Đây là kết quả theo số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê công bố tại Niên giám thống kê năm 2021 (tính đến thời điểm 30/9/2021). Để giúp độc giả có thêm góc nhìn về bức tranh giáo dục đại học Việt Nam trong vòng 5 năm qua, từ năm 2015-2020, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam thống kê chi tiết các dữ liệu về số lượng các cơ sở giáo dục, số lượng giảng viên, sinh viên và sinh viên tốt nghiệp.
Quy mô đào tạo đại học năm 2020, số liệu từ Niên giám thống kê năm 2021. Đồ họa: Doãn Nhàn |
Số lượng các cơ sở giáo dục đại học
Theo số liệu, trong khoảng thời gian từ năm 2015-2020, nước ta đã có thêm 19 cơ sở giáo dục đại học mới được mở ra, trong đó 6 trường ngoài công lập và 13 trường công lập.
Giai đoạn từ 2015-2017, số lượng các cơ sở giáo dục đại học được mở mới tăng mạnh nhất (13 trường). Cụ thể: từ năm 2015-2017 có thêm 5 trường đại học ngoài công lập được mở ra, số trường đại học công lập được mở mới là 8 trường.
Giai đoạn từ năm 2017-2019 ít có sự biến động về số lượng các cơ sở giáo dục đại học. Trong 2 năm từ 2019-2020, có thêm 1 trường đại học ngoài công lập và 4 trường đại học công lập được thành lập.
Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang khẩn trương triển khai xây dựng quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2035 theo hướng thiết lập một hệ thống giáo dục đại học mở, công bằng, bình đẳng, chất lượng, hiệu quả và phục vụ nhu cầu học tập suốt đời; đáp ứng nhu cầu về nhân lực chất lượng cao, tăng cường ứng dụng và chuyển giao khoa học, công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và đất nước; bảo đảm đầu tư công bằng, khách quan, khoa học, công khai, minh bạch và hiệu quả, đồng thời là cơ sở huy động nguồn lực xã hội phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học.
Số lượng giảng viên
Về đội ngũ giảng viên ở các cơ sở giáo dục đại học giai đoạn từ 2015-2020, nhìn chung số lượng giáo viên có chiều hướng tăng lên, với số lượng khoảng hơn 1000 giảng viên được bổ sung mới mỗi năm.
Cụ thể năm 2015, tổng số giảng viên ở các cơ sở giáo dục đại học là 69,6 nghìn giảng viên, năm 2020 số giảng viên tăng lên là 76,6 nghìn giảng viên. Như vậy, trong vòng 6 năm, có thêm khoảng 7000 giảng viên được bổ sung vào các cơ sở giáo dục đại học.
Trong đó, số lượng giảng viên ở các cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập tăng thêm khoảng 4000 giảng viên, cơ sở giáo dục đại học công lập tăng thêm 3000 giảng viên.
Năm học 2022-2023, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục chú trọng triển khai có hiệu quả Đề án Nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục đại học đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đại học giai đoạn 2019 - 2030.
Số lượng sinh viên
Số sinh viên tại các cơ sở giáo dục đại học trong vòng 5 năm qua (từ năm 2015-2020) có sự biến động đáng kể. Nhìn chung, số lượng sinh viên có chiều hướng gia tăng, đột biến có giai đoạn từ 2017-2019 số lượng sinh viên giảm đáng kể.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê vào năm 2015, tổng số sinh viên ở các cơ sở giáo dục đại học (bao gồm cả công lập và ngoài công lập) là 1753,2 nghìn sinh viên. Đến năm 2020, số sinh viên tăng thêm khoảng 152,8 nghìn sinh viên, nâng tổng số sinh viên tại các cơ sở giáo dục đại học là 1906 nghìn sinh viên.
Tuy nhiên, năm 2018, số lượng sinh viên biến động giảm, theo thống kê chỉ có khoảng 1526,1 nghìn sinh viên. Từ năm 2018-2020, số lượng sinh viên bắt đầu có chiều hướng tăng trở lại.
Nhìn vào biểu đồ thống kê cho thấy số lượng sinh viên ở các cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập có sự tăng trưởng khá mạnh. Cụ thể, năm 2015, số lượng sinh viên tại các cơ sở này mới chỉ đạt 232,4 nghìn sinh viên, đến năm 2020 số lượng đã tăng lên 365,4 nghìn sinh viên (tăng 36,4%).
Số sinh viên tốt nghiệp
Mặc dù quy mô sinh viên tăng lên hàng năm, tuy nhiên số sinh viên tốt nghiệp tại các cơ sở giáo dục đại học (bao gồm công lập và ngoài công lập) qua các năm lại có chiều hướng giảm. Cụ thể, năm 2015, số sinh viên tốt nghiệp là 352,8 nghìn sinh viên, tuy nhiên năm 2020, số sinh viên tốt nghiệp chỉ có khoảng 242,4 nghìn sinh viên (giảm 11,04%).
Trong đó, số sinh viên tốt nghiệp tại cơ sở giáo dục đại học công lập giảm đáng kể. Năm 2015, tại các cơ sở giáo dục đại học công lập có khoảng 307,8 nghìn sinh viên, đến năm 2020 số sinh viên tốt nghiệp chỉ đạt 209 nghìn sinh viên (giảm 47,27%).
Các cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập cũng có số lượng sinh viên tốt nghiệp giảm qua các năm mặc dù quy mô sinh viên vẫn tăng đều từng năm. Năm 2015, số sinh viên tốt nghiệp tại các cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập là 45 nghìn sinh viên, năm 2020 chỉ có 33,4 nghìn sinh viên (giảm 34,73%).