Ngày 18/12/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Công văn số 5512/BGDĐT-GDTrH về xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường.
Công văn này sau đó nhận được sự phản đối của nhiều giáo viên bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông vì 4 phụ lục hướng dẫn thực hiện đều hình thức, dài dòng, chồng chéo, trùng lắp - nhất là phụ lục IV “Kế hoạch bài dạy” (giáo án) khiến thầy cô phải mất rất nhiều thời gian, công sức soạn bài.
Bên cạnh đó, Phụ lục 5 “Mẫu phiếu đánh giá bài dạy” của Công văn 5512 cũng hình thức, dài dòng không kém. Điều đáng nói là, đã có trường áp dụng phụ lục này vào đánh giá tiết dạy (dự giờ) khiến giáo viên phản đối.
Ngày 5/10/2021, Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam đăng tải bài viết: “Tôi thất vọng vô cùng vì giáo viên vẫn phải soạn giáo án theo mẫu 5512”. Một bạn đọc là giáo viên đề lại bình luận dưới bài viết như sau:
“Hôm trước trường tôi tổ chức hội thảo về xây dựng giáo án theo Công văn 5512, bất cập ai cũng thấy rõ, chúng tôi hào hứng vì nghĩ rằng sau hội thảo nhà trường sẽ cho bỏ bớt mục tiêu ở các hoạt động.
Ai ngờ... Nhà trường cũng rất muốn đơn giản cho giáo viên nhưng chúng ta còn đang bị chi phối bởi phiếu đánh giá giờ dạy theo Công văn 5512. Mình rất mong có nhà giáo nào đó viết về phiếu đánh giá giờ dạy của công văn này”.
 |
Ảnh minh họa: Ninhbinh.edu.vn |
Theo đó, mẫu phiếu đánh giá bài dạy của Công văn 5512 quy định nội dung và các tiêu chí đánh giá như sau:
| Nội dung |
Tiêu chí |
Điểm tối đa |
Điểm đánh giá |
| 1. Kế hoạch bài dạy |
Mức độ phù hợp của các hoạt động học với mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học được sử dụng. |
1,00 |
|
| Mức độ rõ ràng, chính xác của mục tiêu, nội dung, sản phẩm, cách thức tổ chức thực hiện mỗi hoạt động học của học sinh. |
2,00 |
||
| Mức độ phù hợp của thiết bị dạy học và học liệu được sử dụng để tổ chức các hoạt động học của học sinh. |
1,00 |
||
| Mức độ phù hợp của phương án kiểm tra, đánh giá trong quá trình tổ chức hoạt động học của học sinh. |
2,00 |
||
| 2. Hoạt động của giáo viên |
Mức độ chính xác, phù hợp, sinh động, hấp dẫn của nội dung, phương pháp và hình thức giao nhiệm vụ học tập cho học sinh. |
2,00 |
|
| Khả năng theo dõi, quan sát, phát hiện kịp thời những khó khăn của học sinh. |
1,00 |
||
| Mức độ phù hợp, hiệu quả của các biện pháp hỗ trợ và khuyến khích học sinh hợp tác, giúp đỡ nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập. |
2,00 |
||
| Mức độ chính xác, hiệu quả trong việc tổng hợp, phân tích, đánh giá quá trình và kết quả học tập của học sinh (làm rõ những nội dung/yêu cầu về kiến thức, kĩ năng học sinh cần ghi nhận, thực hiện). |
2,00 |
||
| 3. Hoạt động của học sinh |
Khả năng tiếp nhận và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh trong lớp. |
2,00 |
|
| Mức độ tích cực, chủ động, sáng tạo, hợp tác của học sinh trong việc thực hiện các nhiệm vụ học tập. |
2,00 |
||
| Mức độ tham gia tích cực của học sinh trong trình bày, thảo luận về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập. |
2,00 |
||
| Mức độ đúng đắn, chính xác, phù hợp của các kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. |
1,00 |
||
| Tổng điểm |
20,00 |
||
Phụ lục 5 hướng dẫn thêm, các tiêu chí được nhận xét, đánh giá theo 3 mức: Đạt mức 1 cho khoảng 50-65% điểm tối đa; Đạt mức 2 cho khoảng 65-80% điểm tối đa; Đạt mức 3 cho khoảng 80-100% điểm tối đa. Cho điểm đánh giá thành phần là bội số của 0,25.
Xếp loại bài dạy: GIỎI: tổng điểm đạt từ 18 điểm đến 20 điểm; KHÁ: tổng điểm đạt từ 13,5 điểm đến dưới 18 điểm; TRUNG BÌNH: tổng điểm đạt từ 10 điểm đến dưới 13,5 điểm; KHÔNG ĐẠT: tổng điểm dưới 10 điểm.
Tôi nhận thấy, phần hướng dẫn đánh giá của Phụ lục 5 dài lê thê, gồm 3 nội dung chính, nhiều tiểu mục và 3 mức tương ứng cho mỗi mục.
Ở phạm vi bài viết này, tôi chỉ điểm qua 1 nội dung đánh giá (Kế hoạch bài dạy) để giúp bạn đọc có thêm một góc nhìn về về Phụ lục 5 mà cho đến thời điểm này, theo tìm hiểu của cá nhân tôi, chưa có bài viết nào đề cập tới.
Theo đó, nội dung 1 đánh giá Kế hoạch bài dạy (giáo án) có 3 tiểu mục: 1. Các hoạt động học được thiết kế trong Kế hoạch bài dạy; 2. Mục tiêu, nội dung, sản phẩm, cách thức tổ chức thực hiện các hoạt động được thiết kế trong Kế hoạch bài dạy; 3. Thiết bị dạy học và học liệu được lựa chọn để sử dụng trong Kế hoạch bài dạy.
Mỗi tiểu mục được đánh giá ở 3 mức, chẳng hạn, tiểu mục 3 quy định:
Mức 1: Thiết bị dạy học và học liệu thể hiện được sự phù hợp với sản phẩm học tập mà học sinh phải hoàn thành nhưng chưa mô tả rõ cách thức mà học sinh hoạt động với thiết bị dạy học và học liệu đó.
Mức 2: Thiết bị dạy học và học liệu thể hiện được sự phù hợp với sản phẩm học tập mà học sinh phải hoàn thành; cách thức mà học sinh hành động (đọc/viết/nghe/nhìn/thực hành) với thiết bị dạy học và học liệu đó được mô tả cụ thể, rõ ràng.
Mức 3: Thiết bị dạy học và học liệu thể hiện được sự phù hợp với sản phẩm học tập mà học sinh phải hoàn thành; cách thức mà học sinh hoạt động (đọc/viết/nghe/nhìn/thực hành) với thiết bị dạy học và học liệu đó được mô tả cụ thể, rõ ràng, phù hợp với kĩ thuật dạy học tích cực được sử dụng.
Phụ lục 5 gần 3000 chữ, tương đương 6 trang A4 (xem tại đây), giáo viên rất khó nhớ hết các nội dung đánh giá, còn việc áp dụng vào đánh giờ dạy thì rắc rối hơn nhiều.
Theo tìm hiểu của người viết, hiện tại nhiều trường phổ thông đang áp dụng mẫu phiếu đánh giá bài dạy theo Công văn 5555/BGDĐT-GDTrH về hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; tổ chức và quản lý các hoạt động chuyên môn của trường trung học/trung tâm giáo dục thường xuyên qua mạng, ngày 8/10/2014 vì đơn giản, ngắn gọn, hiệu quả, thiết thực.
Theo đó, Bộ Giáo dục quy định việc phân tích bài học có thể được căn cứ vào 3 nội dung: 1. Kế hoạch và tài liệu dạy học; 2. Tổ chức hoạt động học cho học sinh; 3. Hoạt động của học sinh.
Căn cứ vào Công văn 5555, giáo viên khi dự giờ chỉ cần tập trung quan sát hoạt động học của học sinh thông qua việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ học tập với yêu cầu: Chuyển giao nhiệm vụ học tập; Thực hiện nhiệm vụ học tập; Báo cáo kết quả và thảo luận; Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.
Tài liệu tham khảo:
https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/toi-that-vong-vo-cung-vi-giao-vien-van-phai-soan-giao-an-theo-mau-5512-post221493.gd
https://chuvanan.edu.vn/index.php/tin-tuc-va-thong-bao/hoat-dong-su-kien/603-ca-ng-v-n-5512-bgd-t-gdtrh-va-via-c-xa-y-da-ng-va-ta-cha-c-tha-c-hia-n-ka-hoa-ch-gia-o-da-c-ca-a-nha-tr-a-ng
https://thuvienphapluat.vn/cong-van/Giao-duc/Cong-van-5555-BGDDT-GDTrH-2014-huong-dan-sinh-hoat-chuyen-mon-doi-moi-phuong-phap-day-hoc-255443.aspx
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.