Theo thống kê của website Bệnh viện Tâm thần TPHCM, ở Việt Nam, các rối loạn tâm thần do lạm dụng rượu chiếm 4,68% dân số, cao gần gấp đôi loại bệnh đứng hàng thứ 2 là trầm cảm (2,47%) hay rối loạn lo âu (2,27%).Nghiện rượu, bệnh và gây án Tại Trung tâm Giám định pháp y tâm thần TPHCM, có khá nhiều can phạm được đưa đi giám định hình sự được xác nhận là có bệnh tâm thần do lạm dụng rượu bia. Đó thường là các án nặng, rơi vào các loại tội như giết người, hãm hiếp và cố ý gây thương tích. Một số can phạm được giám định có tiền sử rối loạn tâm thần do rượu, đã được đi khám và điều trị nhiều lần nhưng không khỏi, một số khác thì gây án trong một lần quá chén dẫn đến “cơn loạn thần cấp”, mất khả năng điều khiển bản thân. Thạc sĩ - bác sĩ (BS) Nguyễn Ngọc Quang, Giám đốc Trung tâm Giám định pháp y tâm thần, kể lại: “Mới đây, trung tâm đã giám định cho H.T.K (43 tuổi), giết vợ không rõ nguyên do. K. nghiện rượu nặng đã nhiều năm, từng phải vào Bệnh viện Tâm thần TPHCM điều trị một thời gian vào năm 2008 khi được BS kết luận: “Loạn thần do rượu giống phân liệt”. Sau khi ra viện, K. lại tiếp tục sa vào những cuộc ăn nhậu triền miên, nhưng do không thấy có các biểu hiện bệnh nên gia đình không nghĩ đến việc đưa K. đi khám tiếp”.
Điều trị cho bệnh nhân tại Bệnh viện Tâm thần TPHCM. |
Đêm oan nghiệt ấy, K. đang ngủ thì giật mình thức giấc, ra phòng ngoài hút thuốc và trong đầu bỗng dưng xuất hiện ý nghĩ vợ đang câu kết với người khác chuẩn bị hại mình nên lấy con dao làm bếp trở lại phòng ngủ gây án. “Trong cơn hoang tưởng bị hại, bệnh nhân luôn tìm cách “ra đòn” trước nên vụ án thương tâm đã xảy ra” - BS Quang giải thích. Một thanh niên khác tên N.Q.D (24 tuổi) gây án trong một đêm uống rượu quá chén, vượt hơn sức chịu đựng mọi khi dẫn đến cơn loạn thần cấp. D. đã trèo lên ban công một tòa nhà, cưỡng hiếp… một bà 63 tuổi và bóp cổ bà cho đến chết khi bị chống cự. Còn can phạm B.V.Q (44 tuổi), được giám định cách đây vài tháng thì vô cớ đánh và đập phá xe của một tài xế xe tải được vợ Q. thuê về nhà để chuyển đồ đạc. Các BS cũng kết luận Q. bị loạn thần do rượu, giống tâm thần phân liệt cấp dẫn đến hoang tưởng ghen tuông.Rượu dỏm càng nguy hại BS Quang giải thích về cơ chế gây rối loạn tâm thần do rượu: “Andehit có trong rượu sẽ tích trong máu, nếu không đào thải kịp sẽ ứ đọng và tác động đến hệ thần kinh trung ương, gây ngộ độc chuyển hóa. Trong một thời gian ngắn, quá trình này sẽ hủy hoại một số hệ thống trên cơ thể; làm suy giảm chức năng gan, thận; ảnh hưởng vùng cảm xúc, vùng trí nhớ trên não và khả năng điều khiển hành vi. Cơ thể rơi vào trạng thái mất cân bằng. Cảm xúc của người rối loạn tâm thần do rượu sẽ từ hưng phấn chuyển sang lờ đờ, rồi trở nên dễ giận dữ, muốn gây hấn và bắt đầu xuất hiện các hoang tưởng, ảo giác. Thông thường, họ hay gặp phải hoang tưởng ghen tuông, hoang tưởng bị hại, ảo thanh ra lệnh, ảo thị… từ đó gây ra những điều đáng tiếc”. Có hai dạng rối loạn tâm thần do rượu thường gặp: Dạng thứ nhất là ở người nghiện rượu nặng, lâu ngày những tổn thương trên hệ thần kinh, các rối loạn tâm thần tiềm ẩn… tích lũy và phát bệnh. Dạng thứ hai là rối loạn tâm thần cấp, thường gặp ở người lỡ “quá chén” trong một lần uống rượu. BS Quang cũng lưu ý thêm: Rối loạn tâm thần do rượu sẽ dễ gặp hơn ở những người không có khả năng uống nhiều, mau say nhưng vẫn cố gắng uống cho bằng người khác. Đặc biệt, nguy cơ sẽ tăng cao với người sử dụng rượu dỏm, được pha chế bằng hóa chất độc hại vì khi đó, lượng andehit trong rượu có thể cao hơn hàng trăm lần so với rượu thật được chế biến, đúng quy trình.
Phải cai rượu
BS Vũ Đình Vương, Trưởng Khoa Nam - Bệnh viện Tâm thần TPHCM, cho biết: Khoa tiếp nhận khá nhiều bệnh nhân bị rối loạn tâm thần do rượu vì người nghiện, lạm dụng rượu chủ yếu vẫn là nam giới. Trong đó, nhiều người phải quay lại bệnh viện điều trị rất nhiều lần. Nguyên nhân là do sau khi khỏi bệnh, hòa nhập với cuộc sống đời thường, họ “tái nghiện” làm bệnh tái phát theo. “Muốn chấm dứt loạn thần do rượu, trước hết bệnh nhân phải cai được rượu. Dù cho được điều trị đúng cách bởi các BS chuyên khoa giỏi nhất mà bệnh nhân không chịu từ bỏ thói nghiện rượu thì bệnh vẫn cứ tái đi tái lại” - BS Vương khẳng định.
Theo NLĐ