Trong làn sóng phản ứng mạnh mẽ của dư luận về chương trình mới quá nặng, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Công văn 3977/BGDĐT-GDTH về tăng cường chỉ đạo thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
 Một tiết dạy dự giờ (Ảnh chỉ mang tính chất minh họa, nguồn: Báo Giáo dục và Thời đại). |
Trong khá nhiều giải pháp mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị các Sở Giáo dục thực hiện nhằm giảm áp lực học tập cho học sinh như chỉ đạo nhà trường xây dựng kế hoạch giáo dục thực hiện chương trình lớp 1 theo hướng phân bổ hợp lý về nội dung và thời lượng dạy học giữa các môn học/hoạt động giáo dục.
Không giao thêm bài tập về nhà cho học sinh, thời khóa biểu cần bảo đảm tỷ lệ hợp lý giữa các môn học/hoạt động giáo dục, phân bổ hợp lý về thời lượng, thời điểm trong ngày học và tuần học, phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi học sinh tiểu học, đặc biệt là học sinh lớp 1.
Tiếp tục thực hiện đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với yêu cầu phát triển phẩm chất, năng lực người học;
Tổ chức sinh hoạt chuyên môn; tăng cường trao đổi để cha mẹ học sinh nắm được yêu cầu đổi mới của chương trình.
Thế nhưng, chúng tôi đặc biệt chú ý đến giải pháp được Bộ Giáo dục đưa ra yêu cầu các Sở Giáo dục thực hiện là nhà trường phải tăng cường dự giờ, thăm lớp, hỗ trợ thường xuyên cho giáo viên trong quá trình triển khai thực hiện chương trình;
Dự giờ có giúp nâng cao chất lượng dạy và học?
Người ta hay tổ chức dự giờ thăm lớp để thông qua tiết dạy của thầy cô giáo và việc học của các em trong tiết học để đánh giá giáo viên cũng như đánh giá chất lượng học sinh của lớp.
Thế nhưng, người trong nghề như chúng tôi ai nấy đều thấy dùng tiết dự giờ để đánh giá chất lượng dạy và học sẽ không được chính xác.
Bởi, những tiết dự giờ hiện nay gần như là diễn, càng có phòng, sở về dự giờ thì càng phải “diễn sâu”.
Diễn sâu được hiểu đó là sự chuẩn bị cho tiết dạy vô cùng công phu và bài bản mà chúng tôi thường nói đùa đó là sự chuẩn bị chị tiết "tận chân răng".
Giáo viên dạy diễn đương nhiên học sinh sẽ học diễn và nhìn vào tiết dạy ai chẳng trầm trồ khen thầy cô giáo dạy giỏi, học sinh học chất lượng.
Mấy ai hiểu được để có những tiết dạy diễn như thế, giáo viên và học sinh đã phải chuẩn bị biết bao ngày, học sinh đã mất bao nhiêu tiết học chỉ để ôn đi ôn lại từng câu hỏi, câu trả lời nát như cháo, nhừ như tương.
Một đồng nghiệp của chúng tôi từng kể câu chuyện, cô được chỉ định dạy dự giờ theo mô hình trường học mới VNEN (giai đoạn đầu khi chương trình vừa được triển khai) cho một đoàn thanh tra cấp Bộ để khảo sát hiệu quả của việc triển khai phương pháp dạy học mới.
Thế là hằng ngày không chỉ cô mà cả chuyên môn trường đều tập trung lo cho tiết dạy ấy sao cho tươm tất nhất. Có người nói, đó không còn là tiết dạy đơn thuần của một cá nhân mà là tiết dạy đánh giá cả bộ mặt của nhà trường.
Hàng tháng trời trôi qua, học sinh liên tục được học, được ôn những kiến thức cô giáo mớm vào đầu.
Ngày trình diễn tiết dạy đúng như dự kiến. Nét mặt các vị chuyên gia tươi rói, một vị đứng lại bắt tay cô giáo và nói dạy và học như thế này thì mô hình trường học mới VNEN triển khai sẽ rất thành công.
Và sự thành công đã có câu trả lời khi liên tục có các tỉnh thành dừng chương trình VNEN.
Thưa Bộ, càng tổ chức dự giờ thăm lớp thì càng hỏnghọc sinh
Rõ ràng, chương trình nặng không phải do giáo viên, cái chính là do việc ép học sinh học quá nhanh như việc học âm và vần lẫn lộn, việc bắt học sinh mới vài tuần đầu tiên đã phải phân biệt chữ thường, chữ hoa, chữ in thường, chữ in hoa, đọc hiểu đoạn văn đến dăm câu và hết học kỳ 1 các em đã phải đọc thông viết thạo.
Nay, dư luận phản ứng chương trình nặng, Bộ đưa ngay giải pháp tăng cường việc dự giờ thăm lớp có phải là giải pháp hay?
Đưa ra giải pháp này, phải chăng phía Bộ Giáo dục cũng đồng thuận với ý kiến nhận xét của Phó Giáo sư. Tiến sĩ Nguyễn Thị Hạnh - thành viên Ban soạn thảo chương trình giáo dục phổ thông mới môn Ngữ văn, chủbiên môn Tiếng Việt bộ sách giáo khoa Cùng học để phát triển năng lực lại quả quyết: việc (chương trình) nặng có chăng do nhà trường, giáo viên chưa biết cách đổi mới phương pháp dạy học.
Hay phát biểu của Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết- Tổng chủ biên chương trình mới, Chủ biên môn Tiếng Việt bộ sách giáo khoa Cánh Diều cũng đồng quan điểm: “Tôi cho rằng, việc học nhẹ hay nặng một phần do cách dạy của giáo viên”.
Vì giáo viên chưa biết đổi mới phương pháp dạy học nên mới làm chương trình quá tải. Bởi thế, dự giờ thăm lớp để giúp giáo viên dạy tốt hơn?
Dạy tốt đâu không thấy, chỉ thấy điều hại ở ngay trước mắt và có dự giờ thăm lớp cũng không giải quyết được vấn đề đôi khi còn nhận tác dụng ngược.
Chẳng thầy cô giáo nào lại muốn bị đánh giá là dạy không tốt. Bởi thế, nghe có dự giờ thì ai nấy cũng lo chuẩn bị cho tiết dạy sao cho hoàn hảo.
Thế là, thay vì dành thời gian chăm sóc kèm cặp học sinh, sẽ có giáo viên chỉ lo cho tiết dạy dự giờ của mình.
Và, học sinh thiếu vắng sự chăm sóc chỉ dạy của giáo viên càng không thể theo kịp chương trình.
Tài liệu tham khảo:
https://nganhangphapluat.thukyluat.vn/co-gi-moi-hom-nay/chuong-trinh-lop-1-moi-khong-giao-bai-tap-ve-nha-cho-hoc-sinh-706