Người lao động nhận Bảo hiểm xã hội một lần là “lợi trước mắt nhưng hại lâu dài"

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, khi người lao động tham gia đầy đủ và không rút Bảo hiểm xã hội một lần, họ sẽ được hưởng các quyền lợi sau:

Về lương hưu: Người lao động sẽ được hưởng tiền lương hưu hàng tháng. Mức lương hưu không phải là một mức cố định tại thời điểm nghỉ hưu mà định kỳ được điều chỉnh tăng để đảm bảo giá trị.

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, trong 2 năm qua, dù tình hình kinh tế của nước ta có khó khăn nhưng lương hưu đã được điều chỉnh với mức chung là 7,4% từ ngày 01/01/2022. Điều này cho thấy, chính sách của Nhà nước rất quan tâm đến thu nhập của người hưởng lương hưu.

Về quyền lợi Bảo hiểm y tế: Người hưởng lương hưu được cấp thẻ Bảo hiểm y tế miễn phí từ khi hưởng lương hưu đến khi chết với quyền lợi hưởng cao (mức hưởng Bảo hiểm y tế của người nghỉ hưu là 95%, trong khi mức hưởng Bảo hiểm y tế của người tham gia Bảo hiểm y tế hộ gia đình là 80%).

Trong giai đoạn tuổi già, người tham gia Bảo hiểm xã hội có nguy cơ đối mặt nhiều hơn với ốm đau, bệnh tật nên việc được chia sẻ phần lớn nguồn kinh phí khám chữa bệnh từ quỹ Bảo hiểm y tế sẽ giảm bớt áp lực kinh tế cho gia đình của những người được hưởng chế độ.

Bà Đinh Thị Thu Hiền – Phó Ban Thực hiện chính sách xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam. Ảnh: Trung Dũng

Về chế độ tử tuất: Trong thời gian hưởng lương hưu, không may người hưởng lương hưu qua đời thì thân nhân sẽ được hưởng chế độ tử tuất, bao gồm:

Thứ nhất, trợ cấp mai táng phí bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người hưởng lương hưu chết.

Thứ hai, trợ cấp tuất hàng tháng (mức trợ cấp bằng 50% hoặc 70% mức lương cơ sở); hoặc trợ cấp tuất một lần.

Như vậy, có thể thấy, người tham gia Bảo hiểm xã hội khi hưởng lương hưu được hưởng rất nhiều quyền lợi trong quá trình hưởng lương hưu. Và ngay cả khi qua đời, thân nhân của họ cũng được hưởng chế độ tử tuất.

Trong khi người hưởng Bảo hiểm xã hội một lần chỉ được hưởng một số tiền cố định duy nhất và ra khỏi hệ thống Bảo hiểm xã hội là đánh mất đi cơ hội được hưởng an sinh xã hội dài hạn.

Một công dân tham gia Bảo hiểm xã hội đến khi đủ điều kiện nghỉ hưu thì khi về già quyền lợi được hưởng rất lớn. Nếu gia đình nào đã có ông, bà, bố, mẹ được hưởng lương hưu sẽ thấy lương hưu rất quan trọng trong cuộc sống của người cao tuổi.

Bởi lẽ, không chỉ là hưởng tiền lương hưu hàng tháng mà họ còn được chăm sóc sức khỏe trọn đời. Điều đó được minh chứng rõ nét trong những giai đoạn khó khăn của cuộc sống, nhất là trong bối cảnh chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19 hơn 2 năm qua.

Khi phần đông người dân phải đối mặt với những rủi ro trong cuộc sống khi không có thu nhập, bị ốm đau bệnh tật, sức khỏe giảm sút thì khoản tiền lương hưu hằng tháng và quyền lợi về Bảo hiểm y tế thực sự là “cứu cánh” cho họ.

Vì vậy, trước khi quyết định hưởng Bảo hiểm xã hội một lần, người lao động hãy cân nhắc kỹ và nghĩ đến các quyền lợi được hưởng chế độ hưu trí khi hết tuổi lao động.

Trong thời gian sắp tới, người lao động sẽ dễ dàng được tiếp cận và thụ hưởng lương hưu khi Nhà nước sửa đổi điều kiện hưởng lương hưu theo hướng giảm dần số năm đóng Bảo hiểm xã hội. Đó là, tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 năm và xây dựng hệ thống Bảo hiểm xã hội đa tầng, nhằm tạo điều kiện tối ưu cho người lao động tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi của chế độ hưu trí lâu dài.

Mục đích là tăng thêm quyền được hưởng chế độ bảo hiểm theo đúng tinh thần chỉ đạo tại Nghị quyết số 28 -NQ/TW về cải cách chính sách Bảo hiểm xã hội của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Liên quan đến tình trạng người lao động rút Bảo hiểm xã hội một lần, trao đổi tại buổi họp thông tin báo chí định kỳ của Bảo hiểm xã hội Việt Nam ngày 28/4, bà Đinh Thị Thu Hiền – Phó Ban Thực hiện chính sách xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhận định rằng: “Khi chúng ta quyết định hưởng Bảo hiểm xã hội một lần, khi đó chúng ta xác định rằng toàn bộ quãng thời gian tham gia đóng bảo hiểm xã hội trước đó đều không được bảo lưu nữa.

Không chỉ là quyền lợi với chế độ hưu trí, mà với các quyền lợi khi ốm đau, thai sản người lao động cũng đã trực tiếp chối bỏ. Đặc biệt, việc này có ảnh hưởng rất lớn đối với quyền lợi khi hưởng chế độ an toàn lao động nếu người tham gia bảo hiểm xã hội đã hưởng hết một lần trước đó. Sau này có quay lại làm việc thì mọi quyền lợi cũng không được bảo lưu dù họ có muốn đóng bảo hiểm xã hội kế tiếp.

Nếu chẳng may gặp phải các vấn đề về tại nạn nghề nghiệp thì rõ ràng chế độ họ cũng không được hưởng nhiều như khi còn tham gia Bảo hiểm xã hội từ trước.

Chưa kể, nếu không hưởng Bảo hiểm xã hội một lần, sau này toàn bộ tiền bảo hiểm xã hội họ đã đóng trước đó sẽ được chuyển thành lương hưu. Toàn bộ số tiền lương, người lao động sẽ được nhận đều đặn mà không phải chịu ảnh hưởng bởi bất cứ tác động gì của điều kiện xã hội.

Một minh chứng rõ nét nhất đó là, vừa rồi dịch bệnh Covid-19 hoành hành, nhiều mặt của xã hội bị tác động, nhưng đối với người lao động được hưởng các chế độ của Bảo hiểm xã hội thì hoàn toàn vẫn được chi trả đầy đủ.

Nói như vậy để thấy rằng, người lao động không nên vì cái lợi trước mắt mà đánh mất đi nhiều quyền lợi, lợi ích đáng có nếu vẫn giữ ý định là rút Bảo hiểm xã hội một lần”.

Khi rút Bảo hiểm xã hội một lần, nhiều quyền lợi của người lao động sẽ bị "đánh mất". Ảnh minh họa

Cũng trong buổi thông tin báo chí định kỳ, khi nêu lên một số đánh giá chung về tình trạng người lao động rút Bảo hiểm xã hội một lần tại Việt Nam đang có xu hướng “trẻ hoá”, ông Đào Việt Ánh – Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho rằng, điều này một phần là do tác động của dịch bệnh Covid-19. Số lượng người lao động rút Bảo hiểm xã hội một lần thường nằm trong độ tuổi từ 20 đến 40 tuổi.

Vị Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng cho hay, những tháng đầu năm 2022, số người hưởng Bảo hiểm xã hội một lần đã có xu hướng giảm, riêng tại Hà Nội giảm đến 10%. Đồng thời cho rằng, đây là tín hiệu tích cực và đáng mừng vì người dân cũng đã dần nhận thức lại vai trò to lớn khi tham gia Bảo hiểm xã hội.

“Thực tế, nhiều người khi rút Bảo hiểm xã hội một lần vì điều kiện kinh tế khó khăn và có ý nghĩ sau này sẽ tham gia lại để hưởng chế độ. Tuy nhiên, họ cần phải hiểu rằng, nguyên tắc khi tham gia Bảo hiểm xã hội là nguyên tắc có hưởng, đồng nghĩa với việc càng đóng nhiều thời gian thì quyền lợi được hưởng càng lớn.

Nếu trong trường hợp họ không may mắn bị các vấn đề về sức khoẻ thì sự hỗ trợ của Bảo hiểm xã hội dành cho họ là không đáng kể. Vì vậy, người lao động nên cân nhắc thật kỹ trước khi rút Bảo hiểm xã hội một lần”, ông Ánh bày tỏ quan điểm.