Phản ánh đến Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, một số giáo viên tại huyện Lệ Thuỷ, tỉnh Quảng Bình cho hay, có tháng tiền lương giáo viên nhận được bị trừ nhiều khoản dưới danh nghĩa tự nguyện ủng hộ.
Có tháng, giáo viên bị thu tiền ủng hộ các loại lên đến cả triệu đồng
Giáo viên cung cấp cho người viết "Danh sách thu tiền công đoàn tháng 6" tại Trường trung học cơ sở Ngư Thủy Bắc thuộc huyện Lệ Thuỷ (Quảng Bình). Theo danh sách này, trong tháng 6, nhiều công đoàn viên bị trừ đến 6 khoản tiền. Có những khoản thu tiền theo ngày công. Trong đó, người bị thu tiền nhiều nhất trong trường lên đến cả triệu đồng, người ít cũng gần 700.000 đồng.
Cụ thể một số khoản tiền bị thu của giáo viên A. như sau: sinh nhật quý: 125.000 đồng; ủng hộ quỹ đền ơn đáp nghĩa: 301.200 đồng; quỹ nhân đạo: 301.200 đồng; thăm đám 100.000 đồng; hiến máu 100.000 đồng.
Trong những khoản trừ nêu trên, độc giả là giáo viên bức xúc vì có 2 khoản ủng hộ đóng bằng 2 ngày lương cho quỹ đền ơn đáp nghĩa và quỹ nhân đạo. Theo đó, giáo viên có 2 ngày lương cao nhất là 301.200 đồng (khoảng 150.000 đồng/ngày lương), người thấp nhất là 140.400 đồng (khoảng 70.000 đồng/ngày lương).
"Khoản tiền trừ 2 ngày lương nói là tự nguyện nhưng bắt buộc phải đóng. Vì thế, nhà trường đã tự động trừ luôn vào lương của giáo viên mà không chờ họ có đồng ý hay không", một giáo viên phản ánh.
Độc giả cho biết thêm, tháng khác còn có những khoản như tiền quỹ ủng hộ cô nhi 100.000 đồng, quỹ tình nghĩa, khuyến học 40.000 đồng; tiền ủng hộ cựu giáo chức 100.000 đồng...
Có một khoản trừ mà theo nhiều giáo viên phản ánh là vô lý. Đó là khoản thu tiền hiến máu (từ 100 đến 150 nghìn đồng/người).
"Nếu trong trường có người đi hiến máu nhân đạo, giáo viên khác sẽ bị trừ tiền lương từ 100 - 150 ngàn đồng để bồi dưỡng cho những thầy cô giáo ấy", giáo viên cho biết.
Theo giáo viên, có khoản họ đã đóng góp ủng hộ ở trường nhưng ở nơi cư trú, họ cũng phải đóng trùng lặp khoản này..
Ngoài Trường Trung học cơ sở Ngư Thủy Bắc, giáo viên tại trường trung học cơ sở khác trên địa bàn huyện Lệ Thủy phản ánh, trường của họ cũng bắt nộp các khoản vận động tương tự như của Trường Trung học cơ sở Ngư Thủy Bắc.
Một giáo viên Trường Trung học cơ sở Liên Thuỷ (Lệ Thủy) cho hay: "Có khoản trừ từ tiền lương rất vô lý như ủng hộ hội cựu giáo chức với mức đóng là 100 nghìn đồng/giáo viên. Đáng nói, nhiều giáo viên trẻ mới vào nghề được ký dạy hợp đồng có mức lương chỉ khoảng 4 triệu đồng/tháng hay nhân viên trường học mức lương cũng thấp, đời sống còn vất vả khó khăn nhưng họ vẫn bị trừ các khoản ủng hộ.
Có những thầy cô tháng nào cũng đi mượn tiền người thân, thậm chí vay cả lãi nóng bên ngoài để chi tiêu. Trông chờ mãi mới đến kỳ nhận lương nhưng có người cầm chưa nóng tay đã hết. Lo toan về kinh tế nhiều như thế, thầy cô còn tâm trí nào mà đầu tư cho việc giảng dạy nữa.
Đồng lương của mình nhưng chỉ được cấp trên thông báo tháng này trừ những khoản gì, không cần biết giáo viên có đồng ý hay không. Điều này làm mất đi ý nghĩa của nhiều hoạt động ủng hộ".
Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo Lệ Thủy nói: "Không có vấn đề gì hết"
Để có thêm thông tin khách quan liên quan đến phản ánh của giáo viên, ngày 1/7, phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã liên hệ thầy Võ Thanh Liêm - Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Ngư Thuỷ Bắc. Thầy Liêm nói khoản thu trên là do công đoàn nhà trường thu và yêu cầu phóng viên về trực tiếp nhà trường để làm việc. Phóng viên có đề nghị gửi giấy giới thiệu, thẻ nhà báo và trường có thể làm việc trực tuyến hoặc trả lời bằng văn bản nhưng thầy Liêm không đồng ý.
Cũng trong ngày 1/7, phóng viên liên hệ với ông Nguyễn Văn Vững - Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lệ Thuỷ phản ánh các ý kiến của giáo viên. Ông Vững cho hay: "Chúng tôi sẽ kiểm tra, bởi vì không thể để xảy ra hiện tượng tuỳ tiện được, phải theo quy định thôi".
Đến ngày 5/7, phóng viên liên hệ lại với Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lệ Thuỷ và được ông Vững trả lời: "Hiện nay trên địa bàn huyện Lệ Thuỷ đang thu hai loại quỹ là quỹ nhân đạo và quỹ đền ơn đáp nghĩa. Việc thu hai loại quỹ này không chỉ với đơn vị giáo dục mà còn là với cả cán bộ, công chức, viên chức.
Đối với quỹ nhân đạo, được thực hiện kêu gọi từ tháng 4 đến tháng 6 và quỹ đền ơn đáp nghĩa, các cơ quan như Mặt trận tổ quốc, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội cũng kêu gọi".
"Họ đều có như vậy cả thôi, không có vấn đề gì hết", ông Vững nói.
Trước câu hỏi của phóng viên về việc, trong văn bản của Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội kêu gọi, "ủng hộ tối thiểu một ngày lương", ông Vững cho hay: "Họ kêu gọi vậy thôi, cũng không bắt buộc đâu..., nói chung toàn xã hội".
Phóng viên cũng nêu việc nhà trường trừ 2 ngày lương cho 2 khoản quỹ nhân đạo, quỹ đền ơn đáp nghĩa như vậy có đúng?
Trả lời câu hỏi này, ông Vững nói: "Họ vận động ủng hộ với hai công văn khác nhau và ở hai thời điểm. Trong đó, một công văn kêu gọi ủng hộ từ tháng 4, công văn còn lại kêu gọi từ tháng 6".
Về việc nhà trường trừ khoản vận động ủng hộ từ tiền lương của giáo viên, ông Vững cho hay: "Công đoàn sẽ kêu gọi và triển khai phổ biến chung, ai có ý kiến gì thì họ có thể ủng hộ bằng tiền trực tiếp và hai là chuyển khoản. Cái đó là cá nhân của họ thôi".
Phóng viên nêu lại việc Trường Trung học cơ sở Ngư Thủy Bắc lên danh sách 22 giáo viên để trừ nhiều khoản, ông Vững lại thay đổi câu trả lời rằng: "Có thể là họ họp và công đoàn thống nhất thì họp thôi, cũng không phải tuỳ tiện đâu".
Ông Vững cũng khẳng định lại một lần nữa với phóng viên là công đoàn nhà trường khi tiếp nhận văn bản từ cấp trên, họ sẽ họp công đoàn và thông báo công văn đi tới sự thống nhất.
Phóng viên lúc này đề nghị sẽ gửi danh sách thu tiền công đoàn tháng 6 được giáo viên cung cấp cho Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lệ Thuỷ để Phòng kiểm tra làm rõ nhưng vị Trưởng phòng tỏ vẻ miễn cưỡng: "Không ai làm chuyện đó đâu. Tuỳ theo cách làm của họ, rồi họ thống nhất, họ biểu quyết, nhất trí thì họ nộp trực tiếp hoặc gián tiếp...".
Sau đó, phóng viên đã gửi nội dung hình ảnh danh sách thu tiền công đoàn tháng 6/2024 của Trường Trung học cơ sở Ngư Bắc Thuỷ, để lãnh đạo Phòng kiểm tra, xác minh. Phóng viên cũng liên hệ lại với vị Trưởng Phòng vào ngày 6/7, nhưng vị này tắt máy, không phản hồi.
Nhiều giáo viên trên địa bàn chia sẻ với người viết, giáo viên không phản đối các khoản phải đóng góp, đặc biệt là những khoản đóng về thiện nguyện. Nhưng đã gọi là khoản ủng hộ tự nguyện thì nên thực hiện đúng nghĩa của từ tự nguyện "tự mình muốn làm, không phải bị thúc ép, bắt buộc".
"Vì thế, những khoản ủng hộ trên tinh thần tự nguyện đừng ấn định tối thiểu 1 ngày lương. Nên để chúng tôi lượng sức của mình được đóng góp theo điều kiện gia đình cho phép. Người có nhiều sẽ ủng hộ nhiều, người có ít sẽ góp ít.
Đồng thời, nhà trường cũng nên bỏ đi một số khoản đóng tự đặt như quỹ tham quan, quỹ tình nghĩa, khuyến học, quỹ cựu giáo chức, quỹ sinh nhật, hiến máu… để việc đóng góp không trở thành gánh nặng, nỗi ám ảnh với nhiều thầy cô”, một giáo viên bày tỏ.