Kể từ đầu năm học đến nay, báo chí đã nhiều lần phản ánh về tình trạng lạm thu xảy ra ở một số nhà trường phổ thông khiến dư luận bức xúc bởi có những khoản thu không phù hợp. Tuy nhiên, thực tế vẫn có rất nhiều trường học đang thực hiện tốt các nhiệm vụ giáo dục và đang tạo cho phụ huynh sự yên tâm khi có con em theo học tại nhà trường.
Một phụ huynh có con đang học lớp 10 đang theo học tại một trường chuyên tại một tỉnh phía Nam chia sẻ câu chuyện của con mình. Từ đầu năm học 2023-2024 đến nay, anh đã được nhà trường mời họp phụ huynh 2 lần. Cả 2 lần dự họp đều diễn ra nhanh chóng, trọng tâm và ấn tượng với cách tổ chức và nội dung của cuộc họp.
Tuyệt nhiên, phụ huynh chưa nghe nhà trường vận động đóng góp, tài trợ gì hết. Mỗi buổi họp phụ huynh gói gọn trong vòng khoảng 1 giờ đồng hồ và không hề có ý kiến trái chiều từ phụ huynh. Bởi lẽ, những nội dung cuộc họp được thầy chủ nhiệm soạn, chiếu khá chi tiết, cặn kẽ.
 |
Ảnh minh họa: Doãn Nhàn |
Khi nhà trường không là đại lý bán các dịch vụ cho học trò
Ấn tượng của chúng tôi trong 2 lần đến họp phụ huynh cho con là khi bước vào lớp học, nhìn vào 24 hộc bàn không hề có một mẩu giấy, rất sạch sẽ. Sàn phòng học, cửa sổ lớp khá sạch, không hề có những vết bẩn, bụi vì thường xuyên được học sinh trong lớp lau chùi, quét dọn hàng ngày. Trong phòng học, nhà trường trang bị một số camera ở các góc lớp.
Buổi họp phụ huynh đầu tiên khi có danh sách học sinh trúng tuyển và nhà trường sắp danh sách lớp, giáo viên chủ nhiệm nói qua về tình hình nhà trường. Đồng thời, thông báo một số thông tin cần thiết đến phụ huynh. Theo thông báo của nhà trường, đồng phục mặc chính khóa, phụ huynh mua ở ngoài.
Học sinh nam thì áo trắng ngắn tay, quần xanh. Học sinh nữ thì đồng phục áo dài trắng nhưng giáo viên chủ nhiệm nhấn mạnh phụ huynh nên mua vải dày và may kín cổ. Đối với quần thể dục, phụ huynh cũng tự mua, nhà trường chỉ bán duy nhất áo thể dục đồng phục, mua bao nhiêu chiếc tùy phụ huynh, học sinh đăng ký với Đoàn trường.
Đối với sách giáo khoa vì mỗi lớp học các môn lựa chọn khác nhau nên nhà trường liệt kê từng cuốn sách giáo khoa của từng bộ sách và phụ huynh cũng tự mua. Vì thế, đến thời điểm này, phụ huynh chúng tôi chỉ mua duy nhất ở nhà trường là chiếc áo đồng phục thể dục.
Lần họp thứ hai, khi mà học sinh đã bước vào năm học mới được 2 tuần. Nhà trường phát cho mỗi phụ huynh một tờ giấy in sẵn nội quy và yêu cầu phụ huynh nhắc nhở thêm để học sinh chấp hành đúng nội quy mà trường đưa ra.
Đối với tiền bảo hiểm y tế, em nào hết thì đăng ký mua, chưa hết (đa phần học sinh mua theo năm dương lịch) thì đến cuối tháng 12 sẽ nộp tiền. Riêng đối với tiền bảo hiểm thân thể và phí dịch vụ tin nhắn, điểm điện tử thì không phải là khoản thu bắt buộc nên phụ huynh nào có nhu cầu thì mua.
Đối với tiền học phí, bắt đầu từ tuần thứ 10 trường mới bắt đầu thu theo hướng dẫn của sở giáo dục. Theo hướng dẫn, học sinh trung học phổ thông thuộc khu vực thành phố mỗi tháng đóng 75.000 đồng, cả năm là 675.000 đồng. Học sinh có thể đóng theo tháng, đóng theo học kỳ hoặc đóng cả năm tùy vào điều kiện gia đình.
Ngoài 3 khoản này ra, nhà trường chưa thu thêm khoản thu thêm khoản tiền nào khác. Trong khi, con chúng tôi là học sinh đầu cấp- thông thường một số trường học sẽ có nhiều khoản thu tự nguyện để mua sắm, sửa sang lại một số trang thiết bị học tập, cũng như cơ sở vật chất của lớp học.
Yên tâm khi trường của con học không xảy ra tình trạng lạm thu
Cũng trong buổi họp phụ huynh thứ 2, thầy chủ nhiệm thông báo sơ qua về tình hình lớp học trong 2 tuần đầu tiên. Vì là học sinh trường chuyên nên thầy chủ nhiệm nói phụ huynh yên tâm về môi trường học tập vì các em vào đây đều là những em giỏi.
Hơn nữa, hàng chục năm qua, trường không có tình trạng bạo lực học đường. Học sinh đến trường được điểm danh bằng cách nhận diện khuôn mặt qua màn hình điện tử. Trong trường, các hành lang, lớp học, khuôn viên trường đều có camera khắp nơi.
Điều mà chúng tôi ấn tượng là khi có phụ huynh có ý kiến đề nghị lắp máy lạnh trong phòng học thì giáo viên chủ nhiệm nói rằng trong phòng được trang bị nhiều quạt gió. Lắp máy lạnh cũng không thực sự cần thiết.
Nếu có hôm nào thời tiết quá nắng nóng thì phụ huynh cũng nên để có học sinh chịu khổ một chút cũng không sao. Hãy để cho các em nóng một chút cũng là những trải nghiệm cần thiết trong đời. Lắp máy lạnh không khó nhưng các em sướng quá cũng chưa hẳn là điều tốt.
Từ những lần tham dự họp phụ huynh cho con, cũng như đang chứng kiến con em mình đang học tập hằng ngày, chúng tôi thực sự chạnh lòng khi báo chí liên tục phản ánh một số nhà trường ở một số địa phương trong thời gian qua.
Có những trường công lập để xảy ra lạm thu, khi phụ huynh lên tiếng, báo chí và các cơ quan chức năng vào cuộc phải trả lại những khoản tiền thu của học trò không đúng cho phụ huynh rất phản cảm.
Từ tình trạng lạm thu tiền trường ở nhiều địa phương trong thời gian qua khiến cho nhiều phụ huynh phải băn khoăn và đặt ra nhiều câu hỏi khác nhau.
Tại sao cũng là những trường phổ thông công lập, cũng đều duy trì hoạt động bằng kinh phí do ngân sách địa phương cấp về nhưng có những trường học mà phụ huynh đang phải đóng quá nhiều loại tiền, loại quỹ vô lý, hoặc phải mua những loại đồng phục đắt đỏ được bán ra từ nhà trường?
Có trường yêu cầu đồng phục từ cái nhãn vở, bìa bao, ba lô, áo quần; có những trường yêu cầu học sinh đóng cả quỹ học bổng, chữ thập đỏ, tiền điện, tiền nước, tiền khảo sát, tiền ghế ngồi…
Nhưng, có những ngôi trường- như trường con chúng tôi đang học và có thể còn rất nhiều trường phổ thông công lập khác trên cả nước thì nhà trường không phát sinh thêm những khoản thu nào ngoài quy định?
Trong khi, các trường phổ thông công lập cùng giảng dạy, học tập theo một chương trình; cùng vận dụng các văn bản hướng dẫn thực hiện giống nhau sao mỗi nơi có mỗi kiểu kêu gọi, vận động khác nhau nhiều đến vậy? Trả lời câu hỏi này, có lẽ chỉ có những hiệu trưởng các trường phổ thông đang để xảy ra lạm thu mới là những người tường tận nhất.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.