Hệ thống hiện tại có 240 trường đại học, học viện (bao gồm 175 trường đại học/ học viện công lập, 61 trường đại học ngoài công lập và 5 trường có 100% vốn nước ngoài, không tính 31 trường thuộc Bộ Công an – Bộ Quốc phòng), 37 viện nghiên cứu khoa học được giao nhiệm vụ đào tạo trình độ tiến sĩ, 31 trường cao đẳng sư phạm và 2 trường trung cấp sư phạm.
Tuy nhiên từ năm 2020 thực hiện quy định của Luật Giáo dục 2019 về điều kiện chuẩn trình độ đào tạo của giáo viên giảng dạy các trình độ đào tạo từ mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã dừng cấp chỉ tiêu đào tạo sư phạm trình độ cao đẳng, trung cấp các ngành đào tạo giáo viên trừ trình độ cao đẳng ngành giáo dục mầm non.
Cụ thể năm 2020, đã giao chỉ tiêu đào tạo giáo viên cho 52 trường đại học, 52 trường cao đẳng có ngành đào tạo giáo viên (trong đó có 14 trường đại học sư phạm và 31 trường cao đẳng sư phạm).
Tính đến 31/5/2020, cả nước đã có 139 cơ sở giáo dục đại học và 8 trường cao đẳng sư phạm đạt tiêu chuẩn kiểm định theo bộ tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục đại học của Việt Nam.
Có 7 trường đại học được công nhận bởi tổ chức đánh giá/ kiểm định quốc tế (HCERES, AUN-QA).
 |
Ảnh minh họa trên giaoduc.net.vn |
Về kiểm định chất lượng chương trình đào tạo, có 121 chương trình đào tạo của 38 trường đại học được đánh giá và công nhận theo tiêu chuẩn trong nước và 174 chương trình đào tạo của 32 trường đại học, học viện được đánh giá và công nhận theo tiêu chuẩn khu vực và quốc tế.
Không chỉ kiểm định trong và đánh giá ngoài theo các bộ tiêu chuẩn, các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam đã không ngừng vươn cao khi liên tiếp tham gia các Bảng xếp hạng uy tín của thế giới, đạt những vị thế đáng tự hào.
Lần đầu tiên có 4 cơ sở giáo dục đại học từng lọt vào tốp 1.000 đại học tốt nhất thế giới là: Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Trường Đại học Tôn Đức Thắng.
Mới đây nhất, Việt Nam có 02 đại học nằm trong tốp 101-150 Bảng xếp hạng thế giới các trường đại học trẻ tuổi có chất lượng giáo dục hàng đầu trên thế giới của Tổ chức xếp hạng đại học QS.
Bên cạnh đó, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội lần đầu tiên xuất hiện trong tốp 200 của bảng xếp hạng các trường đại học trong “độ tuổi vàng” và cũng là đại diện duy nhất đến từ Việt Nam.
Theo bảng xếp hạng Webometrics (phiên bản lần thứ nhất năm 2020) của Phòng thí nghiệm Cybermetrics Labs (CSIC - Hội đồng nghiên cứu quốc gia Tây Ban Nha) công bố tháng 01/2020, Việt Nam có 172 cơ sở GDĐH Việt Nam (tăng 38 cơ sở so với năm 2019).
Số lượng các công trình công bố quốc tế của các trường đại học Việt Nam liên tục tăng, tăng hơn 10 lần so với năm 2013. Năm 2020, lần đầu tiên một tạp chí khoa học của Việt Nam được lọt vào danh sách 25% tạp chí khoa học uy tín nhất thế giới. Nhiều công trình, sản phẩm nghiên cứu khoa học được chuyển giao công nghệ, ứng dụng hiệu quả trong thực tiễn.
Trước đó, theo kết quả xếp hạng 505 đại học tốt nhất châu Á năm 2019 (QS Asia 2019) do tổ chức giáo dục Quacquarelli Symonds (QS) của Anh công bố, Việt Nam có 7 trường đại học có mặt trong bảng xếp hạng này bao gồm:
Đại học Quốc gia Hà Nội (xếp hạng 124), Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí minh (144), Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội (nhóm 261-270), Trường Đại học Tôn Đức Thắng (nhóm 291-300), Trường Đại học Cần Thơ (nhóm 351-400), Đại học Huế và Đại học Đà Nẵng (nhóm 451-500).
Trong khi đó, theo bảng xếp hạng Webometrics (phiên bản lần thứ nhất năm 2020) của Phòng thí nghiệm Cybermetrics Labs (CSIC – Hội đồng nghiên cứu quốc gia Tây Ban Nha) công bố tháng 1/2020, Việt Nam có 172 cơ sở giáo dục đại học trong bảng xếp hạng (năm 2019 là 134 cơ sở).
Mới đây, ngày 28/10, 3 cơ sở giáo dục đại học lọt tốp 1000 trong bảng xếp hạng các trường đại học thế giới theo ngành, nhóm ngành đào tạo thuộc 11 lĩnh vực năm 2021 (THE WUR by Subject): Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và Trường Đại học Bách khoa Hà Nội.