Ngày 22/6/2022, Tỉnh ủy Quảng Ninh đã tổ chức Hội nghị công bố quyết định thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của tỉnh (Ban Chỉ đạo).
Ban Chỉ đạo của Quảng Ninh gồm 15 người, do Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký làm Trưởng ban.
Ban chỉ đạo hoạt động theo Quy định số 67-QĐ/TW do Ban Chấp hành Trung ương công bố ngày 02/06/2022. Một trong các lĩnh vực hoạt động của Ban Chỉ đạo quy định tại khoản 1, điều 3:
“Chỉ đạo công tác phòng, chống tham nhũng; phòng, chống tiêu cực, trọng tâm là suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp ở địa phương”.
Gần đây báo chí có nhiều bài viết về một số sự kiện liên quan đến một tổ chức “dân lập” có tên là “Câu lạc bộ Giám đốc CDC miền Bắc”.
Các bài báo này ít nhiều đều nêu tên cơ quan CDC thuộc Sở Y tế tỉnh Quảng Ninh và vị giám đốc vừa nghỉ hưu của cơ quan này.
Được biết CDC là viết tắt câu tiếng Anh “Centers for Disease Control and Prevention” nghĩa là “Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh”.
Tại Việt Nam, mặc dù sử dụng cụm từ viết tắt CDC nhưng không hiểu vì sao ngành Y tế lại đặt tên các trung tâm của mình là “Trung tâm Kiểm soát bệnh tật” mà bỏ đi chức năng “phòng ngừa”?
Mặt khác, “bệnh tật” và “dịch bệnh” có phải là hai khái niệm đồng nhất nên không cần phải gán cho các CDC chuyện “phòng ngừa dịch bệnh” hay phòng ngừa dịch bệnh là chức năng của cơ quan khác?
Khi tiếng Việt là “Trung tâm Kiểm soát bệnh tật” liệu có nên sử dụng cụm từ CDC?
Theo quy định tại Thông tư liên tịch số 51/2015/TTLT-BYT-BNV thì Trung tâm Kiểm soát bệnh tật cấp tỉnh là đơn vị sự nghiệp công lập chịu sự quản lý trực tiếp của Sở Y tế.
Nói cách khác, CDC là đơn vị tương đương cấp phòng hoặc cấp chi cục thuộc Sở Y tế, vì thế Giám đốc CDC chỉ là chức vụ tương đương cấp trưởng phòng thuộc sở.
Baochinhphu.vn số ra ngày 30/03/2021 đưa thông tin Bộ trưởng Bộ Y tế trong buổi tiếp Giám đốc khu vực Đông Nam Á của Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ) cho biết “Việt Nam cũng sẽ thành lập CDC Trung ương đặt tại 2 khu vực miền Bắc và miền Nam”. [1]
Thông tin nêu trên cho thấy mãi đến năm 2021, Bộ Y tế mới chuẩn bị “thành lập CDC Trung ương khu vực miền Bắc và miền Nam”.
Không biết do Bộ Y tế chỉ đạo hay do sáng kiến “đi trước thời đại” của các vị giám đốc mà từ năm 2011 đã tồn tại một tổ chức của giám đốc các “Trung tâm kiểm soát bệnh tật” miền Bắc bao gồm CDC của 28 tỉnh – thành phố trực thuộc trung ương khu vực phía Bắc, tổ chức này lấy tên là “Câu lạc bộ Giám đốc CDC miền Bắc”.
Liên quan đến vụ kit xét nghiệm Việt Á, riêng miền Bắc đã có 6 giám đốc CDC bị bắt tạm giam gồm: Trương Quang Việt (Hà Nội), Lâm Văn Tuấn (Bắc Giang), Đỗ Đức Lưu (Nam Định), Phạm Duy Tuyến (Hải Dương), Nguyễn Trần Tuấn (Hà Giang),…
Số người bị bắt 6/28 chiếm tỷ lệ là 21,43%.
Cho đến tháng 8/2022, đã có 14 giám đốc, nguyên giám đốc CDC cấp tỉnh bị bắt, chưa kể số cấp phó và công chức, viên chức dưới quyền. Danh sách cụ thể gồm: Hà Nội, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Đắk Lắk, Trà Vinh, Đồng Tháp, Hà Giang, Hậu Giang, Nam Định, Thừa Thiên Huế, Bắc Giang, Nghệ An, Bình Dương, Hải Dương.
Với số lượng 14 (trên 63 giám đốc CDC cấp tỉnh) bị bắt, tính ra tỷ lệ là 22,22%.
Con số thống kê hơn 22% trong bất kỳ lĩnh vực nào cũng không phải là con số nhỏ, càng không phải chỉ là vài “con sâu làm rầu nồi canh” theo cách nói dân gian.
Người Việt có câu “Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ”, thế nhưng dù 22% giám đốc CDC bị bắt thì số còn lại vẫn xem là chuyện ở đâu đó chứ không phải trong cái “tàu CDC” của mình chăng?
Báo Tienphong.vn trong bài “Vụ cựu Giám đốc CDC Quảng Ninh tổ chức tiệc chia tay: Xử phạt hai du thuyền 5 sao” đăng ngày 09/08/2022 viết:
“Lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ninh vừa tiến hành xử phạt 2 du thuyền 5 sao Âu cơ 1 và Âu cơ 2 với tổng số tiền là 12 triệu đồng vì vi phạm an toàn đường thủy khi ghép đôi du thuyền để tổ chức tiệc cho CLB các Giám đốc CDC miền Bắc”. [2]
 |
Hai du thuyền 5 sao bị xử phạt 12 triệu đồng vì vi phạm an toàn giao thông đường thủy. Ảnh: Tienphong.vn |
Bữa tiệc dành cho “CLB các Giám đốc CDC miền Bắc” – theo cách viết của Tienphong.vn – thực chất chỉ là dành cho 22 giám đốc bởi 06 người đã ngồi sau song sắt.
Vì vụ Việt Á chưa kết thúc điều tra nên không thể khẳng định 22,22% giám đốc CDC cả nước bị bắt là con số cuối cùng, vậy thì vì sao có nhiều người thản nhiên tổ chức tiệc tùng như vậy?
Năm 2021, Quy định số 37-QĐ/TW (ngày 25/10/2021) về những điều đảng viên không được làm đã được ban hành.
Theo đó, Điều 18 quy định đảng viên không được “Tổ chức việc cưới, việc tang và các sự kiện khác của cá nhân, gia đình xa hoa, lãng phí,…”, nếu điều này xảy ra thì có nghĩa là xuất hiện “suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên,…”.
Liệu có vị Giám đốc CDC cấp tỉnh nào không phải đảng viên hay thực tế họ không chỉ là đảng viên mà còn tham gia cấp ủy cơ quan?
Chỉ một nhóm đảng viên, (nhiều khi lại còn là cấp ủy) sử dụng hai du thuyền ba tầng loại 5 sao tổ chức tiệc và ngủ đêm trên vịnh Hạ Long liệu có phải là “Tổ chức sự kiện của cá nhân xa hoa, lãng phí” trái với quy định của Đảng?
Nếu quả như vậy thì không chỉ Quảng Ninh mà tỉnh ủy các tỉnh, thành phố khác có nên vào cuộc xem xét các vị giám đốc CDC của mình thể hiện “tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống” của bản thân như thế nào trước quy định của Đảng.
Mặt khác, có nên công khai thu nhập của các giám đốc CDC cả nước giống như Bộ Giáo dục và Đào tạo đã làm với lãnh đạo đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc là Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
Số liệu cung cấp cho các phương tiện thông tin đại chúng cho biết thu nhập của từng vị trí lãnh đạo Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam dao động từ 550 triệu đến 660 triệu đồng một năm. [3]
Không ai có quyền bắt các đảng viên sống nghèo, sống khổ. Cũng không có điều luật nào quy định cán bộ, đảng viên không được làm giàu vì thế việc Câu lạc bộ giám đốc CDC miền Bắc thuê bao hai du thuyền Âu Cơ 1 và Âu Cơ 2 với hành trình 2 ngày 1 đêm tham quan và nghỉ đêm trên vịnh là điều bình thường.
Tuy nhiên khi cơ quan chức năng xử phạt đơn vị quản lý du thuyền 12 triệu đồng thì dư luận có quyền đặt câu hỏi về sự hoành tráng của bữa tiệc mà báo chí đánh giá là “vô tiền khoáng hậu” dành cho các giám đốc CDC miền Bắc.
Liệu đây chỉ là câu chuyện tiền tôi tôi tiêu hay cũng cho thấy sự “suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trước hết là một số cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp ở địa phương” ngay cả khi lò đang nóng rực?
Tài liệu tham khảo:
[1] https://baochinhphu.vn/bo-truong-y-te-se-lap-hai-cdc-trung-uong-tai-mien-bac-va-mien-nam-102289933.htm
[2] https://tienphong.vn/vu-cuu-giam-doc-cdc-quang-ninh-to-chuc-tiec-chia-tay-xu-phat-hai-du-thuyen-5-sao-post1460141.tpo
[3] https://nld.com.vn/thoi-su/vi-sao-lanh-dao-nha-xuat-ban-giao-duc-viet-nam-bi-ky-luat-20220706205527017.htm