Hiệp hội không đồng tình với 2 phương án sắp xếp lại Cao đẳng sư phạm Hà Giang

Hiệp hội cho biết, nhiều năm nay Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam luôn quan tâm tới việc quy hoạch, sắp xếp lại mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học địa phương nói chung và các trường sư phạm địa phương nói riêng, vì cho rằng hệ thống trường địa phương giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc cung cấp nguồn nhân lực trình độ cao cho chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và để giúp cho người dân của địa phương thêm cơ hội được tiếp cận với giáo dục đại học.

Do đó, Hiệp hội ủng hộ Sở tổ chức hội nghị bàn giải pháp sắp xếp, tổ chức lại trường Cao đẳng Sư phạm Hà Giang.

Được biết, dự kiến ngày 27/11, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Giang tổ chức hội nghị bàn giải pháp sắp xếp, tổ chức lại trường Cao đẳng sư phạm Hà Giang. Tuy nhiên, do đang phải tập trung chuẩn bị Đại hội của Hiệp hội nên Hiệp hội không thể cử người tham gia. Để đóng góp cho Hội nghị, Hiệp hội gửi một số góp ý như sau cho cả hai phương án quy hoạch do Sở chuẩn bị.

Về cơ bản, Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam không hoàn toàn đồng tình với cả 2 phương án quy hoạch do cả 2 phương án đó đều không đảm bảo chắc chắn cho Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Giang có một viễn cảnh sáng sủa và phát triển bền vững.

Ảnh website nhà trường

Quan điểm của Hiệp hội về vấn đề quy hoạch mạng lưới các trường đại học, cao đẳng sư phạm địa phương, trong đó có Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Giang, như sau:

Một là, thực trạng hệ thống trường cao đẳng sư phạm địa phương

Tại Việt Nam, hệ thống các trường cao đẳng sư phạm được hình thành từ rất lâu (gần 60 năm), trực thuộc chính quyền địa phương và được giao nhiệm vụ đào tạo giáo viên mầm non, tiểu học và trung học cơ sở, đáp ứng yêu cầu của địa phương.

Trong khi đó, các trường đại học sư phạm trước đây chỉ đào tạo giáo viên trung học phổ thông và một số năm gần đây mới được giao thêm nhiệm vụ đào tạo giáo viên mầm non, tiểu học và trung học cơ sở ở trình độ đại học với số lượng hạn chế.

Tuy nhiên, hiện nay các trường cao đẳng sư phạm địa phương đang gặp phải những khó khăn rất lớn, có nguy cơ bị giải thể. Có một số nguyên nhân sau:

Thứ nhất, do sự thay đổi trình độ chuẩn của giáo viên phổ thông theo Luật Giáo dục sửa đổi năm 2019 nên chỉ tiêu tuyển sinh đào tạo giáo viên tiểu học và trung học cơ sở (nguồn tuyển sinh chính của trường cao đẳng sư phạm trước đây) bị cắt chuyển hẳn cho khoảng 10 trường đại học sư phạm trong khi hầu hết các trường này lại chưa có bề dày kinh nghiệm trong việc đào tạo các loại giáo viên đó.

Trở thành phân hiệu đại học, trường cao đẳng sư phạm đã "vỡ mộng"

Thứ hai, do định hướng quy hoạch hệ thống trường sư phạm của Bộ Giáo dục và Đào tạo nên một số trường cao đẳng sư phạm địa phương đã được sáp nhập vào các trường đại học sư phạm trọng điểm quốc gia. Đây là một sự gán ghép khiên cưỡng giữa các trường khác đẳng cấp, gây thiệt thòi lớn cho những trường địa phương có đẳng cấp thấp hơn khi phải chấp nhận tiêu chuẩn của trường đẳng cấp cao hơn trong việc bố trí sử dụng đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý.

Thứ ba, ở một số địa phương trường cao đẳng sư phạm sau khi đã teo tóp do bị cắt giảm nhiệm vụ (chỉ còn đào tạo giáo viên mầm non) có khả năng trở thành một khoa trong trường dạy nghề, chịu sự điều chỉnh theo hướng “nghề hóa” như chỉ đạo hiện nay của Tổng Cục Giáo dục nghề nghiệp – Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (chứ không phải theo mô hình cao đẳng cộng đồng thứ thiệt).

Từ các nguyên nhân trên, qua khảo sát thực tế, có thể thấy nguy cơ tiêu vong hệ thống trường sư phạm địa phương -một hệ thống sư phạm đã được xây dựng và tồn tại từ gần 60 năm qua là rõ ràng.

Hai là, kiến nghị về hệ thống trường cao đẳng sư phạm địa phương

1. Cần duy trì việc phân cấp quản lý công tác đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên mầm non, tiểu học và trung học cơ sở (kể cả việc giao chỉ tiêu và phân công công tác sau tốt nghiệp) cho các địa phương như vẫn làm từ trước tới nay. Việc Bộ Giáo dục và Đào tạo trực tiếp nắm một hệ thống trường sư phạm tập trung (thông qua 10 trường sư phạm trọng điểm) để đào tạo mọi loại giáo viên phổ thông là không khả thi.

2. Kinh nghiệm nhiều năm quản lý hoạt động sư phạm cho phép chúng tôi có thể khẳng định không nên xóa đi hệ thống sư phạm địa phương.Chúng tôi rất lo ngại khi nhu cầu giáo viên phổ thông tăng đột ngột (như đã xảy ra nhiều lần trong 60 năm qua) thì lấy đâu ra các trường sư phạm địa phương để đáp ứng nhu cầu đó vì lúc đó còn đâu cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên của các trường đó nữa.

Do vậy cần duy trì nguyên vẹn hệ thống trường cao đẳng sư phạm địa phương và có kế hoạch đầu tư toàn diện để vừa nâng cấp trình độ đào tạo giáo viên (lên đại học), vừa đa ngành hóa các trường này. Còn việc thành lập trường phổ thông thực hành liên cấp trong các trường này là đương nhiên. Bước đi tiếp là hợp nhất với các cơ sở giáo dục đại học khác trên cùng địa phương, tổ chức lại để hình thành một đại học địa phương đa cấp đa lĩnh vực hoàn chỉnh (Community College / University College / Rural University).

3. Trước mắt, chính quyền địa phương cần căn cứ vào nhu cầu thực tế về giáo viên mầm non, tiểu học và trung học cơ sở của địa phương để giao chỉ tiêu đào tạo và nâng chuẩn cho trường cao đẳng/đại học sư phạm địa phương của mình thực hiện.

Riêng đối với những trường sư phạm trong thời gian còn chưa đạt chuẩn đại học như quy định ở Luật Giáo dục 2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có chỉ đạo cụ thể thực hiện quy trình đào tạo kết hợp (liên thông): 3 năm (tại trường cao đẳng sư phạm địa phương) + 1 năm (tại trường đại học sư phạm trọng điểm). Mô hình đào tạo này hiện nay đang được nhiều nước áp dụng và được xem như một giải pháp quan trọng để thực hiện quyền bình đẳng học tập cho học sinh ở các vùng khó khăn.