Trước xu hướng phát triển của công nghệ và yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, ngành giáo dục xác định tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin sẽ tạo nên những đột phá quan trọng trong triển khai đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo, coi ứng dụng công nghệ thông tin là 1 trong 9 nhiệm vụ trọng tâm của ngành giáo dục trong giai đoạn này.
Được biết trong năm học 2020 – 2021 vừa qua, Sở Giáo dục Đào tạo Hải Phòng đã chính thức triển khai hệ thống Cơ sở dữ liệu ngành giáo dục Hải Phòng.
Sau 1 năm triển khai, phóng viên có cuộc trao đổi với ông Đào Thế Anh- Chánh văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng để lắng nghe đánh giá sau thời gian thực hiện.
Phóng viên: Xin ông cho biết đánh giá về hiệu quả của hệ thống sau một năm triển khai hệ thống Cơ sở dữ liệu ngành giáo dục Hải Phòng? Đâu những là những điểm mà ông cho là “tâm đắc” nhất?
Ông Đào Thế Anh: Như các bạn đã biết, Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã xác định xây dựng Hải Phòng thành trung tâm quốc tế về giáo dục, đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng và phát triển khoa học - công nghệ, kinh tế biển.
 |
ông Đào Thế Anh- Chánh văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng (Ảnh: NVCC) |
Để thực hiện thành công chủ trương lớn này, Lãnh đạo Sở Giáo dục Đào tạo Hải Phòng xác đinh việc quy hoạch, xây dựng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế và đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa là một trong những nhiệm vụ then chốt trong những năm tới. Để làm được điều đó thì một trong những trọng tâm cần làm là phải đẩy nhanh chuyển đổi số trong toàn ngành giáo dục và đào tạo thành phố để góp phần rút ngắn quá trình đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, nhất là đối với các trường khó khăn, và đóng góp tích cực vào quá trình chuyển đổi số quốc gia. Việc triển khai thành công Hệ thống cơ sở dữ liệu ngành giáo dục Hải Phòng đến 100% các đơn vị trực thuộc và cơ sở giáo dục trên toàn thành phố chính là nền tảng đầu tiên, căn bản nhất của quá trình này.
Ngoài việc đảm bảo đồng bộ và liên thông về dữ liệu với hệ thống cơ sở dữ liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo và các sở, ban ngành, Ủy ban nhân dân thành phố, hệ thống này còn tích hợp sẵn tất cả nghiệp vụ quản lý trường học hỗ trợ đắc lực việc thu thập số liệu, phân tích đánh giá từ đó giúp hoạch định và đưa ra các chính sách quản lý giáo dục kịp thời, khoa học và sát hợp nhất với thực trạng giáo dục của thành phố.
Với hệ thống cơ sở dữ liệu hiện nay, lãnh đạo các cấp trong ngành giáo dục Hải Phòng chỉ cần vào hệ thống điều hành trung tâm trên máy tính hoặc ngay trên điện thoại là có ngay các số liệu báo cáo, thống kê theo thời gian thực.
Mỗi cán bộ giáo viên và học sinh đều có một mã định danh duy nhất trên hệ thống, vì vậy Sở, Phòng Giáo dục và Đào tạo có thể thống kê rõ ràng về tình hình học tập, dữ liệu về chiều cao, cân nặng… của học sinh; thực trạng đội ngũ cán bộ giáo viên, cơ sở vật chất… của các nhà trường từ đó góp phần rà soát, quy hoạch các các trường mầm non, phổ thông phù hợp với điều kiện phát triển của thành phố và quy hoạch dân cư trong tình hình mới.
Chẳng hạn, trong thời gian vừa qua Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng đã phối hợp với Vụ Giáo dục Thể chất (Bộ Giáo dục và Đào tạo) triển khai chương trình phòng chống tai nạn thương tích, đuối nước. Dựa trên cơ sở dữ liệu ngành, Sở xác định được tỷ lệ học sinh không biết bơi của từng lớp, từng trường và gửi tới các quận, huyện để đưa ra giải pháp kịp thời.
Nhờ hệ thống cơ sở dữ liệu ngành, Hải Phòng cũng đã đưa ra tỷ lệ trẻ em bị béo phì dựa trên cân nặng, tỷ lệ trẻ mắc bệnh về mắt… Dựa vào mã định danh, độ tuổi, môn học trên tỷ lệ học sinh, Sở có thể thống kê sẽ thiếu hụt bao nhiêu giáo viên ở những môn học nào trong thời gian tới, để tính toán “đặt hàng” với cơ sở đào tạo; phối hợp cùng với các trường Đại học, cao đẳng tăng cường công tác giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh sau trung học cơ sở, trung học phổ thông qua đó giúp học sinh xác định chương trình phù hợp với năng lực bản thân và phù hợp với nhu cầu lao động theo định hướng phát triển của thành phố…
Còn điều mà tôi “tâm đắc” nhất đó là thuộc tính “mở” của hệ thống này. Trên nền tảng cơ sở dữ liệu ngành, Sở đã và đang nghiên cứu triển khai thêm các phân hệ mở rộng được tích hợp trực tuyến với hệ thống này như phân hệ học và thi trực tuyến, ứng dụng truyền thông giáo dục eNetViet, thư viện điện tử, tuyển sinh đầu cấp… tạo thành một hệ sinh thái phần mềm thống nhất, đồng bộ. Các giáo viên và nhà trường hầu như không phát sinh thêm bất kỳ công việc mới nào trên phần mềm mà vẫn có thể khai thác và sử dụng được những tiện ích rất tuyệt vời này.
Như ông đề cập thì trên nền tảng là hệ thống cơ sở dữ liệu, Sở cũng đã đưa vào triển khai các tiện ích khác, trong đó có Ứng dụng truyền thông giáo dục eNetViet. Ông có thể nói rõ hơn về lợi ích của ứng dụng này trong công tác quản lý điều hành và truyền thông trong ngành giáo dục, đặc biệt trong bối cảnh học sinh phải nghỉ học khi dịch Covid-19 bùng phát trở lại vào thời điểm cuối năm học vừa qua?
Ông Đào Thế Anh: Ứng dụng trên được tích hợp trực tuyến với hệ thống cơ sở dữ liệu ngành giáo dục thành phố Hải Phòng và giải quyết đồng thời 03 mục tiêu chính và trở nên đặc biệt hữu ích trong bối cảnh học sinh phải nghỉ học khi dịch Covid-19 bùng phát trở lại vào thời điểm cuối năm học vừa qua.
Thứ nhất, hỗ trợ công tác chỉ đạo điều hành, truyền thông trong nội bộ mỗi cơ sở giáo dục, trong toàn ngành giáo dục và đến toàn thể phụ huynh học sinh trên địa bàn thành phố. Thông qua ứng dụng này, mọi nội dung thông tin, chỉ đạo của ngành được triển khai một cách chính thống, kịp thời, an toàn, bảo mật, góp phần hỗ trợ nhanh nhất việc cập nhật thông tin hỗ trợ tối đa công tác phòng chống dịch bệnh một cách chủ động, chính xác, kịp thời nhất.
 |
Hiện nay eNetViet là ứng dụng tích hợp đồng thời cả nghiệp vụ điều hành tác nghiệp và nghiệp vụ quản lý chuyên môn |
Thứ hai, ứng dụng này tạo ra một kênh thông tin liên lạc trực tuyến đặc thù cho ngành giáo dục, đảm bảo tương tác hai chiều bảo mật, an toàn giữa gia đình và nhà trường để cập nhật kịp thời các thông tin, văn bản chỉ đạo, các yêu cầu, chỉ dẫn, giữ mối liên hệ chặt chẽ trong công tác phối hợp giáo dục học sinh nói chung, công tác phòng chống dịch bệnh nói riêng. Trong thời điểm cuối năm học hiện nay, ứng dụng còn cho phép phụ huynh xem kết quả tổng kết học kỳ II và cả năm học 2020-2021, trao đổi với giáo viên và nhà trường trong bối cảnh dịch bệnh có thể còn tiếp tục diễn biến phức tạp, kéo dài và việc họp phụ huynh cuối năm phải tạm hoãn.
Thứ ba, đối với cán bộ quản lý giáo dục, ứng dụng này cho phép tra cứu các báo cáo, thông kê chuyên ngành đặc thù trực tiếp ngay trên điện thoại di động; đăng các thông tin chỉ đạo, điều hành, truyền thông một cách an toàn, bảo mật hướng tới từng đối tượng cần truyền thông. Giáo viên có thể giao nhiệm vụ, ra bài tập, hướng dẫn học sinh ôn tập ở nhà; phụ huynh, học sinh có thể đăng các thông tin về tình hình, kết quả học tập, sinh hoạt... trong thời gian không tới trường.
Có thể nói, nhờ eNetViet mà chúng tôi có một công cụ điều hành và truyền thông đặc thù, hiện đại và phù hợp nhất với thực trạng của ngành giáo dục Hải Phòng.
Trân trọng cảm ơn ông.