Ngày 30/11, Câu lạc bộ Khối đào tạo Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Thủy sản thuộc Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam đã có kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc tháo gỡ những khó khăn, bất cập trong đào tạo đại học và sử dụng lao động ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản.
 |
Câu lạc bộ Khối đào tạo Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Thủy sản vừa được thành lập vào ngày 24/11 vừa qua. Ảnh: NP |
Bản kiến nghị có nêu, hiện nay, học sinh phổ thông trung học chưa nhận thức đầy đủ về vai trò quan trọng của nông lâm nghiệp và thủy sản trong giải quyết các thách thức toàn cầu về lương thực và môi trường, chưa quan tâm đúng mức đến nhóm ngành nghề nông lâm nghiệp, thủy sản, dù đó là trụ đỡ cho nền kinh tế của Việt Nam. Do vậy chưa thấy có nhu cầu và trách nhiệm xã hội trong việc tham gia vào lực lượng lao động của khối ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản.
Các ngành và chuyên ngành đào tạo đại học khối nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản không thu hút được người học nên quy mô đào tạo đang bị giảm mạnh; quy mô tuyển sinh đầu vào của khối ngành này trong giai đoạn 2019 – 2022 chỉ đạt 30 - 40% so với chỉ tiêu kế hoạch đăng ký.
Các cơ sở đào tạo đại học khối ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản đều tuyển sinh dựa chủ yếu vào kết quả học tập bậc trung học phổ thông. So với mặt bằng chung cả nước, điểm đầu vào khối ngành này đều ở mức sàn (mức thấp nhất trong các ngành). Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình đào tạo cũng như chất lượng đầu ra của sản phẩm đào tạo.
Nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho phát triển các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản đang rất thiếu và sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển bền vững của kinh tế nông lâm nghiệp, thủy sản trong tương lai gần. Nhưng nhóm ngành này không thu hút được người lao động, do lao động làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản thường vất vả, lao động chân tay, địa bàn lao động vùng nông thôn, vùng khó khăn, thu nhập thấp.
Nhiều trường đại học đang gặp khó khăn lớn trong việc tuyển sinh và đào tạo khối ngành nông lâm nghiệp và thủy sản, đặc biệt là 02 trường: Trường Đại học Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên và Trường Đại học Nông Lâm - Đại học Huế; hai trường này chỉ đào tạo thuần các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp nên có quy mô sinh viên rất thấp, nguồn thu tài chính giảm nghiêm trọng, không đủ để tái đầu tư cho đội ngũ cán bộ và nâng cấp cơ sở vật chất.
Từ thực tiễn nêu trên, Câu lạc bộ Khối đào tạo Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Thủy sản đề xuất, kiến nghị với Đảng, Nhà nước và các Bộ, ngành liên quan có chiến lược và chính sách phù hợp cho hệ thống truyền thông nhằm chỉ đạo, định hướng thông tin cho xã hội, đặc biệt là giới trẻ có nhận thức đúng về vai trò quan trọng của nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản trong giải quyết các thách thức toàn cầu về lương thực và môi trường, là trụ đỡ cho nền kinh tế của Việt Nam; tôn vinh những người dám dấn thân làm việc trong ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản; có chính sách lương, thưởng ưu đãi thỏa đáng cho lực lượng lao động trong ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản.
Có chủ trương, kế hoạch để các trường đại học cùng tham gia công tác giảng dạy môn học Công nghệ ở các trường phổ thông trung học để nâng cao nhận thức và định hướng nghề nghiệp cho học sinh.
Chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác điều tra xác định nhu cầu nguồn nhân lực đảm bảo cho phát triển ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản bền vững, xây dựng Đề án phát triển nguồn nhân lực khối ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản giai đoạn 2025 – 2030 và tầm nhìn tới năm 2045 trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Câu lạc bộ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ quan tâm và bổ sung ngành Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Thủy sản vào nhóm dịch vụ sự nghiệp công mà ngân sách nhà nước bảo đảm toàn bộ chi phí thực hiện dịch vụ theo Nghị định số 186/QĐ-TTg ngày 10/02/2017 của Thủ tướng Chính phủ.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cần ban hành Thông tư và đưa ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản vào danh mục các ngành khó tuyển sinh nhưng xã hội có nhu cầu.
Kiến nghị Chính phủ thành lập quỹ học bổng quỹ kinh phí cấp ngân sách cho các trường đại học để hỗ trợ học phí và học bổng cho các sinh viên theo học nhóm ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản.
Ưu tiên xây dựng và triển khai nhiều dự án tăng cường năng lực cho các cơ sở đào tạo và nghiên cứu khối ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản.
Chưa đưa 02 trường đào tạo thuần về nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản (gồm Trường Đại học Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên và Trường Đại học Nông Lâm - Đại học Huế) vào diện phải tự chủ tài chính, và trước mắt Chính phủ ưu tiên tăng phân bổ kinh phí chi thường xuyên cho 2 trường này.
Trước đó, được sự đồng ý của Hiệp hội các trường Đại học, Cao đẳng Việt Nam, ngày 24/11/2022, Câu lạc bộ khối đào tạo Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Thủy sản ra mắt và tổ chức Tọa đàm: “Đào tạo và sử dụng lao động khối đào tạo Nông nghiệp, lâm nghiệp Thủy sản - Thực trạng và giải pháp” với sự tham gia của các trường đại học, học viện trong cả nước.
Tại Tọa đàm, các trường đại học, học viện đã thảo luận và có đánh giá thực trạng trong đào tạo và sử dụng lao động khối đào tạo Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Thủy sản.