Ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với sự gia tăng nhanh chóng về nhu cầu sử dụng xe ô tô trong nước. Đồng thời, nhiều doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước ở mảng này đang ngày càng đầu tư phát triển sản phẩm cho thấy thị trường ô tô ở Việt Nam đang rất được quan tâm.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Thạc sĩ Lê Trạch Trưởng, Giảng viên phụ trách ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô, Trường Cao Đẳng Việt Mỹ - một thành viên của Tập đoàn Giáo dục EQuest cho rằng, với sự phát triển không ngừng của ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam, sinh viên tốt nghiệp ngành này có nhiều cơ hội việc làm và phát triển nghề nghiệp. Sự tăng trưởng của ngành ô tô hiện nay không chỉ thể hiện ở việc mở rộng các nhà máy lắp ráp, mà còn ở sự phát triển của các công ty sản xuất linh kiện, phụ tùng, bảo trì xe.
“Liên tục mở rộng với nhiều nhà máy lắp ráp; sản xuất được mở ra, đi kèm đó sẽ là các công ty sản xuất về linh kiện, phụ tùng, bảo trì. Ví dụ điển hình là Tập đoàn Geleximco và Tập đoàn Chery đã công bố việc ký Hợp đồng nguyên tắc xây dựng 2 nhà máy ô tô tại Thái Bình để sản xuất các mẫu xe mang thương hiệu OMODA và JAECOO. Hai nhà máy này, với công suất lên tới 200.000 xe mỗi năm và tổng vốn đầu tư 800 triệu USD, dự kiến sẽ tạo ra khoảng 2.000 việc làm trong thời gian tới”, thầy Trưởng cho biết.
Thạc sĩ Lê Trạch Trưởng nhận định, sự gia tăng sản xuất và tiêu thụ ô tô kéo theo nhu cầu lớn về nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn trong các lĩnh vực như kỹ thuật, bảo trì và thiết kế. Đồng thời, các công nghệ mới trong lĩnh vực ô tô như xe điện, xe hybrid và xe tự lái cũng liên tục được cập nhật, đòi hỏi sinh viên ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô phải không ngừng học hỏi và thích nghi với những tiến bộ kỹ thuật này. Hơn nữa, sự hợp tác quốc tế ngày càng được mở rộng, giúp sinh viên và doanh nghiệp có thêm nhiều cơ hội kết nối và làm việc với các đối tác toàn cầu.
Chương trình học luôn được cập nhật đáp ứng xu hướng thị trường
Sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô kéo theo nhu cầu cấp thiết về nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường lao động. Ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô đang trở thành một trong những lĩnh vực đào tạo thu hút sự quan tâm lớn từ các sinh viên và sự đầu tư mạnh mẽ từ các cơ sở giáo dục.
Trường Cao đẳng Việt Mỹ đã xây dựng một chương trình đào tạo chuyên nghiệp, được thiết kế để cung cấp không chỉ kiến thức chuyên môn mà còn cả những kỹ năng thực hành vững chắc, giúp sinh viên sẵn sàng tham gia vào môi trường làm việc ngay sau khi ra trường.
Thầy Lê Trạch Trưởng cho biết, chương trình đào tạo của Trường Cao đẳng Việt Mỹ được thiết kế nhằm tối ưu hóa thời gian học cho sinh viên. Với thời gian học rút ngắn xuống còn 2 năm 4 tháng nhờ bố trí lịch học liên tục trong 3 học kỳ mỗi năm. Chương trình không chỉ đảm bảo hiệu quả về mặt thời gian mà còn cung cấp một nội dung đào tạo chuyên sâu, cập nhật các công nghệ mới nhất trong ngành ô tô như xe điện, xe tự lái và trí tuệ nhân tạo (AI).
Một điểm nổi bật của chương trình đào tạo tại Trường Cao đẳng Việt Mỹ là phần thực hành và thực tập chiếm tới 70% khối lượng chương trình. Qua đó, sinh viên có cơ hội trải nghiệm môi trường làm việc thực tế và làm quen với văn hóa doanh nghiệp.
Sinh viên ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô tại Trường Cao đẳng Việt Mỹ không chỉ nắm vững kiến thức chuyên môn mà còn phát triển kỹ năng thực hành, tạo lợi thế lớn trong việc tìm kiếm việc làm sau tốt nghiệp. Với mạng lưới hợp tác rộng rãi với các doanh nghiệp lớn trong ngành ô tô, sinh viên có nhiều cơ hội học hỏi, thực tập và tìm việc ngay trong quá trình học. Chương trình học tích hợp các kỳ thực tập tại các công ty ô tô, công ty sản xuất phụ tùng, đại lý, showroom và gara sửa chữa, giúp sinh viên áp dụng kiến thức vào thực tiễn và nâng cao kỹ năng chuyên môn.
Trường Cao đẳng Việt Mỹ còn tổ chức các cuộc thi về viết CV, kỹ năng phỏng vấn và xây dựng thương hiệu cá nhân. Những buổi đào tạo này không chỉ giúp sinh viên chuẩn bị hành trang cho quá trình xin việc mà còn phát triển kỹ năng mềm cần thiết để cạnh tranh trên thị trường lao động.
Ngoài ra, chương trình học còn có sự kết hợp giữa giảng dạy trên lớp và tổ chức các hội thảo, sự kiện ngành. Qua đó, sinh viên có cơ hội tham gia tọa đàm với các chuyên gia trong lĩnh vực ô tô, học hỏi kinh nghiệm thực tế và chia sẻ phương pháp làm việc, đồng thời định hướng nghề nghiệp rõ ràng cho tương lai. Các sinh viên có thể lựa chọn các lĩnh vực chuyên sâu như kỹ thuật sửa chữa, lắp ráp hoặc tư vấn dịch vụ, kinh doanh ô tô. Nhà trường cũng hỗ trợ tìm kiếm việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp.
Bên cạnh đó, chương trình đào tạo được cập nhật hàng năm để theo kịp xu hướng phát triển công nghệ, đảm bảo sinh viên được tiếp xúc với các thiết bị và phần mềm hiện đại như máy chẩn đoán ô tô, hệ thống truyền động hybrid, công nghệ xe điện, và phần mềm mô phỏng động lực học như MATLAB/Simulink. Sinh viên còn được thực hành trực tiếp trên các loại xe thực tế, qua đó nắm vững kiến thức về bảo trì, sửa chữa và nâng cấp xe. Việc tiếp cận với các công nghệ an toàn hiện đại như hệ thống phanh ABS, hệ thống cân bằng điện tử ESC và các công nghệ hỗ trợ lái cũng là một phần không thể thiếu trong quá trình đào tạo.
Đặc biệt, Trường Cao đẳng Việt Mỹ còn tập trung vào phát triển các kỹ năng mềm cho sinh viên như giao tiếp, làm việc nhóm và tư duy giải quyết vấn đề, những kỹ năng rất cần thiết trong môi trường công nghiệp hiện đại.
Trong quá trình học tập và thực tập sinh viên được rèn luyện các kỹ năng như kỹ năng giao tiếp; làm việc nhóm; giải quyết vấn đề; tư duy phản biện; quản lý thời gian; kỹ năng lãnh đạo; sáng tạo và đổi mới; kỹ năng thích ứng; kỹ năng thuyết trình; tính kiên trì và chịu áp lực…. nhằm giúp người học nâng cao, rèn luyện khả năng làm việc. Qua đó tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp tương lai sau này của người học.
Yếu tố cần để theo đuổi ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô
Theo thầy Lê Trạch Trưởng, sinh viên tốt nghiệp ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô tại trường cần đáp ứng nhiều tiêu chí để phù hợp với yêu cầu của các doanh nghiệp hiện nay. Trước hết, về kiến thức chuyên môn, sinh viên cần nắm vững nền tảng về cơ khí, điện tử, vật liệu, công nghệ chế tạo, hệ thống điều khiển, cũng như các kỹ năng tháo lắp, sửa chữa, bảo dưỡng, chẩn đoán và cấu tạo ô tô. Việc cập nhật các công nghệ mới như xe điện, xe hybrid, xe tự lái và công nghệ kết nối cũng vô cùng cần thiết để theo kịp xu hướng phát triển của ngành.
Ngoài kiến thức, sinh viên cần có kỹ năng thực hành thuần thục, từ việc tư vấn, bán hàng, dịch vụ đến xây dựng quy trình làm việc. Các kỹ năng mềm và tư duy kinh doanh cũng đóng vai trò quan trọng, giúp sinh viên phát triển toàn diện trong môi trường doanh nghiệp.
Về thái độ làm việc, sinh viên cần có sự đam mê với nghề, có trách nhiệm, trung thực và luôn chủ động trong mọi tình huống. Ngoài ra, sinh viên cần biết ít nhất một ngoại ngữ như tiếng Anh, tiếng Nhật hoặc tiếng Đức sẽ giúp sinh viên tự tin hơn trong giao tiếp, đồng thời mở rộng cơ hội nghề nghiệp, cả trong nước và quốc tế.
Em Phạm Tuấn Kiệt, sinh viên lớp Công nghệ Kỹ thuật Ô tô K22-02 đang học năm cuối.
Hiện tại, Tuấn Kiệt làm việc trong lĩnh vực bán hàng tại một showroom ô tô. Những kiến thức em đã học tại trường, đặc biệt là về digital marketing và kỹ năng bán hàng, đã được ứng dụng rất nhiều trong công việc này. Tuấn Kiệt cho biết, để tư vấn cho khách hàng một cách hiệu quả, việc hiểu biết về cấu tạo ô tô và quy trình bảo dưỡng xe là vô cùng quan trọng. Nhờ đó, Kiệt có thể thuyết phục khách hàng dễ dàng hơn khi giải thích rõ về sản phẩm cũng như cách duy trì chúng trong quá trình sử dụng.
Ngoài các kiến thức chuyên môn, kỹ năng mềm mà Kiệt đã rèn luyện trong suốt quá trình học tập cũng đã giúp ích rất nhiều. Kiệt cảm thấy tự tin hơn trong việc thuyết trình và giao tiếp, nhờ vào các khóa thực hành và bài thuyết trình trong suốt các kỳ học. Thêm vào đó, qua những đợt thực tập tại các doanh nghiệp, Kiệt được hiểu thêm về văn hóa công ty và quản lý nhân sự, giúp người học tiếp cận công việc thực tế nhanh hơn.
"Các kiến thức chuyên môn về cấu tạo ô tô, các loại xe, các hệ thống trên xe và nguyên lý hoạt động đều rất hữu ích. Ngoài ra, các giờ thực hành tại xưởng và các dự án thực tế đã giúp em nắm bắt tốt hơn về công việc sau này", Tuấn Kiệt chia sẻ.
Về cơ hội việc làm, Kiệt nhận thấy ngành ô tô hiện nay đang phát triển rất mạnh mẽ, mở ra nhiều hướng đi cho sinh viên. Không chỉ giới hạn ở công việc kỹ thuật, ngành còn cung cấp các cơ hội việc làm liên quan đến các lĩnh vực gần gũi như điện lạnh, cơ khí, thiết kế nội thất ô tô. Mức lương khởi điểm của sinh viên mới ra trường có thể chưa cao nhưng khi đã có tay nghề vững chắc, mức thu nhập sẽ cải thiện đáng kể, cùng với nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp.
Đào Văn Duy, sinh viên lớp Công nghệ Kỹ thuật Ô tô K23-01 của Trường Cao đẳng Việt Mỹ, cũng có những chia sẻ tương tự về quá trình học tập và định hướng nghề nghiệp của mình. Văn Duy nhấn mạnh rằng, để theo đuổi khối ngành kỹ thuật, đặc biệt là ngành Công nghệ Kỹ thuật Ô tô, sinh viên cần có đam mê, kiên nhẫn và tinh thần chủ động. Duy tin rằng việc chủ động trang bị kiến thức từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường là vô cùng quan trọng. Các kiến thức cơ bản về kỹ thuật, công nghệ ô tô, kỹ năng thực hành, sửa chữa, và cả kỹ năng tư vấn dịch vụ đều cần được rèn luyện kỹ lưỡng.
Theo Duy, sinh viên cần phải có định hướng nghề nghiệp rõ ràng và kiên trì với con đường đã chọn. Ngành liên quan đến kỹ thuật ô tô đòi hỏi sự chịu khó, khả năng tư duy đổi mới và sẵn sàng học hỏi những công nghệ mới. Việc cập nhật kiến thức không chỉ giúp sinh viên phát triển bản thân mà còn tạo ra nhiều cơ hội việc làm trong tương lai. Những tiến bộ trong công nghệ như xe điện, xe tự lái và công nghệ kết nối sẽ là thách thức nhưng đồng thời cũng mang lại rất nhiều tiềm năng phát triển cho những ai theo đuổi ngành này.