiếu điều kiện nêu tại Điều 17 Nghị định số 52/2006/NĐ-CP ngày 19/5/2006 của Chính phủ quy định về phát hành trái phiếu doanh nghiệp (có hiệu lực 1/7/2006), cụ thể:
- Về loại hình doanh nghiệp là Công ty cổ phần, được Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Nam cấp Giấy chứng nhận Đăng ký kinh doanh số 4000367968 lần đầu ngày 08/4/2002, đăng ký thay đổi lần thứ 6 ngày 17/7/2009 tại thời điểm phát hành trái phiếu theo khoản 1 Điều 1 Nghị định 52;
- Về thời gian hoạt động tối thiểu 1 năm khi tính đến thời điểm phát hành trái phiếu thì Công ty IOC đã hoạt động được hơn 7 năm.
- Có báo cáo tài chính của năm liền kề trước năm phát hành được kiểm toán, cụ thể là Báo cáo tài chính đã được kiểm toán cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2010 (năm liền kề trước năm phát hành trái phiếu) bởi Công ty hợp danh Kiểm toán Việt Nam (CPA VIETNAM)
- Kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh năm liền kề năm phát hành phải có lãi: theo Báo cáo tài chính đã được kiểm toán cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2010 thì Công ty IOC có lợi nhuận sau thuế là 9.743.027.263 đồng.
- Có phương án phát hành trái phiếu được tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thông qua, cụ thể là Biên bản họp Hội đồng quản trị số 18/BB-HĐQT ngày 12/8/2011 và Nghị quyết của Hội đồng quản trị Công ty IOC số 19/NQ-HĐQT ngày 12/8/2011, thể hiện Hội đồng quản trị IOC đã thông qua phương án phát hành trái phiếu riêng lẻ 2011.
Phương án phát hành trái phiếu đã được Công ty IOC công bố công khai.
Bản công bố thông tin được tư vấn bởi Công ty cổ phấn chứng khoán Đại Dương phát hành ngày 01/9/2011.
Về ý kiến cho rằng chữ ký của ông Huỳnh Trung Nam trên Biên bản số 18/BB-HĐQT ngày 12/8/2011 là giả (nếu có):
Khoản 1 Điều 113 Luật doanh nghiệp 2005 có quy định rõ trách nhiệm của chủ tọa và thư ký về tính trung thực và chính xác của các nội dung, chữ ký của các thành viên có trong Biên bản họp Hội đồng quản trị.
Biên bản số 18/BB-HĐQT được sử dụng công khai tại Công ty IOC, được cung cấp hoặc công bố công khai cho các đối tác, đơn vị tư vấn, cơ quan nhà nước có thẩm quyền từ năm 2011 đến nay.
Biên bản này cũng như các chứng cứ khác đều được cung cấp cho Tòa án nhân dân thành phố Hội An, đã được Tòa án xem xét, đánh giá theo Điều 96, Bộ luật tố tụng dân sự 2004[1] nên có đầy đủ giá trị pháp lý.
“Điều 96. Đánh giá chứng cứ
1. Việc đánh giá chứng cứ phải khách quan, toàn diện, đầy đủ và chính xác.
2. Toà án phải đánh giá từng chứng cứ, sự liên quan giữa các chứng cứ và khẳng định giá trị pháp lýcủa từng chứng cứ.”
Về thông tin Công ty IOC có vốn điều lệ 100 tỷ, phát hành trái phiếu 500 tỷ
Luật chứng khoán 2006 cũng như Nghị định số 52 đều không quy định tỷ lệ bắt buộc giữa vốn điều lệ và tổng mức trái phiếu phát hành.
Theo Luật Chứng khoán, để phát hành trái phiếu ra công chúng, tổ chức phát hành chỉ cần có vốn điều lệ từ 10 tỷ đồng trở lên.
Đối với việc phát hành trái phiếu riêng lẻ của IOC, Nghị định 52 không có quy định về mức vốn điều lệ tối thiểu phải đăng ký.
Về vấn đề IOC phát hành trái phiếu với lãi suất 15%/ năm, gấp 3 lần tỷ suất lợi nhuận sau thuế bình quân 3 năm liên tiếp là 5,3%/ năm
“Điều 88. Phát hành trái phiếu
1. Công ty cổ phần có quyền phát hành trái phiếu, trái phiếu chuyển đổi và các loại trái phiếu khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ công ty.
2. Công ty không được quyền phát hành trái phiếu trong các trường hợp sau đây, trừ trường hợp pháp luật về chứng khoán có quy định khác:
a) Không thanh toán đủ cả gốc và lãi của trái phiếu đã phát hành, không thanh toán hoặc thanh toán không đủ các khoản nợ đến hạn trong ba năm liên tiếp trước đó;
b) Tỷ suất lợi nhuận sau thuế bình quân của ba năm liên tiếp trước đó không cao hơn mức lãi suất dự kiến trả cho trái phiếu định phát hành.
Việc phát hành trái phiếu cho các chủ nợ là tổ chức tài chính được lựa chọn không bị hạn chế bởi các quy định tại điểm a và điểm b khoản này.
3. Trong trường hợp Điều lệ công ty không quy định khác thì Hội đồng quản trị có quyền quyết định loại trái phiếu, tổng giá trị trái phiếu và thời điểm phát hành, nhưng phải báo cáo Đại hội đồng cổ đông tại cuộc họp gần nhất.
Báo cáo phải kèm theo tài liệu và hồ sơ giải trình quyết định của Hội đồng quản trị về phát hành trái phiếu.”
Như vậy, theo Điều 88 Luật Doanh nghiệp 2005 thì việc Công ty IOC phát hành trái phiếu cho MSB – là tổ chức tài chính thì không áp dụng điều kiện về tỷ suất lợi nhuận sau thuế bình quân của ba năm liên tiếp.
Nghị định 52 – văn bản pháp luật chuyên ngành về phát hành trái phiếu thuộc hệ thống văn bản pháp luật về chứng khoán cũng không quy định về tỷ suất lợi nhuận này.
Lãi suất trái phiếu IOC được xây dựng theo Điều 9 Nghị định 52 và đã được tư vấn bởi Công ty cổ phấn chứng khoán Đại Dương theo đúng quy định của pháp luật.
Với các nội dung trình bày ở trên, một lần nữa MSB khẳng định:
- Công ty IOC phát hành trái phiếu thông qua tổ chức phát hành là Công ty chứng khoán nên về thủ tục và điều kiện phát hành trái phiếu Công ty chứng khoán cũng là đơn vị có trách nhiệm rà soát hồ sơ, thủ tục pháp lý trước khi các nhà đầu tư mua.
- Việc mua bán và giải quyết tranh chấp giữa IOC và MSB được thực hiện theo đúng trình tự và quy định của pháp luật.
MSB đã, đang và sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng để đảm bảo các nghĩa vụ và quyền lợi hợp pháp của MSB.
[1] Chấm dứt hiệu lực vào 1/7/2016.